Ο Μπαγκουάν Σρι Ραζνίς (το 1988 πήρε το όνομα
Όσσο) από την πρώιμη παιδική ηλικία ήταν πνεύμα επαναστατικό και ανεξάρτητο,
επιμένοντας στο να έχει προσωπική εμπειρία της αλήθειας, παρά να αποκτήσει «γνώση» και «πιστεύω» που δίνουν οι άλλοι άνθρωποι.Η αμφισβήτηση των πάντων και η προσωπική του εμπειρία των βοήθησαν να γίνει ένας μεγάλος σύγχρονος μύστης, του οποίου η ζωή έχει επηρεάσει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε ηλικίας, από κάθε κοινωνική και επαγγελματική ομάδα.
Σχετικά με το έργο του, ο ίδιος ο Όσσο έχει πει ότι βοηθάει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη γέννηση ενός καινούργιου είδους ανθρώπου. Αυτός ο καινούργιος άνθρωπος, που τον έχει χαρακτηρίσει ως ο
«Ζορμπάς ο Βούδας», είναι ικανός να χαίρεται και τις γήινες απολαύσεις του Έλληνα Ζορμπά και τη σιωπηλή γαλήνη ενός Γκωτάμα Βούδα.
Ο Όσσο είναι ο σύγχρονος Σωκράτης, και αυτός δεν έγραψε βιβλία, ενώ μετά το θάνατό του οι μαθητές του και οι σανυάσιν του είχαν εκδώσει περισσότερο από
600 βιβλία μεταφρασμένα σε παραπάνω από σαράντα γλώσσες και βασισμένα στις μαγνητοφωνημένες συζητήσεις και διαλέξεις που είχε με τους αναζητητές σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Μερικά απ’ αυτά που πρόλαβα να διαβάσω με χαρά και θαυμασμό είναι:
Ταξίδι προς τα μέσα
Το βιβλίο του Εγώ
Όταν ταιριάζει το παπούτσι
Ένα καινούριο όραμα για τη γυναίκα.
Η περιπέτεια της σιωπής (διαλογισμοί)
Επιχείρηση Σωκράτη
Πέρα από το νου
Εσωτερική ψυχολογία
Ούτε νερό ούτε φεγγάρι
Το αλφαβητάρι της καθημερινής ζωής
Ταξίδι στην καρδιά
Γη και Ουρανός
Λόγια ενός ανθρώπου πέρα από τις λέξεις
Καινούριο παιδί (στα ρωσικά)
Συναισθήματα
Ο ζεν Ζορμπάς
Μυστική θεολογία
Η αέναος φιλοσοφία
Οι άνθρωποι για τον Όσσο:
Ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος από την εποχή του Ιησού Χριστού... Λέει τα ίδια πράγματα που κανένας άλλος δεν έχει το κουράγιο να πει. Ένας άνθρωπος που έχει ιδέες κάθε είδους, οι οποίες όχι μόνο είναι εμπρηστικές, αλλά έχουν την αντήχηση της αλήθειας και τρομάζει αυτούς που είναι ξετρελαμένοι με τον έλεγχο.
Τ. Ρόμπινς
Είναι φανερό πως είναι ένας άνθρωπος κύρους, διαφορετικά δεν θα ήταν απειλή για κανένα. Λέει πράγματα που κανένας άλλος δεν έχει το κουράγιο να πει. Οι ιδέες του δεν είναι μόνο προκλητικές, έχουν μία απήχηση αλήθειας που κάνει τους σκεπτόμενους ανθρώπους να ανατριχιάζουν. Οι αρχές διαισθάνονται ότι υπάρχει κάτι επικίνδυνο στο μήνυμα τού Μπαγκουάν. Αλλιώς, γιατί τον έχουν βάλει στο μάτι και τον κυνηγούν, με τόσο μίσος όπως δεν έκαναν ποτέ ούτε για ένα Φιλιππινέζο δικτάτορα ή για έναν αρχηγό της μαφίας; Αν ο Ρόναλντ Ρήγκαν μπορούσε να κάνει ό,τι θέλει, αυτός ο καλοκάγαθος χορτοφάγος θα ήταν σταυρωμένος στον κήπο του Λευκού Οίκου. Έχουν καταλάβει τον κίνδυνο που κρύβουν τα λόγια του Μπαγκουάν. Περιέχουν ένα μήνυμα που, αν αφομοιωθεί σωστά, μπορεί να βοηθήσει άντρες και γυναίκες, οπότε η εξουσία θα χάσει τον έλεγχο που ασκεί πάνω τους. Τίποτα δεν τρομάζει τόσο πολύ το κράτος ή τον συνεργό του, την οργανωμένη θρησκεία ή τους συνεργούς της, όσο η προοπτική ενός πληθυσμού που σκέφτεται με το δικό του κεφάλι και ζει ελεύθερα.
Τ. Ρόμπινς
Καλός συγγραφέας είναι εκείνος που κολυμπάει αντίθετα στο ρεύμα. Ο Όσσο πρέπει να είναι καλός συγγραφέας. Τον αλυσόδεσαν και τον πέταξαν έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη Σοβιετική Ένωση τον θεωρούσαν πράκτορα της CΙΑ και oι αναγνώστες του δέχτηκαν επισκέψεις από την ΚGΒ. Στην Κρήτη, οι ορθόδοξοι χριστιανοί επίσκοποι απείλησαν να τον πετροβολήσουν. Και από πρακτική άποψη, όλες οι κυβερνήσεις του πλανήτη τού αρνήθηκαν είσοδο."
Rudοlf Bauken
Ο δυτικός πολιτισμός δυσκολεύεται να καταλάβει το ρόλο τού Δασκάλου. Στα σχολεία μας δίνεται περισσότερη έμφαση σε γεγονότα και ανθρώπους δράσης όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Ναπολέων ή ο Γκαριμπάλντι, παρά σε δασκάλους ζωής και σκέψης όπως ο Πυθαγόρας, ο Λάο Τσε , ο Βούδας, ο Όσσο.
Μ. Βαλκαρένγκι, Ι. Πόρτα
Διαβάζοντας Όσσο είναι για μένα μια μοναδική εμπειρία. Είναι ένας ποιητής - φιλόσοφος του υψηλότατου βαθμού, με την ευθύτητα και την ποιητική δύναμη του Νίτσε.
Ueli Balsinger
Γιατί μας αρέσει κάποιος συγγραφέας ή ποιητής;
Οι αιτίες είναι πολλές, αλλά το πιο σημαντικό είναι όταν μέσα στα γραπτά του ανακαλύπτουμε τις απαντήσεις στις πιο σπουδαίες και ενδόμυχες σκέψεις που μας ενοχλούν.
Διαβάζοντας το πρώτο βιβλίο του Όσσο ανακάλυψα κάποιες δικές μου σκέψεις που κάποτε μ’ επισκέφθηκαν και τις θεώρησα τόσο παράξενες και επικίνδυνες, ακόμη και για να τις μελετήσω (όχι για να ειπωθούν!), που τις έδιωξα. Η απόδοση αυτών των σκέψεων από τον Όσσο ήταν τόσο πρωτότυπη και έξυπνη, ώστε αισθάνθηκα χαρά και υπερηφάνεια. Ο Όσσο μ’ απέδειξε με δύναμη της καθαρής σκέψεις του πόσο κοντόφθαλμοί και μικροπρεπής είμαστε, πόσο αποβλακωμένοι και ανελεύθεροι είναι ο σημερινοί άνθρωποι.
Γ. Σοϊλεμεζίδης
Ο Μπαγκουάν Σρι Ραζνίς για τον Όσσο:
Δεν θέλω να προσηλυτίσω κανέναν. Θέλω, απλά, ο καθένας να είναι ο εαυτός του. Θέλω ν' αλλάζω όλες τις αρνητικές στάσης ζωής, που έχουν επιβληθεί στον άνθρωπο κ' έτσι να τελειώσει κάθε μορφή σκλαβιάς και ν' αρχίσει ο χορός αυθόρμητα... Εγώ διδάσκω τη ζωή, διδάσκω την αγάπη, τη μουσική, διδάσκω τη σιωπή. Για μένα, αυτά είναι τα στοιχεία κάθε αυθεντικής θρησκευτικότητας.
Οι φόβοι τους (των «ισχυρών» ) προέρχονται βασικά από το γεγονός ότι οι βάσεις τους είναι πλέον σαθρές, δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Εγώ, αντίθετα, μπορώ να σας προσφέρω όλες τις αιτίες για τις οποίες η ύπαρξή τους είναι ένα εμπόδιο στην πρόοδο του ανθρώπου. Κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν τους ανθρώπους στο παρελθόν, για να τους εκμεταλλεύονται.
Το καθήκον μου για την ωρίμανση σας είναι κυρίως το να σας κάνω ανεξάρτητους από εμένα. Κάθε είδος εξάρτησης είναι σκλαβιά και η πνευματική εξάρτηση είναι η χειρότερη από όλες. Έκανα οτιδήποτε δυνατό για να γνωρίσετε την ατομικότητά σας, την ελευθερία σας, την απόλυτη ικανότητά σας να ωριμάζετε χωρίς τη βοήθεια κανενός.
Το ιερό και το βέβηλο είναι αφηρημένες ιδέες που πρέπει να εξαλειφθούν. Η σεξουαλική πράξη μπορεί να είναι ιερή και η προσευχή ενός Πάπα μπορεί να είναι βέβηλη.
Επιθυμώ πραγματικά να μην παίρνετε τα λόγια μου σαν να σας μεταδίδουν κάποιες πληροφορίες. Εγώ δεν σας διδάσκω τίποτα. Δεν έχω κανένα μήνυμα. Δεν σας προσηλυτίζω... Δεν πειράζει που ο κόσμος βρίσκει ότι είμαι γεμάτος αντιθέσεις, γιατί μόνο έναν πολύ ξεπερασμένο λόγιο τον απασχολεί να λέει λογικά πράγματα. Αντίθετα υπάρχει ένας άνθρωπος που μιλάει, όχι για να μεταδώσει γνώσεις, αλλά ποίηση, νόημα, ένα άρωμα, μια παρουσία... Εγώ δεν έχω τίποτα να σας πω, αλλά έχω πολλά να μοιραστώ μαζί σας.
Τα τελευταία 2000 χρόνια, ο χριστιανισμός έχει προκαλέσει τις μεγαλύτερες ζημιές στην ανθρωπότητα από οποιαδήποτε άλλη θρησκεία. Έχει σφάζει κι έχει κάψει ζωντανούς ανθρώπους. Στο όνομα του Θεού, της αλήθειας, της θρησκείας, σκότωσε και κατάσφαξε εκατομμύρια ανθρώπους, για το καλό τους και για τη σωτηρία τους. Και όταν ο δολοφόνος σε σκοτώνει για το καλό σου, δεν νιώθει καθόλου ένοχος. Αντίθετα, είναι πεπεισμένος ότι καλώς έπραξε. Υπηρέτησε την ανθρωπότητα, το Θεό, όλες τις μεγάλες αξίες, την αγάπη, την αλήθεια, την ελευθερία.
Εγώ ίσως ήμουν ο πρώτος που έδειξε στους χιλιάδες ανθρώπους, νέους, καλλιεργημένους και έξυπνους τον τρόπο σκέψης και ζωής της Ανατολής. Και αυτό κλόνισε σε απίστευτο σημείο τα ενδιαφερόμενα μέρη, τους πολιτικούς και την εκκλησία της Δύσης. Εγώ ο ίδιος δεν θα το πίστευα αν δεν το είχα ζήσει.
Γύρισα τον κόσμο. Μία εμπειρία μετά την άλλη, όλες ίδιες. Όλες οι δημοκρατίες είναι μία απάτη. Όλες οι ιδεολογίες για την ελευθερία, την ελευθερία του λόγου, είναι μια απάτη.
Η προσπάθειά μου εδώ δεν είναι να δημιουργήσω μαθητές - αυτό είναι απλώς η επιφάνεια — αλλά να δημιουργήσω ανθρώπους που να είναι κύριοι του εαυτού τους. Ο κόσμος χρειάζεται επειγόντως πολλούς ανθρώπους επίγνωσης, αγάπης, ελευθερίας, εντιμότητας.
Μόνο αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να δημιουργήσουν τη συγκεκριμένη πνευματική ατμόσφαιρα, η οποία μπορεί να αποτρέψει αυτόν τον κόσμο από το να καταστραφεί από τις αυτοκτονικές δυνάμεις, οι οποίες είναι πολύ ισχυρές. Δεν είναι όμως πιο ισχυρές από την αγάπη.
* * *
● Μόνο το ψεύτικο και το αβέβαιο δημιουργούνται γρήγορα, όπως στην αλυσίδα συναρμολόγησης. Ενώ για κάτι αληθινό χρειάζεται χρόνος.
● Η ουσία του διαλογισμού είναι στο να είσαι τόσο σιωπηλός, ώστε να μη υπάρχει κάποια παραμικρή κίνηση της σκέψης, για να μη μπουν κάποιες λέξεις μεταξύ σας και της πραγματικότητας, για να μείνετε πραγματικά μόνος. Αυτή η μοναχικότητα, αυτή η καθαρότητα, αυτό το ξάστερο ουρανό της ύπαρξής σας είναι ο αληθινός διαλογισμός.
● Ο διαλογισμός είναι το χρυσό κλειδί για ν' ανοίξετε όλα τα μυστικά της ζωής.
● Μην σκέφτεστε ποτέ πως πρέπει να πάτε κάπου αλλού. Μπορείτε να μεταμορφώσετε τον εαυτό σας και να βρείτε τα πάντα που χρειάζεστε εκεί που είστε. Το "κάπου αλλού" είναι μια ύπουλη στρατηγική του νου που προσπαθεί να σας περιπλανήσει.
● Το "εκεί και τότε" είναι χίμαιρα.
Το "εδώ και τώρα" είναι η μοναδική πραγματικότητα.
● Η δημιουργικότητα είναι ο Θεός, και αν νιώθετε κάποια παρακίνηση για δημιουργία, να ξέρετε είναι παρακίνηση για να συναντηθείτε με τον Θεό.
● Εάν η δημιουργικότητα δεν πηγάζει από την σιωπή, από την ησυχία, από την κατανόηση και αγάπη, τότε είναι επικίνδυνη.
● Όλοι οι μεγάλοι, οι αληθινοί επιστήμονες, ηθοποιοί, φιλόσοφοι, ποιητές, ζωγράφοι ήταν ακατάλληλοι της κοινωνίας. Να εμφανισθεί άνθρωπος ακατάλληλος σημαίνει βρέθηκε ένας ωραίος, τολμηρός, διανοούμενος άνθρωπος έτοιμος να αντισταθεί μόνος απέναντι σ' όλο τον κόσμο.
● Ο άνθρωπος που ξέρει πώς πρέπει να διαλογίζεται είναι ο άνθρωπος που ξέρει πώς πρέπει να ακούει. Ή το αντίθετο: ο άνθρωπος που ξέρει να ακούει, ξέρει και να διαλογίζεται.
● Το κερί καίγεται και οι χρυσαλίδες πετάνε από πάνω του και χορεύουν…και πεθαίνουν. Το κερί δεν κάνει τίποτα, αλλά σκοτώνει. Έτσι και εγώ δεν κάνω τίποτα και σκοτώνω … τα σούρτα - φέρτα της ζωής.
● Αυτοί που διψάνε για εξουσία είναι ψυχικά ασθενείς άνθρωποι. Αυτοί πάσχουν από σύμπλεγμα κατωτερότητας: έχουν μια βαθιά πληγή μέσα τους. Θέλουν ν' αποκτήσουν εξουσία για να πείσουν τον εαυτό τους πως είναι κάτι και να πείσουν και τους γύρω ότι δεν πρέπει να τους βλέπουν σαν απλούς ανθρώπους, ενώ σαν εξαίρετους ανθρώπους.
● Λίγο πιο βαθιά φιλία μ' αυτό που εσείς ονομάζετε "θλίψη" ή "μελαγχολία" και πολύ γρήγορα αυτή η "θλίψη" θα γίνει βαθιά και ήρεμη σιωπή, δηλαδή διαλογισμός.
● Εάν μόνο ακούτε τα υπόμενα, τότε είστε ένας μαθητής. Ακούτε τις λέξεις και χάνετε την σιωπή. Εκείνη τη στιγμή που θ' αρχίσετε ν' ακούτε τη σιωπή, τότε θα γίνεστε ένας μυημένος, αληθινός μαθητής.
● Δεν ανήκω στον κόσμο των λέξεων.
Ίσως ξεστόμισα περισσότερες λέξεις από κανέναν άλλο, όμως επιμένω πως δεν ανήκω στον κόσμο των λέξεων. Οι λέξεις μου είναι ένας δείχτης για να πιάσω ψάρια.
Η αποστολή μου τελικά είναι χωρίς λόγια.
● Το έμφυτο δικαίωμα του καθενός δεν είναι να προσεύχεσαι στον Θεό, αλλά να γίνεις Θεός.
● Η ιστορία αποτελείται από μια συλλογή καθημερινών πολύ επιπόλαιων εφημερίδων.
● Ως που η αλήθεια δεν έγινε προσωπική εμπειρία, ότι και να νομίζετε για την αλήθεια, στην πραγματικότητα είναι μόνο πεποίθηση. Και όλες οι πεποιθήσεις είναι ψέμα, και όλοι οι πεπεισμένοι είναι τυφλοί.
● Έτσι όπως ο νους δεν γνωρίζει την ηρεμία, ακριβώς έτσι η ουσία του ανθρώπου δεν γνωρίζει την ένταση, το πάθος, την αμφιβολία. Και το πρόβλημα δεν είναι στο να θεραπεύεις τον νου, αλλά στο να μετατοπίζεις την ενέργειά σου από τον νου προς την ουσία σου. Και αυτήν την μετατόπιση μπορείς να την κάνεις μόνο με την βοήθεια του διαλογισμού.
● Εάν θέλετε αληθινές σχέσεις αγάπης πρέπει να ξεχάσετε την πολιτική πιέσεων. Μην προσπαθείτε να κυριαρχήσετε πάνω στον άλλο και μην αφήσετε τον άλλο να κυριαρχήσει πάνω σας.
● Σεξ είναι όταν το ντρέπονται και οι δυο, όταν σβήνουν το φως και κρύβονται μέσα σ' ένα σκοτεινό δωμάτιο.
● Πρέπει να ξέρετε ότι η ελευθερία είναι η ανώτερη αξία και όταν η αγάπη δεν σας δίνει την ελευθερία, τότε δεν είναι αγάπη. Η ελευθερία είναι το κριτήριο.
● Η αυτοκτονία δεν είναι τίποτε άλλο από το τελευταίο παράπονο, το πιο απαίσιο παράπονο για την ύπαρξη.
● Είναι πολύ παράξενο όταν οι άνθρωποι που δεν ξέρουν τι είναι προσπαθούν να γίνουν κάτι. Καμιά προσπάθεια να γνωρίζουν τι είναι αυτή τη στιγμή, ποια είναι η ουσία τους και μεγάλη προσπάθεια να γίνουν. Να γίνεις κάτι είναι ασθένεια της ψυχής.
● Για να φτάσει στην κατάσταση Κατανόησης ο άνθρωπος πρέπει πρώτα να υιοθετήσει την κατάσταση μη κατάκρισης.
● Ο νους είναι το πιο ταπεινό τμήμα της συνείδησής μας. Είναι καλός για να γνωρίζουμε τον εξωτερικό κόσμο, αλλά είναι άχρηστος εάν θέλετε να κάνετε ένα εσωτερικό ταξίδι.
● Ο διαλογισμός είναι ένα ακόμη άγνωστος χειρουργικός μέθοδος που εκτέμνει από μέσα σας όλο αυτό που δεν είναι δικό σας, αλλά εισήλθε απ' έξω και διατηρεί μόνο αυτό που είναι η αληθινή ουσία σας.
● Η ζωή είναι πολύ απλή. Εμείς οι άνθρωποι την κάνουμε περίπλοκη με την δραστηριότητά μας και κάνουμε όλα αφύσικα. Υπάρχει μόνο μία θρησκεία, και αυτή είναι η Φύση. Επιτρέψτε στην Φύση να αφαιρεί την περιπλοκότητά σας, επιτρέψτε στον εαυτό σας να είναι ενωμένος με την Φύση.
● Ο πιστός, ο θρήσκος δεν είναι Ερευνητής. Ο πιστός βαριέται, δεν θέλει να ψάξει, γι' αυτό πιστεύει.
● Οι άνθρωποι έχουν τόσο πολύ χρόνο, ώστε το σκοτώνουν! Δεν γνωρίζουν πώς να το χρησιμοποιήσουν.
Σας παρακαλώ! διατηρήστε αυτές της στιγμές που θέλετε να σκοτώσετε για τον διαλογισμό.
● Θα γνωρίζετε την αληθινή αγάπη μόνο βυθίζοντας στον διαλογισμό και γίνοντας περισσότερο σιωπηλός, πιο ακέραιος, πιο γαληνεμένος. Θ' αρχίσετε να εκπέμπετε μια ειδική ενέργεια.
● Ο διαλογισμός σου δίνει την τόλμη να είσαι σιωπηλός, μόνος…και ευτυχισμένος.
● Η λύπη, η μελαγχολία έχουν μια απαράμιλλη ομορφιά. Στο βάθος τους θα βρεις κάτι πολύ ωραίο, την ηρεμία και την πραότητα. Είναι όμορφη εμπειρία, γι' αυτό μην προσπαθείτε να τις αποφεύγετε, γιατί θα χάσετε την πόρτα που οδηγεί στη Σιωπή. Όσο περισσότερο βυθίζεστε στη μελαγχολία, τόσο νωρίτερα αυτή θα γίνει Σιωπή. Και η Σιωπή είναι σπουδαία μουσική χωρίς ήχους.
● Μόνο οι άνθρωποι που δεν προσπάθησαν να γνωρίσουν τον εαυτό τους, κουβαλάνε μαζί τους τις γνώμες των άλλων και χρειάζονται την υποστήριξη των άλλων.
● Ο αληθινός άνθρωπος παραμένει συνηθισμένος, εντελώς συνηθισμένος. Κανένας δεν ξέρει ποιος είναι, κανένας δε ξέρει τι θησαυρό κουβαλάει μέσα του. Ποτέ δεν διαφημίζει, ποτέ δεν προσπαθεί να προβάλει.
Εμείς όμως γιατί διαφημίζουμε; Εξαιτίας του Εγώ. Δεν είσαι ικανοποιημένος από τον εαυτό σου. Είσαι ικανοποιημένος μόνο όταν σε εκτιμούν οι άλλοι.
● Η σοβαρότητα είναι άρρωστος τρόπος αντιμετώπισης της ύπαρξης.
● Οτιδήποτε είναι όμορφο μέσα σου, κρύβε το, ποτέ μην το φανερώσεις.
● Ένας ελεύθερος άνθρωπος ανήκει στον εαυτό του και σε κανέναν άλλον. Ένας ελεύθερος άνθρωπος είναι απλώς μια ενέργεια, χωρίς όνομα, χωρίς μορφή, χωρίς φυλή, χωρίς έθνος.
● Το να γίνεσαι είναι αρρώστια, το να είσαι είναι υγεία.
● Το αύριο σημαίνει απλώς αυτό που δεν έρχεται ποτέ. Είναι αναβολή της ζωής. Είναι μια άτολμη στρατηγική για να εξακολουθείς να υποφέρεις.
● Η ζωή δεν είναι ένας γρίφος για να τον λύσεις.
Η ζωή είναι ένα μυστήριο για να το ζήσεις.
● Η ζωή γίνεται κατανοητή μέσα από το διαλογισμό. Είναι μια είσοδος προς τα μέσα.
● Ο διαλογισμός είναι η ουσιαστική θρησκεία, η μοναδική θρησκεία. Τίποτε άλλο δεν χρειάζεται. Κάθε τι άλλο είναι απλώς άχρηστο τελετουργικό.
● Η κοινωνία σε θέλει να είσαι απλώς ένα φωτοαντίγραφο, ποτέ ένα πρωτότυπο.
● Τα έθνη και οι θρησκείες έχουν δημιουργηθεί από τους παπάδες και τους πολιτικούς. Από τη στιγμή που θα τελειώσει η επιρροή τους, θα τελειώσουν επίσης και οι θρησκείες και τα έθνη.
● Αυτή η τρομερή, ακατανίκητη τάση προς την εξουσία εμφανίζεται από μια κενότητα μέσα σου, από την κατωτερότητά σου.
● Τα έθνη πρέπει να εξαφανιστούν και με την εξαφάνιση των εθνών εξαφανίζεται και η ίδια πολιτική.
● Η γνώση είναι ζωντανή μόνο όταν τη γνωρίζεις εσύ ο ίδιος, όταν είναι άμεση εμπειρία. Όταν όμως την ξέρεις από τους άλλους, δεν είναι ζωντανή εμπειρία, δεν είναι γνώση, είναι απλώς μνήμη.
● Νου για τους άλλους, διαλογισμό για τον εαυτό σου. Νου για τους άλλους, μη-νου για τον εαυτό σου.
● Ολόκληρος ο κόσμος έχει γίνει κόλαση, εξαιτίας της λανθασμένης παιδείας. Οποιαδήποτε παιδεία είναι βασισμένη στην ιδέα της φιλοδοξίας πρόκειται να προκαλέσει κόλαση πάνω στη γη.
Και τα έχει καταφέρει.
● Αυτό που σε κάνει περισσότερο μακάριο είναι η μόνη ηθική. Αυτό που σε κάνει δυστυχισμένο είναι η μόνη αμαρτία.
● Ο άνθρωπος που μπορεί να ζει στην ανασφάλεια είναι ευτυχισμένος, επειδή αυτός είναι ο μοναδικός, που είναι ασφαλής στα χέρια της ίδιας της ζωής.
● Οι επιθυμίες είναι προβολές, δεν είναι αληθινές ανάγκες.
● Μόνο ο άνθρωπος που ενδιαφέρεται να γνωρίσει το θυμό του κατά πρόσωπο κι όχι να τον πολεμήσει, θα ελευθερωθεί απ' αυτόν.
● Ο Θεός δημιουργεί μόνο πρωτότυπα. Δεν του αρέσουν τα αντίγραφα.
● Σοφία σημαίνει να έχεις επίγνωση της συνειδητότητάς σου και του γεγονότος ότι δεν είσαι ο νους.
● Ο φοιτητής πηγαίνει στη Δύση στον καθηγητή και ο μαθητής πηγαίνει στην Ανατολή στον Δάσκαλο.
● Ο έρωτας είναι η αλήθεια αυτής της στιγμής.
● Εάν υπάρχει αλήθεια στα λόγια μου, τότε αυτά θα επιζήσουν. Τα λόγια μου είναι ζωντανά, δεν είναι διδασκαλία. Δεχθείτε το δώρο μου.
● Η αγάπη μπορεί να υπάρξει μόνο μεταξύ δύο μυστηρίων — μεταξύ δύο ανθρώπων που αποτελούν μυστήριο ο ένας για τον άλλο.
● Ελευθερία σημαίνει κίνηση προς το άγνωστο χωρίς να ξέρεις που πας, χωρίς να ξέρεις τι θα συμβεί την επόμενη στιγμή.
Αποσπάσματα από τις διαλέξεις του Όσσο
Η κοινωνία θα σου δώσει το κάθε τι, αν της παραδώσεις την ελευθερία σου.
Θα σου δώσει σεβασμό, θα σου δώσει μεγάλα πόστα στην ιεραρχία, στη γραφειοκρατία, θα υποχρεωθείς όμως να βάλεις στην άκρη ένα πράγμα: την ελευθερία σου, την ατομικότητά σου. Θα πρέπει να είσαι ένας αριθμός μέσα στο πλήθος.
Οι πολιτικοί σου, οι καθηγητές σου, οι ιερείς σου, οι φιλόσοφοί σου απέκτησαν ευφράδεια για να εντυπωσιάσουν τους ανθρώπους. Μπορεί να μη ξέρουν τίποτα, μπορεί να μην είναι σοφοί, μπορεί να μην είναι καν ευφυείς, ένα όμως είναι βέβαιο: Ξέρουν πώς να παίζουν με της λέξεις. Είναι ένα παιχνίδι που πληγώνεται με σεβασμό, με χρήμα, με εξουσία.
Μην αφήνεις το νου σου να σε εξουσιάζει! Ο νους πάντοτε είναι δυστυχισμένος, ζητάει ολοένα και περισσότερα. Οι επιθυμίες του δεν έχουν τέλος.
Ακόμα και στον παράδεισο, ο νους σου δεν θα σου επιτρέψει να είσαι ειρηνικός. Ειρήνη και νους δεν συναντιούνται.
Ο νους βρίσκεται μέσα σου, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια προβολή της κοινωνίας μέσα σου. Δεν είναι κάτι δικό σου.
Ο θάνατος του νου θα είναι η δική σου αναγέννηση, η αρχή της αληθινής ζωής. Πρέπει να είσαι χαρούμενος, πρέπει να πανηγυρίζεις το θάνατο του νου, επειδή τίποτα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη ελευθερία.
Όσο περισσότερο πολεμάς κι όσο περισσότερο πετυχαίνεις, τόσο περισσότερο απομακρύνεσαι από τον ίδιο σου τον εαυτό, επειδή έχεις ολοένα και μεγαλύτερη ένταση, ολοένα και περισσότερη ανησυχία.
Ο καθένας είναι γεμάτος βία, απληστία, θυμό, πάθος, αλλά δεν έχει εξουσία, όποτε παραμένει "άγιος". Όταν πέφτει η εξουσία στα χέρια σου, όλα τα κοιμισμένα σκυλιά σου αρχίζουν να γαβγίζουν. Δεν είναι ότι η εξουσία διαφθείρει, εσύ είσαι διεφθαρμένος. Απλώς, η εξουσία φέρνει τη διαφθορά σου στην επιφάνεια.
Γιατί επιθυμείς το χρήμα; Επειδή θα σου φέρει δύναμη.
Γιατί θέλεις να γίνεις πρωθυπουργός ή πρόεδρος ενός κράτους; Επειδή αυτό θα σου δώσει εξουσία, δύναμη.
Γιατί θέλεις το σεβασμό, το κύρος; Επειδή δίνουν δύναμη.
Γιατί να θέλεις να γίνεις άγιος; Για τη δύναμη.
Οι άνθρωποι αναζητούν τη δύναμη με διάφορους τρόπους.
Στην διάρκεια των αιώνων δεν επιτρεπόταν στους στρατιώτες να έχουν σεξουαλικές σχέσεις. Γιατί; Επειδή αν επιτρέπεται στους στρατιώτες να έχουν σεξουαλικές σχέσεις, δε μαζεύουν αρκετό θυμό μέσα τους, δεν μαζεύουν αρκετή βία μέσα τους. Το σεξ τους ανακουφίζει, μαλακώνουν και ο μαλακός άνθρωπος δεν μπορεί να πολεμήσει.
Όπως το σώμα χρειάζεται τροφή, η ψυχή χρειάζεται αγάπη. Μπορείς να δώσεις στο παιδί όλες τις υλικές ανέσεις, αν όμως λείπει το αγκάλιασμα, το παιδί δεν θα γίνει ολοκληρωμένη οντότητα.
50% δράση, 50% αδράνεια. Αυτή είναι η σωστή ισορροπία. 50% σκέψη, 50% διαλογισμός. Αυτή είναι η θεραπεία.
Μην εγκαταλείπετε τον κόσμο! Να είσαστε μέσα στον κόσμο και όμως όχι από αυτόν τον κόσμο.
Η τρέλα είναι μια κατασκευασμένη διαδικασία αποφυγής των προβλημάτων, της πραγματικότητας, της αγωνίας και των καταστάσεων που προκαλούν άγχος.
Οι άνθρωποι αποφεύγουν με πολλούς τρόπους. Άλλος γίνεται αλκοολικός, άλλος θα παίρνει μαριχουάνα, άλλος θα παίρνει LSD. Και υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, που δεν είναι τόσο θαρραλέοι. Αυτοί αρρωσταίνουν. Θα έχουν καρκίνο, φυματίωση, παράλυση, ώστε να μπορούν να πουν στον κόσμο: «Τι μπορώ να κάνω; Εγώ είμαι άρρωστος».
Για τις γυναίκες, είναι αλήθεια ότι το 99% των ασθενειών τους, των νοητικών ασθενειών τους, βασικά είναι ανάγκη για αγάπη.
Η συγκέντρωση δεν έχει καμιά σχέση με τον διαλογισμό. Ο διαλογισμός είναι το ακριβώς αντίθετο της συγκέντρωσης.
Η Δύση δεν έχει γνωρίσει το διαλογισμό. Έχει παραμείνει εγκλωβισμένη μέσα στη συγκέντρωση – γι’ αυτό και όλη η επιστημονική πρόοδος και τεχνολογία – δεν έχει γνωρίσει όμως την εσωτερική επιστήμη της σιωπής, της ειρήνης, του να είναι κανείς φως μέσα στον εαυτό του.
Κάποια ενόχληση, κάποια δυστυχία… δεν ξέρεις τι ακριβώς είναι, αλλά έχεις ένα διαρκείς συναίσθημα ότι κάτι ουσιώδης λείπει, ότι έχεις τα πάντα κι όμως λείπει κάτι που μπορεί να δώσει νόημα στα πάντα. Το σπίτι σου είναι γεμάτο με όλους τους θησαυρούς του κόσμου, μα εσύ είσαι άδειος. Το βασίλειό σου είναι μεγάλο, εσύ όμως απουσιάζεις. Αυτή είναι η κατάσταση του σύγχρονου ανθρώπου. Γι’ αυτό, η διαρκής αίσθηση έλλειψης νοήματος, η αγωνία, η ανησυχία, η απαισιοδοξία.
Διαλογισμός σημαίνει παρατήρηση του νου.
Αν μπορείς να παρατηρήσεις το νου, απλώς να τον κοιτάξεις σιωπηλά, χωρίς να τον επικρίνεις, χωρίς να τον εκθειάζεις, χωρίς να τον κατηγορείς, χωρίς να τον κρίνεις καθόλου ούτε υπέρ ούτε κατά, απλώς παρατηρείς σαν να μην έχει καμιά σχέση μ’ εσένα…
Και το θαύμα του διαλογισμού είναι ότι και μόνο που τον παρατηρείς, ο νους σιγά-σιγά εξαφανίζεται.
Ελάχιστοι άνθρωποι αυτοκτονούν μονομιάς. Οι περισσότεροι έχουν αποφασίσει την αργή ζωή-αυτοκτονία. Πεθαίνουν σταδιακά, σιγά-σιγά.
Η φύση είναι το Υπέρτατο και δεν μπορεί να βελτιωθεί. Αν προσπαθήσεις να την βελτιώσεις, τη σακατεύεις, Έτσι κι εμείς σακατεύουμε κάθε παιδί με την κοινωνία, τον πολιτισμό, την ηθική, τη θρησκεία…
Η καλλιέργεια είναι αργό δηλητήριο, είναι αυτοκτονία.
Ο νους είναι η κοινωνία μέσα σου. Η κοινωνία είναι πονηρή. Δεν βρίσκεται μόνο έξω από σένα, έχει διεισδύσει βαθιά μέσα σου, είναι ο νους. Εκείνοι που γνωρίζουν είναι εναντίον του νου και υπέρ της φύσης, επειδή ο νους είναι κάτι τεχνητό, που φυτεύεται μέσα σου από την κοινωνία.
Να υπάρχεις σαν να μην υπάρχεις, χωρίς να στέκεσαι στο δρόμο κανενός.
Αν είσαι σοβαρός, νομίζουν πως είσαι σημαντικός. Αν γελάς κι ευχαριστιέσαι τη ζωή, νομίζουν πως είσαι βλάκας. Άσ’ τους να νομίζουν. Ας είσαι βλάκας, αλλά να είσαι χαλαρός. Μην είσαι σοφός και ανήσυχος.
Κάπου ο άνθρωπος ξέφυγε από το δρόμο, όχι ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, μα ολόκληρη η ανθρώπινη κοινωνία. Κάθε φορά που γεννιέται ένα παιδί, οι κοινωνία αρχίζει να το αλλάζει, να το ταιριάζει στο ανώμαλο πρότυπο, στο αφύσικο πρότυπο, που εξαιτίας του υποφέρουν όλοι.
Πρόσεχε τη στιγμή που σε εκτιμούν οι άλλοι! Περπατάς σε επικίνδυνο μονοπάτι. Αργά ή γρήγορα θα σε τιμωρήσουν. Όταν οι άνθρωποι μιλάνε για την επιτυχία σου, φυλάξου! Τότε η αποτυχία δεν είναι μακριά.
Όταν δεν είσαι ερωτευμένος, προσπαθείς να αποδείξεις με πολλούς τρόπους πως είσαι ερωτευμένος φέρνεις δώρα, μιλάς για αγάπη χωρίς σταμάτημα, μα όλες οι προσπάθειές σου λένε ακριβώς το αντίθετο.
Αν πραγματικά αγαπάς κάποιον, τότε δεν θα αναφέρεις καν πως τον αγαπάς. Αν ο άλλος δεν καταλαβαίνει την αγάπη σου χωρίς λόγια τότε αυτή η αγάπη δεν έχει καμιά αξία.
Το δικαστήριό σου, οι δικαστές σου, η κυβέρνησή σου, εξαρτώνται από σένα, από τη φύση σου. Όλες αυτές οι ανοησίες δημιουργήθηκαν εξαιτίας σου, κι αυτό γιατί είσαι πάντα έτοιμος να πολεμήσεις. Αν η κοινωνία γίνει στ’ αλήθεια φυσική, η κυβέρνηση θα εξαφανιστεί. Η κυβέρνηση είναι αρρώστια.
Φαίνεται πως με τον άνθρωπο κάτι δεν πήγε καλά.
Έχω τη γνώμη πως αν ρωτήσουμε τις μαϊμούδες, δεν θα πουν ότι ο άνθρωπος είναι εξέλιξη, αλλά πτώση από τις μαϊμούδες. Οι μαϊμούδες είναι δυνατότερες από εσένα, μπορούν να κάνουν ορισμένα πράγματα που εσύ δεν μπορείς να κάνεις: δεν μπορείς να σκαρφαλώσεις στο δέντρο όπως η μαϊμού, δεν μπορείς ούτε καν να τρέχεις στα τέσσερα. Είναι πιο ευτυχισμένες από σένα, χαίρονται τη ζωή περισσότερο από σένα. Τότε λοιπόν, τι κέρδισες με την εξέλιξη. Τα μηχανικά παιχνίδια σου; Τα πολυβόλα σου; Τις ατομικές βόμβες σου; Γιατί νομίζεις ότι αυτή είναι εξέλιξη, ανάπτυξη; Ρώτα τις μαϊμούδες. Θα γελάσουν και θα πουν πως είσαι κουτός.
Είσαι στρατιώτης και όταν σου λένε «Στρίψε δεξιά!» δεν χρειάζεται να το σκεφτείς, το σώμα απλά κινείται. Όταν αυτοί λένε «Στρίψε αριστερά!» το σώμα απλά κινείται. Τώρα είσαι ένας μηχανισμός. Και όταν λένε «Πυροβόλησε!» εσύ πυροβολείς. Το σώμα κινείται και η συνείδηση δεν μπλέκεται.
Η φιλοσοφία είναι μια στάση απέναντι στη ζωή. Στάση σημαίνει επιλογή. Και η επιλογή μπορεί να είναι μονάχα αποσπασματική. Ένας μύστης ποτέ δεν επιλέγει. Βλέπει το όλο χωρίς καμία επιλογή από τη πλευρά του. Αν επιλέγεις, αμέσως δημιουργείται πρόβλημα, επειδή η ζωή είναι γεμάτη αντιθέσεις.
Δεν επιλέγεις ποτέ και μη γίνεις φιλόσοφος.
Φυλάξου από όλες τις φιλοσοφίες, επειδή η βάση τους είναι ίδια. Εξαρτώνται από λέξεις, ενώ η πραγματικότητα δεν είναι μια λέξη. Κινήσου προς το αληθινό. Εσύ είσαι αληθινός, η ύπαρξη είναι αληθινή. Μη δημιουργείς ένα τοίχο από λέξεις ανάμεσα σε σένα και στην πραγματικότητα.
Οι ανάγκες μπορούν να εκπληρωθούν, οι επιθυμίες όχι. Η επιθυμία είναι μια ανάγκη που τρελάθηκε. Οι ανάγκες είναι απλές, έρχονται από τη φύση.
Όλες οι θρησκείες σου σε διδάσκουν να είσαι αλτρουιστής. Θυσίασε τον εαυτό σου για κάθε ηλίθια ιδέα — για τη σημαία, για ένα κομμάτι ύφασμα. Θυσίασε τον εαυτό σου για το έθνος — που είναι απλώς κάτι φανταστικό, επειδή η γη δεν είναι πουθενά χωρισμένη σε έθνη. Είναι η πονηριά των πολιτικών που χωρίζει τη γη πάνω στο χάρτη. Θυσιάζεσαι για γραμμές, που είναι ζωγραφισμένες πάνω στο χάρτη!
Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι απλώς θύμα όλου του παρελθόντος. Και οι παπάδες εξακολουθούν να λένε πως κάτι πάει στραβά με τον σύγχρονο άνθρωπο και εξακολουθούν να εγκωμιάζουν το παρελθόν.
Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι παράγωγο ολόκληρου του παρελθόντος! Χριστιανοί, μουσουλμάνοι, ινδουιστές, βουδιστές, όλοι οι πολιτισμοί έχουν συνεισφέρει σ' αυτή την κατάσταση. Εκείνοι είναι υπεύθυνοι.
Κάθε παιδί, από την αρχή-αρχή, μόλις συνειδητοποιεί τις προθέσεις της κοινωνίας, των γονιών, της οικογένειας, του εκπαιδευτικού συστήματος, του έθνους, όλων των θρησκειών, μόλις συνειδητοποιεί τις προθέσεις τους, αρχίζει να κλείνεται στον εαυτό του.
Αρχίζει να γίνεται αμυντικό, από φόβο, επειδή έχει να αντιμετωπίσει μια τρομακτική δύναμη. Και είναι τόσο μικρό και τόσο εύθραυστο, τόσο ευάλωτο, τόσο αβοήθητο, τόσο εξαρτημένο από τους ίδιους ανθρώπους, εναντίον των οποίων πρέπει να προστατέψει τον ίδιο του τον εαυτό.
Το πρόβλημα γίνεται περισσότερο πολύπλοκο, επειδή οι άνθρωποι από τους οποίους πρέπει να προστατέψει τον εαυτό του είναι οι άνθρωποι που νομίζουν ότι το αγαπούν.
Οι προθέσεις τους είναι καλές, τους λείπει όμως η συνειδητότητα. Κοιμούνται βαθιά. Δεν ξέρουν πως είναι μαριονέτες στα χέρια μιας τυφλής δύναμης, που ονομάζεται κοινωνία, κατεστημένο.
Η αγάπη κυλάει προς το κάτω, από τη μητέρα στο παιδί, όχι προς το πίσω. Κι αυτό είναι πολύ απλό, επειδή η αγάπη του παιδιού θα κυλήσει προς το δικό του παιδί, δεν μπορεί
να πάει προς τα πίσω. Είναι όπως το ποτάμι, που κυλάει προς τον ωκεανό — και ποτέ προς τα πίσω. προς την πηγή. Η μητέρα είναι η πηγή και η αγάπη κυλάει προς τα εμπρός, προς την καινούργια γενιά. Το να τη γυρίσεις προς τα πίσω είναι αφύσικο, είναι πέρα από τη βιολογία.
Η αγάπη δεν είναι κάτι που κάνεις, η αγάπη είναι κάτι που είσαι. Δεν μπορείς όμως να επιβάλλεις στον εαυτό σου να αγαπήσει όσο μπορεί. Αυτό κάνουν οι άνθρωποι και γι' αυτό η αγάπη χάνεται από τον κόσμο.
Οι σούφι έχουν τέτοια κόλπα. Λένε: Πράξε εντελώς διαφορετικά και δεν θα εκπλαγούν μόνο οι άλλοι, αλλά κι εσύ ο ίδιος. Και κάνε το σε μικρά πράγματα, Για παράδειγμα, όταν είσαι νευρικός, περπατάς γρήγορα. Μην περπατάς γρήγορα. Πήγαινε πολύ αργά και δες. Θα εκπλαγείς που δεν ταιριάζει, που όλος ο μηχανικός νους θα πει αμέσως: «Τι κάνεις; Ποτέ δεν το έκανες αυτό!» Και αν περπατάς αργά, θα εκπλαγείς: Η νευρικότητα εξαφανίζεται, επειδή έφερες κάτι καινούργιο.
Όταν εξαφανιστούν οι εκκλησίες, μόνο τότε θα εξαφανιστούν και τα περιοδικά τύπου Ρlayboy, όχι πριν. Είναι συνέταιροι στις δουλειές. Και τα δύο υπάρχουν μαζί - οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Και πού είναι το κακό; Αν δύο άνθρωποι απολαμβάνουν ο ένας το σώμα του άλλου, τίποτα κακό δεν υπάρχει σ' αυτό. Θα έπρεπε να είναι δική τους υπόθεση και μόνο.
Δεν είναι κανενός άλλου δουλειά, να ανακατεύεται. Η κοινωνία όμως ανακατεύεται συνεχώς στα πάντα. Δεν αφήνει κανέναν να ζήσει την ιδιωτική του ζωή. Μπαίνει ακόμα και μέσα στην κρεβατοκάμαρά σου. Η κοινωνία σου δεν είναι μια ελεύθερη κοινωνία. Μιλάει για ελευθερία και δημοκρατία, μα είναι σκέτη σκλαβιά. Είναι μια μεγάλη φυλακή.
Ο νους είναι δημιουργημένος από την κοινωνία.
Ο νους λειτουργεί σαν μυστικός πράκτορας της κοινωνίας μέσα σου.
Το να πας πέρα από το νου είναι το να πας πέρα από την κοινωνία. Το να πας πέρα από το νου είναι το να πας πέρα από ολόκληρη την ιστορία.
Το να πας πέρα από το νου είναι το να πας πέρα από το παρελθόν.
Το να πας πέρα από το νου είναι το να μπεις μέσα στο Θεό. Και τότε, οτιδήποτε συμβαίνει είναι καλό, είναι ενάρετο.
Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος μπορεί να αποφευχθεί μόνο αν απελευθερωθεί στον κόσμο η θηλυκή ενέργεια, ισορροπώντας την αντρική ενέργεια. Αλλιώς, δεν υπάρχει τρόπος. Δεν μπορεί να αποφευχθεί με πορείες ειρήνης και διαδηλώσεις κατά του πολέμου, επειδή κι αυτά είναι αντρική ενέργεια! Δεν έχεις παρατηρήσει τους διαδηλωτές; Είναι πιο βίαιοι από οποιονδήποτε και όλες οι πορείες ειρήνης μετατρέπονται σε βίαια επεισόδια. Αργά ή γρήγορα, θα καίνε λεωφορεία και θα πετάνε πέτρες στους αστυνομικούς. Φώναζαν υπέρ της ειρήνης, αλλά οι ίδιες οι φωνές τους είναι πολεμικές.
Ο διαλογισμούς είναι η τέχνη του να ζεις με τον εαυτό σου. Δεν είναι τίποτε άλλο από την τέχνη του να είσαι χαρούμενος, όταν είσαι μόνος.
Ο διαλογιστής μπορεί να μείνει μόνος για μήνες, για χρόνια και να είναι χαρούμενος. Δεν διψάει για τον άλλον, επειδή η δική του εσωτερική έκσταση είναι τόση πολλή, που ποιος σκοτίζεται για τον άλλο; Αν ο άλλος έρθει στη ζωή του, δεν είναι ανάγκη, είναι πολυτέλεια. Και είμαι υπέρ της πολυτέλειας, επειδή η πολυτέλεια είναι κάτι που μπορείς να το απολαύσεις όταν υπάρχει και δεν σου λείπει όταν δεν υπάρχει. Η ανάγκη είναι δύσκολο φαινόμενο. Για παράδειγμα, το ψωμί είναι ανάγκη, αλλά τα λουλούδια στον κήπο είναι πολυτέλεια. Μπορείς να ζήσεις χωρίς λουλούδια, δεν θα πεθάνεις, μα δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς ψωμί.
Όταν βλέπεις την άλλη ή τον άλλον, βλέπεις απλώς την επιφάνεια, ερωτεύεσαι την επιφάνεια. Όταν όμως έρχεσαι πιο κοντά, γνωρίζεις ότι τα βάθη του άλλου ανθρώπου είναι τόσο σκοτεινά, όσο είναι και τα δικά σου. Τώρα, δυο ζητιάνοι ζητιανεύουν ο ένας από τον άλλον. Τότε γίνεται κόλαση.
Είμαι εναντίον του γάμου. Ο γάμος δημιουργεί προβλήματα. Ο γάμος γίνεται πολύ άσχημος. Ο πιο άσχημος θεσμός στον κόσμο είναι ο γάμος, επειδή αναγκάζει τους ανθρώπους να είναι ψεύτικοι. Έχουν αλλάξει, αλλά υποκρίνονται πως είναι ίδιοι.
Όταν βρεις τον εαυτό σου, όταν είσαι απόλυτα ευτυχισμένος, τότε ακόμα κι αν συμβεί ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος και όλος ο κόσμος εξαφανιστεί και σ' αφήσει μόνο σου, αυτό δεν θα σε επηρεάσει. Εσύ θα εξακολουθείς να κάθεσαι κάτω από το δέντρο, κάνοντας βιπάσανα.
Οι άνθρωποι που θυσιάστηκαν στους πολέμους και επαναστάσεις, θυσιάστηκαν μάταια, θα ήταν προτιμότερο να είχαν ζήσει. Αυτοί οι άνθρωποι στην πραγματικότητα αυτοκτόνησαν, ελπίζοντας ότι πρόσφεραν μεγάλη υπηρεσία στην ανθρωπότητα.
Φωτισμένος άνθρωπος είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται συνεχώς στην ίδια κατάσταση σιωπής, ειρήνης και ικανοποίησης, ό,τι κι αν συμβαίνει εξωτερικά: επιτυχία ή αποτυχία, πόνος ή ευχαρίστηση, ζωή ή θάνατος.
Το να δοθεί βραβείο Νόμπελ σε έναν άνθρωπο, σημαίνει απλώς ότι οι υπηρεσίες του γίνονται σεβαστές από το κατεστημένο, ότι τον τιμούν επειδή υπήρξε χρυσός σκλάβος, υπάκουος, ότι δεν ξεστράτισε, ότι ακολούθησε την πεπατημένη.
Η πειθαρχία σου πρέπει να έρχεται από την ίδια σου την καρδιά, πρέπει να είναι δική σου - και υπάρχει μεγάλη διαφορά. Όταν σου δίνει την πειθαρχία κάποιος άλλος, δεν μπορεί ποτέ να σου ταιριάζει. Θα είναι σαν να φοράς τα ρούχο κάποιου άλλου. Είτε θα είναι πολύ στενά είτε πολύ φαρδιά κι εσύ πάντοτε θα νιώθεις κάπως ανόητος μέσα τους.
Εγώ σου διδάσκω τη στιγμή και την ελευθερία της στιγμής και την υπευθυνότητα της στιγμής. Ένα πράγμα μπορεί να είναι σωστό αυτή τη στιγμή και μπορεί να γίνει λάθος την επόμενη στιγμή.
Ο Λάο-τσε, ο Γκωντάμα Βούδας, ο Σωκράτης δεν ακολούθησαν κανέναν. Αναζήτησαν από μόνοι τους, ρισκάροντας, επειδή απομακρύνονται από το πλήθος, πάνω σε ένα μοναχικό μονοπάτι, χωρίς να γνωρίζουν πού τελειώνει αυτό το ταξίδι, αλλά εμπιστεύονται την καρδιά τους, βιώνοντας μικρές ενδείξεις ότι η ειρήνη μεγαλώνει, ότι η αγάπη ανθίζει, ότι ένα καινούργιο άρωμα έχει έρθει στην ύπαρξη τους. ότι το μάτια τους δεν είναι πια γεμάτα από τη σκόνη του παρελθόντος – μια τρομερή διαύγεια και διαφάνεια.., Και γνωρίζουν ότι βρίσκονται στο σωστό μονοπάτι,
Ένας άνθρωπος ψηλαφίζει μέσα στο σκοτάδι. Ο παπάς και ο πολιτικός μπορούν να τον εκμεταλλευτούν. Ο πολιτικός και ο παπάς συμφωνούν σ’ αυτό το σημείο, ότι χρειάζονται οπαδούς.
Μόνο τότε μπορούν να γίνουν κάποιοι. Και έχουν χωρίσει τις περιοχές τους. Ο πολιτικός έχει πάρει τον επίγειο κόσμο και ο παπάς τον πνευματικό. Αυτοί οι δύο έχουν κάνει σκλάβο ολόκληρη την ανθρωπότητα .Έχουν καταστρέψει την ελευθερία των ανθρώπων.
Η μεγάλη συνεισφορά στην ανθρωπότητα έχει έρθει από ελάχιστους δασκάλους, οι οποίοι έχουν πετύχει όχι μόνο τη δική τους ελευθερία, αλλά επίσης και την ελευθερία εκείνων που τους αγάπησαν.
Ο άνθρωπος στη Δύση ψάχνει να βρει την ψυχή του και βρίσκει τον εαυτό του άδειο, χωρίς καμία αγάπη - μόνο πόθο - χωρίς καμία προσευχή - μόνο λέξεις, που τις παπαγαλίζει στο κατηχητικό. Δεν έχει ούτε θρησκευτικότητα ούτε συμπόνια για τους άλλους ανθρώπους ούτε σεβασμό για τη ζωή, για τα πουλιά, για το δέντρα, για τα ζώα. Η καταστροφή είναι τόσο εύκολη.
Σε ολόκληρο τον κόσμο, όποτε οι γυναίκες μορφώνονται, δεν θέλουν να μεγαλώνουν παιδιά κοντά τους. Και το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό. Όσο πιο σύντομα αποχωριστεί το παιδί από το γάλα της μητέρας του, τόσο περισσότερες δυσκολίες θα έχει στο να βιώσει ειρήνη στη ζωή του.
Από την αρχή- αρχή, θα επικρατεί στη ζωή του μια βαθιά νευρικότητα. Από ποιόν θα πάρει εκδίκηση, γι' αυτή τη νευρικότητα; Από τους ίδιους του τους γονείς.
Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, το μέρος του γυναικείου σώματος που τραβάει περισσότερο τους άντρες είναι το στήθος; Αυτά είναι παιδιά που αποκόπηκαν πολύ γρήγορα από το γάλα της μητέρας τους! Κάπου βαθιά μέσα τους, έχει παραμείνει η επιθυμία να βρίσκονται κοντά στο γυναικείο στήθος.
Αν η ροή της αναπνοής σου είναι απολύτως αρμονική, αλλάζει την κατάσταση του νου σου. Είτε αλλάζεις το νου και αλλάζει η αναπνοή είτε αλλάζεις την αναπνοή κι αυτό επηρεάζει το νου.
Μόνο ο άνθρωπος ρυθμίζει το αύριο από σήμερα κι ύστερα ρυθμίζει το μεθαύριο. Υπάρχουν άνθρωποι που ρυθμίζουν το πώς πρέπει να χτιστεί ο τάφος τους.
Ρυθμίζεις το αύριο και ξεχνάς εντελώς ότι ο άνθρωπος που ρυθμίζει το αύριο, σκοτώνει το σήμερα με αυτές τις ρυθμίσεις. Ύστερα αύριο θα ρυθμίσει την επόμενη μέρα κι έτσι θα σκοτώσει και το αύριο. Κάθε μέρα θα ρυθμίζει την επόμενη και θα συνεχίζει να σκοτώνει την παρούσα μέρα. Και δεν υπάρχει τίποτε άλλο, παρά μόνο η παρούσα μέρα.
Ο αυτοκράτορας Νέρων είχε δύο γιατρούς, που η δουλειά τους ήταν να τον βοηθούν να κάνει εμετό μετά το φαγητό, ώστε να μπορεί να απολαμβάνει το φαγητό τουλάχιστον δέκα πέντε με είκοσι φορές την ημέρα. Έτρωγε κι ύστερα έπαιρνε ένα φάρμακο για να κάνει εμετό, ώστε να μπορεί να φάει ξανά. Αυτό που κάνουμε όμως εμείς δεν είναι πολύ διαφορετικό.
Η σύζυγος περιμένει όλη μέρα το σύζυγο της να έρθει στο σπίτι να φάει και όλη η συναισθηματική αρρώστια, που έχει μαζέψει τις τελευταίες είκοσι τέσσερις ώρες, βγαίνει όταν τρώει ο σύζυγος. Δεν ξέρει όμως ότι σερβίρει δηλητήριο στο πιάτο του συζύγου της.
Από την ημέρα που ο άνθρωπος ανακάλυψε το τεχνητό φως, ο ύπνος του έχει διαταραχτεί πάρα πολύ. Και θεωρεί όλο και περισσότερο ότι ο ύπνος είναι κάτι άχρηστο, ότι χάνει πολύ χρόνο σ' αυτόν, ότι ο χρόνος που ξοδεύει στον ύπνο είναι απολύτως χαμένος χρόνος.
Έτσι, θεωρεί ότι όσο λιγότερο μπορεί να κοιμάται, τόσο το καλύτερο. Δεν του περνάει από το νου ότι ο ύπνος προσφέρει κάτι στη βαθύτερη διαδικασία της ζωής.
Ο άνθρωπος έχει επινοήσει χιλιάδες τρόπους για να ξεφεύγει από τον εαυτό του. Κι όσο χειρότερη έχει γίνει η κατάσταση του νου του, τόσο περισσότερες καινούργιες επινοήσεις έχει κάνει για να ξεφεύγει από τον εαυτό του. Αν κοιτάξουμε τα τελευταία πενήντα χρόνια, θα βρούμε ότι ο άνθρωπος, για να ξεφύγει από τον εαυτό του, έχει δημιουργήσει τις περισσότερες εφευρέσεις από ότι ποτέ πριν στην ιστορία.
Ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση είναι τρόποι για να ξεφεύγει κανείς από τον εαυτό του. Ο άνθρωπος έχει γίνει τόσο νευρικός. Αναζητά συνεχώς τη διασκέδαση. Κάνεις κάθε είδους πράγμα για να ξεχάσεις τον εαυτό σου για λίγο, επειδή μέσα σου η κατάσταση χειροτερεύει.
Οι άνθρωποι που πηγαίνουν στους ναούς, πηγαίνουν επίσης για τους ίδιους λόγους. Δεν υπάρχει καμία διαφορά, ο ναός είναι ο παλιός τρόπος για να ξεχνάς τον εαυτό σου και ο κινηματογράφος είναι ο καινούργιος τρόπος. Αν ο άνθρωπος κάθεται και ψέλνει Ραμ, Ραμ, Ραμ, μη νομίζεις πως κάνει τίποτε άλλο από το να προσπαθεί να ξεχάσει τον εαυτό του ψέλνοντας, όπως κάποιος άλλος προσπαθεί να ξεχάσει τον εαυτό του ακούγοντας ένα τραγούδι. Δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα σ' αυτούς τους δύο.
Το πρόσωπο που φοράς όταν βρίσκεσαι μέσα στον κόσμο είναι τεχνητό, είναι φτιαχτό. Κατά βάθος, είσαι ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος. Μπορεί να έχεις καταφέρει να κρύβεις πράγματα, κολλώντας σε μια καλή σκέψη στην επιφάνεια, μέσα σου όμως καίει η φωτιά των σκέψεων.
Κανένας δεν έχει δει τον Βούδα να γελάει, κανένας δεν έχει δει τον Μαχαβίρα να γελάει, κανένας δεν έχει δει τον Χριστό να γελάει. Πρέπει να υπάρχει λόγος γι' αυτό.
Είναι πιθανό να μην υπάρχουν δάκρυα μέσα τους, οπότε δεν υπάρχει λόγος να γελάνε για να τα κρύψουν. Είναι πιθανό να μην υπάρχει θλίψη μέσα τους, για να την κρύψουν χαμογελώντας. Οτιδήποτε ήταν ταραγμένο μέσα τους έχει εξαφανιστεί, οπότε τώρα δεν χρειάζεται να κρατάνε τα λουλούδια του γέλιου απ' έξω.
Εκείνος που έχει σώμα που βρομάει, χρειάζεται να το ψεκάζει με αρώματα. Εκείνος που έχει άσχημο σώμα, κάνει τα πάντα και προσπαθεί για να το δείχνει όμορφο.
Εκείνος που είναι λυπημένος μέσα του, έχει μάθει να γελάει και εκείνος που είναι γεμάτος δάκρυα μέσα του, χαμογελάει συνεχώς απ' έξω. Εκείνος που είναι γεμάτος αγκάθια μέσα του, πρέπει να κρατάει λουλούδια απ' έξω.
Ο νους του ανθρώπου είναι σαν μια κυψέλη, που βουίζει από μέλισσες — ένας σωρός από σκέψεις, που βουίζουν γύρω - γύρω. Τριγυρισμένος από αυτές τις σκέψεις, ο άνθρωπος ζει μέσα στην αγωνία, την ένταση και την ανησυχία. Για να αναγνωρίσει και να γνωρίσει τη ζωή, ο νους πρέπει να είναι σιωπηλός, σαν λίμνη όπου δεν υπάρχει κανένας κυματισμός. Για να εξοικειωθεί με τη ζωή, ο νους χρειάζεται να είναι καθαρός σαν καθρέφτης, πάνω στον οποίο δεν υπάρχει καθόλου σκόνη.
Εσύ έχεις ένα νου που είναι σαν κυψέλη γεμάτη μέλισσες. Δεν είναι ούτε καθρέφτης ούτε σιωπηλή λίμνη. Αν νομίζεις πως είσαι σε θέση να γνωρίσεις κάτι, μ' αυτό το νου, ότι είσαι σε θέση να πετύχεις κάτι ή ότι είσαι σε θέση να γίνεις κάτι, κάνεις πολύ μεγάλο λάθος. Είναι απολύτως απαραίτητο να ελευθερωθείς από αυτή τη συνεχή ροή σκέψεων.
Επί χιλιάδες χρόνια, ο άνθρωπος είχε τη φαντασίωση ότι μπορεί να φτάσει στη γνώση, συσσωρεύοντας σκέψεις άλλων ανθρώπων. Αυτό είναι απολύτως ψεύτικο και λανθασμένο. Ποτέ κανένας δεν μπόρεσε να φτάσει στη γνώση, συσσωρεύοντας σκέψεις άλλων ανθρώπων.
Η γνώση έρχεται από μέσα και οι σκέψεις έρχονται απ' έξω. Η γνώση είναι δική σου και οι σκέψεις είναι πάντοτε των άλλων, είναι πάντοτε δανεικές.
Δεν ξέρεις ότι το κέντρο της καρδιάς, που νιώθει θυμό είναι διαφορετικό από το κέντρο του νου. Το κέντρο που αποφασίζει ότι δεν θα θυμώσει άλλη φορά, είναι εντελώς διαφορετικό από το κέντρο που θυμώνει. Είναι δύο εντελώς διαφορετικά κέντρα. Έτσι, αποφάσεις και μεταμέλειες δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στο θυμό σου.
Εξακολουθείς να θυμώνεις κι εξακολουθείς να μετανιώνεις κι εξακολουθείς να νιώθεις αναστατωμένος γι' αυτό. Δεν καταλαβαίνεις ότι αυτά τα δύο κέντρα είναι τόσο διαχωρισμένα, που η απόφαση που παίρνει το ένα, δεν αγγίζει το άλλο... Έτσι, ο άνθρωπος κομματιάζεται μέσα του.
Όσο κάποιος ζητάει αγάπη, δεν μπορεί να είναι ικανός να δώσει αγάπη, επειδή το ίδιο το γεγονός ότι ζητάει, είναι ένδειξη ότι δεν υπάρχει καμία πηγή αγάπης μέσα του. Αλλιώς, γιατί να τη ζητάει απ' έξω;
Μόνο ο άνθρωπος που έχει ανέβει πάνω από την ανάγκη να ζητάει αγάπη, μπορεί να δώσει αγάπη. Η αγάπη είναι μοίρασμα, δεν είναι ζητιανιά. Η αγάπη είναι βασιλιάς, δεν είναι ζητιάνος. Η αγάπη ξέρει μόνο να δίνει, δεν ξέρει να ζητάει.
Δεν αντιλαμβάνεσαι ότι συνεχώς αναζητάς απ' έξω κάτι που ήδη βρίσκεται μέσα σου. Κι επειδή το αναζητάς απ' έξω, δεν κοιτάζεις μέσα σου. Τότε, αυτό που θα μπορούσε να έχει εμφανιστεί μέσα σου, δεν εμφανίζεται ποτέ.
Στην ουσία όλες οι γνωστές εταιρίες ζουν και ευημερούν χάρη στην απληστία σου. Αυτές οι εταιρίες σε κάνουν πελάτη τους αφού με λόγια επικαλούνται την απληστία σου, παρ’ όλο που αυτό είναι κρυμμένο πίσω από εξωτερικές εκδηλώσεις. Εάν σταματάς να τις ακούσεις και αναλύεις τα έργα τους τότε θα ανακαλύψεις την αλήθεια.
Τα φτερά της γυναίκας κόπηκαν με πολλούς τρόπους.
Και το μεγαλύτερο κακό που της έγινε είναι ο γάμος, γιατί ούτε ο άντρας ούτε η γυναίκα είναι μονογαμικοί. Ψυχολογικά είναι πολυγαμικοί. Έτσι, ολόκληρη η ψυχολογία τους αναγκαστικά πήγε ενάντια στην ίδια τους τη φύση. Κι επειδή η γυναίκα ήταν εξαρτημένη από τον άντρα, έπρεπε να υποφέρει όλων των ειδών τις προσβολές, γιατί ο άντρας ήταν ο αφέντης, ο ιδιοκτήτης, που κρατούσε όλα τα χρήματα.
Για να ικανοποιήσει την πολυγαμική του φύση, ο άντρας δημιούργησε τις πόρνες.
Οι πόρνες είναι παράγωγα του γάμου.
Μην ακούς την ηθικολογία, μην ακούς τη θρησκεία, μην ακούς τον πολιτισμό. Δώσε προσοχή στη φύση.
Ό,τι είναι φυσικό, είναι καλό, ακόμα κι αν καμιά φορά σου είναι δύσκολο, καθόλου άνετο... επειδή εσύ δεν μεγάλωσες σύμφωνα με τη φύση. Οι γονείς σου δεν σε μεγάλωσαν με Πραγματική τέχνη, με αγάπη. Ήταν απλώς κάτι τυχαίο. Μην επαναλαμβάνεις τα ίδια σφάλματα. Πολλές φορές δεν θα αισθανθείς άνετα...
Aν δεν πάρεις το γάμο στα σοβαρά, τότε μπορείς να είσαι ελεύθερος. Αν τον πάρεις στα σοβαρά, τότε η ελευθερία είναι αδύνατη. Δες το γάμο σου σαν παιχνίδι. Είναι ένα παιχνίδι. Έχετε λίγη αίσθηση χιούμορ, ότι δεν είναι παρά ένας ρόλος που παίζεις στη. σκηνή της ζωής αλλά δεν είναι κάτι που ανήκει στην ύπαρξη, δεν έχει υπόσταση, είναι μια φαντασίωση. Οι άνθρωποι όμως είναι τόσο ανόητοι, που παίρνουν τη την φαντασίωση νια πραγματικότητα.
Ποτέ μη μεταχειρίζεσαι το παιδί σαν δικό σον, Ποτέ μην το κάνεις κτήμα σου. Το παιδί έρχεται από σένα, αλλά δεν είναι δικό σου. Ο Θεός σε χρειάστηκε μόνο σαν ένα μέσο, μια δίοδο, αλλά το παιδί δεν είναι κτήμα σου. Αγάπησέ το, αλλά ποτέ μην κάνεις το παιδί κτήμα σου.
Αν η μητέρα αρχίσει να είναι κτητική με το παιδί, τότε η ζωή καταστρέφεται. Το παιδί αρχίζει να φυλακίζεται. Τον καταστρέφεις την προσωπικότητα και το μειώνεις σε ένα άψυχο πράγμα. Μονάχα ένα άψυχο πράγμα μπορείς να το κάνεις κτήμα σου. Ένα σπίτι μπορεί να είναι κτήμα σου, αλλά ποτέ ένας άνθρωπος.
Αυτό λοιπόν είναι το πρώτο πράγμα. Ετοιμάσου γι' αυτό, Πριν έρθει το παιδί, θα πρέπει να είσαι ικανή να το υποδεχτείς σαν ένα ανεξάρτητο ον, σαν ένα αυτόνομο άτομο, όχι μόνο σαν παιδί σου.
Η αγάπη είναι ένα πουλί που πετάει. Ο γάμος είναι ένα πουλί σε χρυσό κλουβί. Και βέβαια το πουλί δεν μπορεί ποτέ να σε συγχωρέσει. Έχεις καταστρέψει όλη του την ομορφιά, όλη του τη χαρά, όλη του την ελευθερία. Κατάστρεψες την ψυχή του. Είναι μόνο ένα νεκρό αντίγραφο. Έχεις όμως σιγουρέψει ότι δεν μπορεί να σου φύγει, ότι θα είναι πάντα δικό σου, ότι και αύριο θα είναι δικό σου και μεθαύριο...
Οι εραστές είναι πάντα φοβισμένοι.
Ο φόβος υπάρχει επειδή η αγάπη έρχεται σαν τον άνεμο. Δεν μπορείς να την κατασκευάσεις, δεν είναι κάτι που φτιάχνεται. Έρχεται! Αλλά ό,τι έρχεται μόνο του, μπορεί να φύγει και μόνο του. Είναι φυσικό επακόλουθο.
Στο όνομα της αγάπης, οι άνθρωποι κουβαλούν ο ένας το πτώμα του άλλον και αυτό το ονομάζουν γάμο. Και για να κουβαλάς πτώματα πρέπει να πας σε μια δημόσια υπηρεσία να το νομιμοποιήσεις. Η αγάπη δεν επιτρέπει το γάμο. Σε έναν αυθεντικό κόσμο, δεν θα υπάρχει γάμος.
Αγάπησε έντονα, ολοκληρωτικά, με χαρά και δεν θα σκεφτείς ποτέ να φτιάξεις ένα δεσμό, ένα συμβόλαιο. Δεν θα σκεφτείς ποτέ να κάνεις τον άλλο εξαρτημένο. Αν αγαπάς, δεν θα μπορέσεις να είσαι τόσο σκληρός, ώστε να καταστρέψεις την ελευθερία του άλλου. Θα τον βοηθήσεις να πλατύνει τους ορίζοντες του.
Υπάρχει μονάχα ένα μέτρο κρίσης για την αγάπη: Δίνει ελευθερία και δίνει χωρίς όρους.
Η ταχύτητα, η βιασύνη έγινε πιο σπουδαία από τον προορισμό. Και η ταχύτητα έγινε πιο σπουδαία, επειδή η ζωή είναι τόσο λίγη και έχεις να κάνεις τόσα πολλά, που αν δεν τα κάνεις γρήγορα δεν θα προλάβεις. Δεν μπορείς να κάτσεις ήσυχα ούτε για λίγα λεπτά. Μοιάζει χάσιμο χρόνου. Σ' αυτά τα λίγα λεπτά θα μπορούσες να είχες κερδίσει μερικά χρήματα. Απλώς να χάνεις το χρόνο σου, έχοντας τα μάτια σου κλειστά... και τι υπάρχει μέσα σου;
Όλες οι θρησκείες συμφωνούν στο θέμα του σεξ. Φαίνεται να είναι η μοναδική συμφωνία ανάμεσα στις θρησκείες. Γι’ αυτό το λόγο, είναι πολύ σπουδαίο να εμβαθύνουμε στο φαινόμενο τον φόβου τους. Φοβούνται το σεξ, επειδή είναι η δυνατότερη ενέργεια στον άνθρωπο, η πιο δυναμική έλξη της φύσης και της βιολογίας. Δεν υπάρχει τρόπος να την καταστρέψεις.
Μου έκανε εντύπωση, βλέποντας εκατοντάδες μοναχούς στην Ινδία, που ανήκουν σε διάφορες θρησκείες, να καταπιέζουν τη σεξουαλικότητα τους. Με ξάφνιασε το γεγονός ότι όσο καταπίεζαν το σεξ, τόσο πιο ανόητοι ήταν. Είναι τόσο βλακώδης η προσπάθεια να καταπιέσεις τη φύση, ώστε είναι επόμενο ότι θα καταστρέψει τη νοημοσύνη σου. Βρήκα αυτούς τους ανθρώπους τόσο βαρετούς. Τους μιλούσα και μπορούσα να δω ότι δεν είχαν ακούσει τίποτα. Τα μάτια τους έμοιαζαν σχεδόν πεθαμένα, το σώμα τους είχε μαραθεί. Ήταν άσχημοι. Ήταν εναντίον του σεξ, γι' αυτό ήταν αναγκαστικά εναντίον της γυναίκας.
Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάται κανείς είναι πως χρειάζεται φίλους εκείνος που είναι ανίκανος να ζήσει μόνος. Και όσο κάποιος χρειάζεται φίλους, δεν μπορεί να είναι σπουδαίος φίλος, γιατί η ανάγκη υποβιβάζει τον άλλο σε αντικείμενο.
Μονάχα ο άνθρωπος που είναι ικανός να είναι μόνος είναι επίσης ικανός να είναι φίλος. Δεν το έχει όμως ανάγκη, είναι χαρά του. Δεν πεινάει γι' αυτό, δεν διψάει, είναι η υπερβολική αγάπη που θέλει να τη μοιραστεί.
Όταν υπάρχει τέτοια φιλία, δεν πρέπει να ονομάζεται φιλία, επειδή περνάει σε μια τελείως καινούργια διάσταση.
Την ονομάζω «φιλικότητα». Έχει υπερβεί το επίπεδο της σχέσης, αφού οι σχέσεις είναι δεσμοί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Σε κάνουν σκλάβο και σκλαβώνουν άλλους. Η φιλικότητα: είναι απλά η χαρά να μοιράζεσαι χωρίς όρους, χωρίς προσδοκίες, χωρίς την επιθυμία της ανταπόδοσης, ακόμα και. της ευγνωμοσύνης.
Η φιλικότητα είναι η πιο αγνή μορφή αγάπης.
Δεν είναι ανάγκη, δεν τη χρειάζεσαι. Είναι αφθονία, ένα ξεχείλισμα έκστασης.
Είναι πραγματικά γελοίο: Ο φίλος σου σε χρειάζεται,
επειδή φοβάται τη μοναχικότητα του. Εσύ τον χρειάζεσαι, επειδή φοβάσαι τη μοναχικότητα σου. Και οι δυο φοβάστε τη μοναχικότητα. Νομίζεις ότι, επειδή είσαστε μαζί, η μοναχικότητα θα πάψει να υπάρχει; Απλά θα διπλασιαστεί, ίσως και να πολλαπλασιαστεί. Έτσι, όλες οι σχέσεις οδηγούν σε περισσότερη δυστυχία, περισσότερη αγωνία.
Κανένας όμως, δεν μπορεί να γεμίσει το κενό σου. Πρέπει να αντιμετωπίσεις το κενό μόνος σου.
Όσο εκπολιτίζεσαι, γίνεσαι πλαστικός, γίνεσαι ψεύτικος, γίνεσαι πολύ καλλιεργημένος και χάνεις τις ρίζες που έχεις στη γη. Φοβάσαι τη λάσπη του κόσμου. Αρχίζεις να ζεις μακριά από τον κόσμο, βάζεις τον εαυτό σου σε μια θέση που δεν ανήκει σ' αυτό τον κόσμο.
Λες: Νόμιζα πως ήξερες τα πάντα.
Κάνεις μεγάλο λάθος! Δεν ξέρω τίποτα!
Αν ήρθες εδώ μ' αυτή την ιδέα, ήρθες σε λάθος άτομο και σε λάθος μέρος. Εδώ γιορτάζουμε την άγνοια! Καταστρέφουμε κάθε είδους γνώση. Όλη μας η προσπάθεια είναι να σου ξαναδώσουμε την αθωότητα, την αθωότητα που είχες πριν γεννηθείς. Αυτοί που ακολουθούν το Ζεν την ονομάζουν "πρωταρχικό πρόσωπο." Η αθωότητα είναι πηγαία, η γνώση σου έχει δοθεί από την κοινωνία, από τους άλλους γύρω σου, από την οικογένεια. Η αθωότητα είναι δική σου. Η γνώση είναι πάντοτε των άλλων. Όσο πιο πολλά ξέρεις, τόσο λιγότερο είσαι ο εαυτός σου.
Η φώτιση δεν έχει καμιά σχέση με τη γνώση. Είναι η ελευθερία από τη γνώση. Είναι η απόλυτη υπέρβαση της γνώσης. Πηγαίνεις πέρα από τη γνώση.
Χρησιμοποιώ λέξεις, αλλά δεν είμαι άνθρωπος του λόγου. Γίνεται από καθαρή ανάγκη. Χρησιμοποιώ τις λέξεις για σας, επειδή δεν θα καταλάβετε χωρίς αυτές. Περιμένω ανυπόμονα τη μέρα που θα μπορέσω ν' αφήσω τα λόγια. Είμαι εντελώς κουρασμένος... επειδή, οι λέξεις δεν μπορούν να μεταδώσουν αυτό που είμαι και πρέπει να συνεχίσω την προσπάθεια για κάτι που είναι αδύνατο.
Ο γάμος είναι στη γυμνή του πραγματικότητα μια στρατηγική της κοινωνίας για να κρατήσει του πάντες υπό έλεγχο. Και είναι τόσο λεπτεπίλεπτος ο τρόπος, που κανένας δεν σκέφτεται -στην αρχή τουλάχιστον- ότι πρόκειται να γίνει φυλακή, σκλαβιά για μια ολόκληρη ζωή. Ο γάμος όμως έχει χρησιμοποιηθεί από όλες τις κοινωνίες στον κόσμο, σε όλες τις εποχές στο παρελθόν, σαν ψυχολογική φυλάκιση να βάλει τόσο βάρος και ευθύνη σε κάθε άτομο που αυτό θα είναι υποχρεωμένο να γονατίσει, και στα λόγια του Ζαρατούστρα, να γίνει καμήλα, ένα μεταφορικό ζώο.
Μέχρι τώρα, ιδιαίτερα οι ποιητές, έχουν δώσει την ιδέα στην ανθρωπότητα ότι η αγάπη είναι κάτι διαρκές κι ότι, αν δεν είναι διαρκής, δεν πρόκειται για αληθινή αγάπη. Αλλά, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι μόνο η ψεύτικη αγάπη μπορεί να διαρκέσει για πάντα• η αληθινή αγάπη ποτέ δεν διαρκεί για πάντα. Έρχεται και φεύγει όπως η άνοιξη και δεν χρειάζεται να κλαίει κανείς για κάτι που δεν υπάρχει πια. Ψάχνει για άλλο σύντροφο.
Όσο περισσότερους εραστές έχει κανείς στη ζωή τον, τόσο πλουσιότερη η εμπειρία του γιατί ποτέ δυο γυναίκες, ή δυο άντρες δεν είναι ίδιοι. Και είναι καλό που οι άνθρωποι συνεχώς αλλάζουν. Το να είσαι προσκολλημένος σ' ένα άτομο είναι η αιτία μεγάλης δυστυχίας. Κι όταν η αγάπη δεν υπάρχει πια, να συνεχίσεις να ζεις με το ίδιο πρόσωπο είναι μόνο πορνεία.
Η ενέργεια έχει ίνα ρυθμό: Επί ένα λεπτό πηγαίνει προς τα έξω, επί ένα λεπτό πηγαίνει προς τα μέσα. Έτσι, όταν ακουμπάς τα χέρι σου πάνω στο σώμα κάποιου άλλου, κάνε εκπνοή και συνέχισε να εκπνέεις. Κι όταν δεν μπορείς να κάνεις εκπνοή άλλο πια, τράβηξε; τα χέρια σου και πάρε εισπνοή. Αν εισπνέεις καθώς έχεις ακουμπήσει τα χέρια σου πάνω στον άλλο, μπορεί να επηρεαστείς από την αρρώστια. Ο άνθρωπος μπορεί να θεραπευτεί, εσύ όμως θα υποφέρεις κι αυτό δεν έχει κανένα νόημα. Απλώς ακούμπησε τα χέρια σου καθώς εκπνέεις και τη στιγμή που αρχίζει η εισπνοή, απομάκρυνε τα.
Έτσι, όποτε εμφανίζεται μια ενέργεια, πήγαινε μαζί της.
Αν είναι επικίνδυνη - για παράδειγμα, αν είναι θυμός - τότε κλείσου στο δωμάτιο σου και χτύπα ένα μαξιλάρι. Δεν υπάρχει λόγος να βλάψεις κανέναν, να μην είσαι βίαιος με κανέναν, αλλά μπορείς να είσαι βίαιος με το μαξιλάρι. Η ενέργεια σου θα απελευθερωθεί και θα αισθανθείς να κυλάει καινούργια, φρέσκια ενέργεια. Ποτέ να μη συγκρατείς καμία ενέργεια.
Όταν δίνεις ενέργεια στη ζωή, η ζωή δίνει ενέργεια σ' εσένα. Αυτή είναι η εσωτερική οικολογία. Η ενέργεια κινείται σε κύκλο. Η ζωή δίνει σ' εσένα, εσύ δίνεις σ' εκείνη, οπότε η ζωή σου δίνει ακόμη περισσότερα κι εσύ την δίνεις ακόμη περισσότερα.
Και ο κύκλος συνεχίζεται. Είναι σαν το ποτάμι που χύνεται όταν ωκεανό, ύστερα κινείται στα σύννεφα κι ύστερα βρέχει και πηγαίνει πάλι στα βουνά και κυλάει και πάλι στο ποτάμι και χύνεται και πάλι στον ωκεανό.
Και ο κύκλος συνεχίζεται. Δεν υπάρχει πουθενά εμπόδιο.
Για να αποφευχθούν, λοιπόν, οι απρόβλεπτες καταστάσεις, οι άνθρωποι εκπαιδεύονται για το κάθε τι - πώς να περπατάνε, πώς να μιλάνε, τι να πουν, πότε να το πουν. Φυσικά, έτσι, σιγά-σιγά, γίνονται ψεύτικοι, ηθοποιοί θεάτρου, που απλώς επαναλαμβάνουν τους διάλογους τους. Ο αυθορμητισμός όμως έχει τη δική του ομορφιά.
Να είσαι αυθόρμητος!
Ωρίμανση σημαίνει να κινείσαι κάθε στιγμή βαθύτερα μέσα στις αρχές της ζωής. Σημαίνει να πηγαίνεις ολοένα και μακρύτερα από το θάνατο, όχι να πηγαίνεις προς το θάνατο. Όσο βαθύτερα πηγαίνεις μέσα στη ζωή, τόσο περισσότερο κατανοείς την αθανασία μέσα σου. Απομακρύνεσαι από το θάνατο. Έρχεται μια στιγμή που μπορείς να δεις ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο από αλλαγή ρούχων, αλλαγή σπιτιών, αλλαγή μορφών. Τίποτα δεν πεθαίνει. Τίποτα δεν μπορεί να πεθάνει. Ο θάνατος είναι η μεγαλύτερη αυταπάτη που υπάρχει.
Για να κατανοήσεις τι σημαίνει ωρίμανση, απλώς παρατήρησε τα δέντρα. Καθώς το δέντρο ωριμάζει, οι ρίζες του πηγαίνουν ολοένα και βαθύτερα. Υπάρχει ισορροπία. Όσο πιο ψηλά πηγαίνει το δέντρο, τόσο πιο βαθιά πηγαίνουν οι ρίζες. Δεν μπορεί να υπάρξει δέντρο πενήντα μέτρα ψηλό με ρίζες δέκα πόντους. Δεν μπορούν να στηρίζουν τέτοιο ύψος. Στη ζωή, ωρίμανση σημαίνει να πηγαίνεις βαθιά μέσα στον εαυτό σου. Εκεί βρίσκονται οι ρίζες σου.
Η λύπη είναι όμορφη. Τίποτα δεν είναι λάθος με αυτήν. Ποιος σου είπε ότι η λύπη είναι λάθος; Για την ακρίβεια, μόνο η λύπη σου δίνει βάθος.
Το γέλιο είναι ρηχό.
Η ευτυχία είναι επιδερμική. Η λύπη πηγαίνει στα ίδια τα κόκαλα, στο μεδούλι.
Πώς μπορείς να ξεφορτωθείς την ανταγωνιστικότητα, όταν όλοι διδάσκουν "μην είσαι ανταγωνιστικός" κι από την άλλη λένε, "γίνε κάποιος." Σου δίνουν ιδανικά: "Γίνε ένας Ιησούς." Υπάρχουν όμως εκατομμύρια χριστιανοί. Θα πρέπει να ανταγωνιστείς.
Λένε, "δεν πρέπει να ζηλεύεις," πιέζουν όμως τους ανθρώπους να ζηλεύουν, δένοντας έναν άντρα με μια γυναίκα. Όταν η αγάπη εξαφανίζεται κι η άνοιξη φεύγει, τότε ο άντρας αρχίζει να βρίσκει παραθυράκια – και η γυναίκα το ίδιο.
Ποιος φοβάται το θάνατο;
Ποτέ μου δεν συνάντησα τέτοιον άνθρωπο. Όλοι σχεδόν οι άνθρωποι που έχω συναντήσει φοβούνται τη ζωή.
Ο φόβος είναι φυσικός, η ενοχή είναι δημιούργημα των παπάδων. Η ενοχή είναι φτιαγμένη από τον άνθρωπο. 0 φόβος είναι εγγενής και είναι πολύ ουσιώδης. Χωρίς το φόβο, δεν θα μπορούσες να επιβιώσεις.
O φόβος είναι φυσιολογικός.
Όλα αυτά που είναι σπουδαία για την ανθρώπινη ύπαρξη και τη ζωή είναι υποκειμενικά, όχι αντικειμενικά. Απ' έξω όμως μπορείς να δεις μόνο αντικείμενα. Αυτά δίνει μια πιεστική ανάγκη να γεμίσεις το άδειο εσωτερικό σου με οτιδήποτε σκουπίδι. Υπάρχουν άνθρωποι που το γεμίζουν με δανεισμένη γνώση. Υπάρχουν άνθρωποι που το γεμίζουν με επιβεβλημένα από τον εαυτό τους βασανιστήρια και γίνονται άγιοι. Υπάρχουν άνθρωποι που ζητιανεύουν να γίνουν πρωθυπουργοί, να γίνουν πρόεδροι.
Παντού, οι κενοί άνθρωποι έχουν τρομερή ανάγκη να εξουσιάσουν τους άλλους. Αυτό τους δίνει την αίσθηση πως δεν είναι κενοί.
Ασφαλώς, ο άρρωστος χρειάζεται φροντίδα, μα δεν χρειάζεται αγάπη. Αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό, επειδή ο χριστιανισμός το έχει κάνει σχεδόν συμπαντική αλήθεια, ότι το να αγαπάς τον άρρωστο είναι το πιο θρησκευτικό, το πιο πνευματικό πράγμα. Είναι όμως απολύτως εναντίον της ψυχολογίας και εναντίον της φύσης.
Τη στιγμή που αγαπάς τον άρρωστο, δεν τον βοηθάς να συνέλθει από την αρρώστια του, επειδή όταν είναι υγιής δεν τον αγαπάει κανένας. Η αρρώστια είναι μια καλή δικαιολογία για τους άλλους, για να τους προκαλέσει να τον αγαπήσουν.
Μπορεί να το έχεις δει, αλλά μπορεί και να μην το έχεις σκεφτεί. Η σύζυγος δουλεύει όλη μέρα, απολύτως υγιής, αλλά όταν Βλέπει από το παράθυρο ότι έρχεται στο σπίτι ο σύζυγος, αμέσως πηγαίνει στο κρεβάτι και κάνει την άρρωστη. Αν δεν κάνει την άρρωστη, ο σύζυγος δεν θα της δείξει αγάπη. Αν όμως έχει πονοκέφαλο, ο σύζυγος κάθεται πλάι της, της τρίβει το κεφάλι και της λέει γλυκόλογα.
Απλώς δοκίμασε να περπατάς πάρα πολύ αργά και θα εκπλαγείς: Μια καινούργια ποιότητα επίγνωσης συμβαίνει στο σώμα. Τρώγε αργά και θα εκπλαγείς από τη μεγάλη χαλάρωση που θα νιώσεις. Κάνε το κάθε τι αργά, ώστε να αλλάζουν τα παλιά μοτίβα, ώστε να βγεις από τις παλιές συνήθειες.
Με τον ολοκληρωμένο άνθρωπο να έρχεται, θα υπάρξει ένα διαφορετικό είδος κοινωνίας, που θα είναι μη φιλόδοξη, αλλά τρομερά χαρούμενη, χωρίς σπουδαίους ανθρώπους. Μπορεί να μην το έχεις σκεφτεί ποτέ: Οι σπουδαίοι άνθρωποι υπάρχουν μόνο επειδή εκατομμύρια άνθρωποι δεν είναι σπουδαίοι. Διαφορετικά, ποιος θα θυμόταν τον Γκωτάμα Βούδα;
Οι άνθρωποι προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα, αλλά δεν τα καταφέρνουν, επειδή αυτό που χρειάζεται είναι να αλλάζουν τις αιτίες που τα προκαλούν.
Το τσιγάρο σε βοηθά να είσαι απασχολημένος, οπότε καλύπτεται η νευρικότητα σου. Μην προσπαθείς, λοιπόν, να το κόψεις, γιατί θα νιώθεις νευρικότητα. Εδώ και χρόνια, πρότεινα στους σαννυάσιν μου μια πολύ απλή μέθοδο, η οποία τους έκανε στην αρχή να γελάσουν. Όταν όμως τη δοκίμασαν, είδαν πως είχε εξαιρετικά αποτελέσματα!
Πάρε ένα μπιμπερό, γέμισε το με ζεστό γάλο και τη νύχτα,
όταν δεν σε βλέπει κανείς, κάτω από τις κουβέρτες σου, απόλαυσε το ζεστό γάλα. Θα σου δώσει μια καλή τροφή πριν κοι-μηθείς και την επόμενη μέρα, δεν θα έχεις τόσο μεγάλη ανάγκη για τσιγάρο.
Και θα εκπλαγείς. Σιγά-σιγά, η ανάγκη για κάπνισμα εξαφανίζεται, επειδή η βασική ανάγκη, η οποία είχε μείνει στη μέση, έχει εκπληρωθεί. Δεν είσαι πια παιδί, έχεις ωριμάσει. Έτσι, το τσιγάρο εξαφανίζεται. Δεν μπορείς να το σταματήσεις. Πρέπει να κάνεις σαν υποκατάστατο κάτι που να είναι αβλαβές, που να είναι υγιεινό και όταν ωριμάσεις, το κάπνισμα κόβεται από μόνο του.
Η επιθυμία λειτουργεί σαν προϋπόθεση για την ευτυχία σου, "Θα είμαι ευτυχισμένος αν αποκτήσω αυτή τη γυναίκα, αυτό το σπίτι, αυτό το αυτοκίνητο." Έτσι, η εκπλήρωση της επιθυμίας γίνεται προϋπόθεση της ευτυχίας σου. Στην πραγματικότητα, αυτό που κάνεις είναι να βάζεις άχρηστα εμπόδια ανάμεσα σ' εσένα και την ευτυχία σου. Πρώτα βάζεις την προϋπόθεση: "Θα είμαι ευτυχισμένος αν συμβεί αυτό." Όσο πιο δύσκολος είναι ο στόχος, τόσο περισσότερο ενθουσιάζεσαι, τόσο περισσότερο σε προκαλεί. Την ημέρα όμως που εκπληρώνεται η επιθυμία, αισθάνεσαι ανακούφιση. Τώρα έχεις το αποτέλεσμα μέσα στα χέρια σου και αισθάνεσαι όμορφα, επειδή έχεις ανακουφιστεί.
Στην πραγματικότητα, αυτό που σε κάνει να νιώθεις όμορφα δεν είναι η ίδια η επίτευξη της επιθυμίας - επειδή πολύ σύντομα θα έρθει μια άλλη επιθυμία ως υποτιθέμενη προυπόθέση για την ευτυχία σου - αλλά η ανακούφιση που αισθάνεσαι, επειδή τέλειωσε η αγωνία, ο πυρετός, ο πόνος που εσύ ο ίδιος προκάλεσες. Και πόσο κρατάει αυτή π υποτιθέμενη ευτυχία που νιώθεις, από την επίτευξη της επιθυμίας σου; Μόνο λίγες στιγμές κι ύστερα αρχίζεις να διψάς για κάτι άλλο.
Αυτός είναι ο ορισμός του αληθινά ευτυχισμένου ανθρώπου. Αληθινά ευτυχισμένος άνθρωπος είναι εκείνος που δεν ξέρει τίποτα για την ευτυχία, που δεν έχει ακούσει τίποτα για αυτήν, που είναι τόσο ευτυχισμένος, που πώς μπορεί να ξέρει τι είναι ευτυχία; Μόνο οι δυστυχισμένοι άνθρωποι λένε: "Είμαι ευτυχισμένος. Τα πράγματα πηγαίνουν πολύ κυλά!" Αυτοί είναι δυστυχισμένοι άνθρωποι. Ο ευτυχισμένος άνθρωπος δεν ξέρει τίποτα από ευτυχία. Είναι σαν την αναπνοή.
Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι η Ινδία, σε όλη τη διάρκεια των δέκα χιλιάδων χρόνων ιστορίας της, δεν επιτέθηκε ποτέ σε καμία χώρα; Ποτέ δεν έκανε ούτε μία επίθεση! Πώς είναι δυνατόν αυτό; Οι ίδιοι άνθρωποι υπάρχουν στην Ινδία, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο. Η χορτοφαγία όμως δημιούργησε ένα διαφορετικό είδος σώματος κι αυτό με τη σειρά του δημιούργησε ένα διαφορετικό είδος νου.
Επτά χιλιάδες χρόνια πριν, ένας κυνηγός προσπαθούσε να σκοτώσει ένα ελάφι. Καθώς το τόξο κινιόταν προς το ελάφι, ένας περαστικός μπήκε κατά λάθος ανάμεσα στο ελάφι και το τόξο και το βέλος τον χτύπησε στο πόδι. Ο άνθρωπος υπέφερε από ημικρανίες ολόκληρη τη ζωή του. Τη στιγμή που το βέλος χτύπησε το πόδι του, η ημικρανία εξαφανίστηκε. Αυτό ήταν πολύ παράξενο. Κανένας δεν είχε σκεφτεί μέχρι τότε ότι η ημικρανία μπορούσε να θεραπευτεί από το πόδι!
Από αυτό το ατύχημα γεννήθηκε και αναπτύχθηκε μια ολόκληρη επιστήμη, ο βελονισμός.
Ο βελονισμός ασχολείται με την αιτία.
Ποτέ να μην ασχολείσαι με το αποτέλεσμα. Πάντοτε να πηγαίνεις στην αιτία. Και πώς μπορείς να πηγαίνεις στην αιτία; Η λογική δεν μπορεί να πάει στην αιτία - η αιτία είναι πολύ μεγάλη για τη λογική - μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο το αποτέλεσμα.
Έτσι, όποτε εμφανίζεται μια ενέργεια, πήγαινε μαζί της.
Αν είναι επικίνδυνη - για παράδειγμα, αν είναι θυμός - τότε κλείσου στο δωμάτιο σου και χτύπα ένα μαξιλάρι. Δεν υπάρχει λόγος να βλάψεις κανέναν, να μην είσαι βίαιος με κανέναν, αλλά μπορείς να είσαι βίαιος με το μαξιλάρι. Η ενέργεια σου θα απελευθερωθεί και θα αισθανθείς να κυλάει καινούργια, φρέσκια ενεργεία. Ποτέ να μη συγκρατείς καμία ενέργεια.
Όταν δίνεις ενέργεια στη ζωή, η ζωή δίνει ενέργεια σ' εσένα. Αυτή είναι η εσωτερική οικολογία. Η ενέργεια κινείται σε κύκλο. Η ζωή δίνει σ' εσένα, εσύ δίνεις σ' εκείνη, οπότε η ζωή σου δίνει ακόμη περισσότερα κι εσύ της δίνεις ακόμη περισσότερα.
Και ο κύκλος συνεχίζεται. Είναι σαν το ποτάμι που χύνεται στον ωκεανό, ύστερα κινείται στα σύννεφα κι ύστερα βρέχει και πηγαίνει πάλι στα βουνά και κυλάει και πάλι στο ποτάμι και χύνεται και πάλι στον ωκεανό.
Για να αποφευχθούν, λοιπόν, οι απρόβλεπτες καταστάσεις, οι άνθρωποι εκπαιδεύονται για το κάθε τι - πώς να περπατάνε, πώς να μιλάνε, τι να πουν, πότε να το πουν. Φυσικά, έτσι, σιγά-σιγά, γίνονται ψεύτικοι, ηθοποιοί θεάτρου, που απλός επαναλαμβάνουν τους διάλογούς τους. Ο αυθορμητισμός όμως έχει τη δική του ομορφιά .
Να είσαι αυθόρμητος!
Ωρίμανση σημαίνει να κινείσαι κάθε στιγμή βαθύτερα μέσα στις αρχές της ζωής. Σημαίνει να πηγαίνεις ολοένα και μακρύτερα από το θάνατο, όχι να πηγαίνεις προς το θάνατο. Όσο βαθύτερα πηγαίνεις μέσ' στη ζωή, τόσο περισσότερο κατανοείς την αθανασία μέσα σου. Απομακρύνεσαι από το θάνατο. Έρχεται μια στιγμή που μπορείς να δεις ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο από αλλαγή ρούχων, αλλαγή σπιτιών, αλλαγή μορφών. Τίποτα δεν πεθαίνει. Τίποτα δεν μπορεί να πεθάνει. Ο θάνατος είναι η μεγαλύτερη αυταπάτη που υπάρχει.
Γ ία να κατανοήσεις τι σημαίνει ωρίμανση, απλώς παρατήρησε τα δέντρα. Καθώς το δέντρο ωριμάζει, οι ρίζες του πηγαίνουν ολοένα και βαθύτερα. Υπάρχει ισορροπία. Όσο πιο ψηλά πηγαίνει το δέντρο, τόσο πιο βαθιά πηγαίνουν οι ρίζες. Δεν μπορεί να υπάρξει δέντρο πενήντα μέτρα ψηλό με ρίζες δέκα πόντους. Δεν μπορούν να στηρίξουν τέτοιο ύψος. Στη ζωή, ωρίμανση σημαίνει να πηγαίνεις βαθιά μέσα στον εαυτό σου. Εκεί βρίσκονται οι ρίζες σου.
Ο νους και ο διαλογισμός δεν μπορούν να συμβιώσουν. Κανένας δεν μπορεί να τους έχει ταυτόχρονα. Μπορείτε να έχετε ή τον νου, ή τον διαλογισμό, γιατί ο νους είναι συλλογισμός, ενώ ο διαλογισμός είναι σιωπή. Νους σημαίνει περιπλάνηση και αναζήτηση εξόδου μες στο σκοτάδι. Ο διαλογισμός βλέπει πολύ μακριά, και δεν υπάρχει θέμα αναζήτησης, αφού ξέρει που είναι ο έξοδος.
Η τέχνη του διαλογισμού είναι η τέχνη για να θυμηθείς ποιος είσαι.
Η επιβεβαίωση ότι βρίσκεστε στο σωστό δρόμο θα 'ρθει όταν θα αντιληφθείτε πως μειώνετε η ένταση, θα γίνεστε πολύ ποιο ήρεμος, ποιο απαθείς, θα βρείτε την ομορφιά εκεί που ποτέ πριν δεν την είδατε.
Τα πιο ασήμαντα πράγματα θα αποκτήσουν για σας μεγάλη σημασία. Όλος ο κόσμος θα γίνει όλο και πιο μυστήριος, σταδιακά θα χάσετε το ενδιαφέρον σας για τις γνώσεις που αφοράνε τα γεγονότα πάνω στη γη, θα γίνεστε πολύ πιο αφελής και αγνός σαν παιδί που τρέχει να πιάσει μια πεταλούδα. Θα νιώσετε πως η ζωή δεν είναι πρόβλημα, αλλά είναι Δώρο, είναι σαν ευδαιμονία, σαν ευλογία.
Οι πιο ευτυχισμένοι ερωτευμένοι στον κόσμο είναι αυτοί που ποτέ δεν συναντήθηκαν. Χάρη σ' αυτούς εμφανίστηκαν οι πιο ρομαντικές ιστορίες αγάπης επειδή δεν γνώρισαν τους καυγάδες και τις στρεψοδικίες. Αυτοί ποτέ δε θα αποκτήσουν την κατανόηση πως αυτή η γυναίκα δεν είναι για μένα ή αυτός ο άνδρας δε μου ταιριάζει, αφού ποτέ δε θα πλησιάσουν ο ένας τον άλλον τόσο ώστε να το γνωρίσουν. Αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι απ' αυτούς μετά παντρεύονται και γνωρίζουν την μεγαλύτερη δυστυχία της ζωής τους αφού πέφτουν από πολύ ψηλά.
Eκείνος που σκοτώνει έναν άνθρωπο λέγεται δολοφόνος.
Και ο ίδιος άνθρωπος, που σκοτώνει χιλιάδες σε περίοδο πολέμου, λέγεται σπουδαίος ήρωας. Η κοινωνία δεν ενοχλείται από ένα φόνο, αρκεί ο φόνος να διαπράττεται για την κοινωνία. Τότε είναι αποδεκτός. Τότε η κοινωνία δεν ενδιαφέρεται για την ηθική.
Χρειάζεσαι την προσοχή των άλλων.
Με εκατομμύρια τρόπους προσελκύεις την προσοχή των άλλων. Ντύνεσαι με έναν ορισμένο τρόπο, προσπαθείς να φαίνεσαι όμορφος, έχεις καλή συμπεριφορά, γίνεσαι πολύ ευγενικός, αλλάζεις. Όταν δεις τι κατάσταση επικρατεί κάπου. αμέσως αλλάζεις, έτσι ώστε οι άνθρωποι να σε προσέξουν....
Αυτό κατά βάθος είναι ζητιανιά.
O πραγματικός ζητιάνος είναι αυτός που ζητάει και χρειάζεται προσοχή. Και ο πραγματικός αυτοκράτορας είναι αυτός που ζει μέσα στον εαυτό του. Αυτός έχει ένα κέντρο δικό του' δεν εξαρτάται από κανέναν άλλον.
Περίμενες κάτι κι αυτό δεν έγινε.
Περίμενες κάτι κι έγινε ακριβώς το αντίθετο. Το εγώ σου κλονίζεται, είσαι δυστυχισμένος. Απλά κοίταξε, όποτε είσαι δυστυχισμένος, προσπάθησε να ανακαλύψεις το γιατί.
Οι αιτίες δεν βρίσκονται έξω από σένα.
Η βασική αιτία βρίσκεται μέσα σου. αλλά πάντα ψάχνεις απ' έξω, πάντα ρωτάς:
Ποιος με κάνει δυστυχισμένο; Ποιος είναι η αιτία του θυμού μου; Ποιος είναι η αιτία της αγωνίας μου; Αν κοιτάξεις προς τα έξω, θα χάσεις. Κλείσε τα μάτια και κοίταζε πάντα μέσα σου. Η πηγή όλης της δυστυχίας, του θυμού, της αγωνίας είναι κρυμμένη μέσα σου, στο εγώ σου.
Ένας καλός οικοδεσπότης περιποιείται όλους τους καλεσμένους με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να κάνει καμιά διάκριση. Ένας καλός οικοδεσπότης είναι απλά ένας καλός οικοδεσπότης. Μια άσχημη σκέψη έρχεται κι αυτός περιποιείται την κακή σκέψη, ακριβώς όπως περιποιείται και την καλή σκέψη. Δεν τον ενδιαφέρει αν η σκέψη είναι καλή ή κακή. Γιατί, απ' τη στιγμή που θα κάνεις τη διάκριση, ότι αυτή η σκέψη είναι καλή και αυτή κακή, τι κάνεις; Φέρνεις την καλή σκέψη πιο κοντά σου και διώχνεις πιο μακριά την κακή σκέψη. Αργά ή γρήγορα θα ταυτιστείς με την καλή σκέψη. Η καλή σκέψη θα γίνει ο οικοδεσπότης. Και οποιαδήποτε σκέψη, όταν γίνει οικοδεσπότης, δημιουργεί δυστυχία, γιατί αυτή δεν είναι η αλήθεια. Η σκέψη διεκδικεί κι εσύ ταυτίζεσαι μ' αυτήν. Η ταύτιση είναι αρρώστια.
μη σκέψη είναι αναγκαία, αν θέλεις να ελευθερωθείς τελείως από την αμαρτία, να ελευθερωθείς από το έγκλημα, να ελευθερωθείς από όλα όσα συμβαίνουν γύρω που. Και. αυτή είναι η σημασία ενός βούδα.
Ένας βούδας είναι ένα άτομο που ζει χωρίς νου κι έτσι δεν είναι υπεύθυνος. Να γιατί στην Ανατολή λέμε ότι ποτέ δεν συσσωρεύει κάρμα. Ποτέ δεν συσσωρεύει μπλεξίματα για το μέλλον. Ζει, περπατάει, κινείται, τρώει, μιλάει, κάνει πολλά πράγματα κι έτσι θα έπρεπε να συσσωρεύει κάρμα, γιατί κάρμα σημαίνει δράση. Λένε, όμως, στην Ανατολή ότι, ακόμα
κι αν ένας βούδας σκοτώσει, δεν θα συσσωρεύσει κάρμα. Κι εσύ, ακόμα κι αν δεν σκοτώσεις, θα συσσωρεύσεις. Γιατί:
Είναι απλό: Οτιδήποτε κάνει ένας βούδας, το κάνει χωρίς νου. Είναι αυθορμητισμός, δεν είναι δράση. Δεν σκέφτεται γι' αυτό. Συμβαίνει. Λεν πράττει αυτός. Κινείται σαν ένα κενό. Δεν έχει καμιά σκέψη γι' αυτό. Δεν σκεφτόταν να το κάνει, αλλά, αν η ύπαρξη το επιτρέψει να γίνει, το επιτρέπει κι αυτός να γίνει. Δεν έχει πια εγώ για να αντισταθεί. Δεν έχει πια εγώ για να πράξει.
Αν πραγματικά γίνεις εντελώς συνειδητός, οι σκέψεις δεν θα μπαίνουν μέσα σου. Θα έχεις γίνει ένα απροσπέλαστο κάστρο και τίποτα δεν θα μπορεί να εισχωρήσει μέσα σου. Όχι ότι θα είσαι κλειστός. Θυμήσου! Θα είσαι τελείως ανοιχτός. Η ίδια η ενέργεια της αντίληψης γίνεται το κάστρο σου. Και όταν καμιά σκέψη δεν θα μπορεί να μπει μέσα σου. Θα έρχονται και θα σε προσπερνάνε. Θα τις βλέπεις να έρχονται και απλά, μόλις σε πλησιάζουν, θα στρίβουν. Τότε θα μπορείς να πας οπουδήποτε, τότε θα μπορείς να πας στην ίδια την κόλαση. Τίποτα δεν θα σε επηρεάζει.
Αυτό εννοούμε λέγοντας φώτιση.
Ο νους είναι μέσα μας. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι μια προβολή της κοινωνίας μέσα σου. Δεν είναι δικός σου.
Κανένα παιδί δεν γεννιέται με νου. Γεννιέται με εγκέφαλο. 0 εγκέφαλος είναι ο μηχανισμός. Ο νους είναι η ιδεολογία. Ο νους τροφοδοτείται από την κοινωνία. Κάθε κοινωνία δημιουργεί ένα νου σύμφωνα με τις συνθήκες της. Να γιατί υπάρχουν τόσα πολλά είδη νου στον κόσμο.
Η ψυχοθεραπεία είναι απόλυτα δυτικό φαινόμενο. Είναι ανάγκη του δυτικού νου, γιατί ο δυτικός νους δημιουργεί όλων των ειδών τις επιθυμίες και τις φιλοδοξίες, που αργά γρήγορη θα φέρουν την κατάρρευση. Έτσι έρχεται η ψυχοθεραπεία. Και σήμερα είναι το πιο καλοπληρωμένο επάγγελμα.
Και το πιο παράξενο πράγμα είναι ότι οι ψυχοθεραπευτές αυτοκτονούν περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα, δυο φορές περισσότερο από τα άλλα επαγγέλματα. Και οι ψυχοθεραπευτές πάλι, τρελαίνονται δυο φορές περισσότερο από αυτούς που τρελαίνονται σε άλλα επαγγέλματα. Και αυτοί είναι οι άνθρωποι, που βοηθάνε τους άλλους να είναι υγιείς; Είναι πραγματικά μπέρδεμα.
Ποιος δημιούργησε αυτήν την κοινωνία; Εσύ δημιούργησες αυτή την κοινωνία. Δεν δημιουργήθηκε έτσι, από μόνη της.
Ο ζητιάνος στο δρόμο δεν εμφανίστηκε ξαφνικά από το τίποτε. Εμείς τον έχουμε δημιουργήσει. Αν θέλεις να γίνεις πλούσιος, κάποιος πρέπει να γίνει ζητιάνος. Και βλέποντας ένα ζητιάνο, αισθάνεσαι μεγάλη λύπη. Ποιόν προσπαθείς να εξαπατήσεις; Και, παρ' όλ' αυτά, έχεις την ιδέα να γίνεις πλούσιος. Αν θέλεις να γίνεις σπουδαίος, τότε ένας άλλος δεν θα μπορέσει να αποκτήσει αυτή τη δόξα, αυτή τη φήμη. Είναι ένας ανταγωνιστικός κόσμος. Δεν θέλεις τους πολέμους, όμως είσαι βίαιος. Είσαι βίαιος παντού και καταδικάζεις τους πολέμους.
Έχεις δει τους ειρηνόφιλους και τις πορείες τους; Πόσο βίαιες φαίνονται: τα συνθήματά τους είναι εναντίον του πολέμου, οι κραυγές τους είναι εναντίον του πολέμου και αργά ή γρήγορα, η πορεία μετατρέπεται σε οχλοκρατική έκρηξη. Καίνε αυτοκίνητα, καταστρέφουν γραφεία, καίνε λεωφορεία και τρένα και επιτίθενται στην αστυνομία. Και είχαν πάει να διαμαρτυρηθούν εναντίον του πολέμου!
Η εμπειρία όλης μου της ζωής, μου έδειξε ότι η δουλειά του γιατρού δεν είναι να θεραπεύει τον ασθενή. Ο ασθενής θεραπεύει τον εαυτό του. Ο γιατρός απλά δημιουργεί μια ατμόσφαιρα στοργική, γεμάτη υποσχέσεις. Ο γιατρός απλά δημιουργεί εμπιστοσύνη και λαχτάρα για να ζήσεις περισσότερο. Όλα τα φάρμακα είναι δευτερεύουσα βοήθεια.
Αλλά, αν ένας άνθρωπος έχει χάσει την επιθυμία για ζωή, τίποτα και κανένα φάρμακο δεν βοηθάει.
Ένας αληθινός Γιατρός
Ο διαλογισμός είναι η μόνη προσφορά της Ανατολής στην ανθρωπότητα. Η Δύση έχει προσφέρει πολλά. Χιλιάδες επιστημονικές ανακαλύψεις, τεράστιες προόδους στην ιατρική, απίστευτες ανακαλύψεις σε όλους τους τομείς της ζωής. Όμως, παρ’ όλ' αυτά, η μοναδική προσφορά της Ανατολής είναι πολύ πιο πολύτιμη από όλες τις προσφορές της Δύσης,
Έτσι, ο φωτισμένος άνθρωπος δεν κουβαλά κανένα φορτίο από το παρελθόν και παραμένει καθαρός, γιατί το φορτίο του παρελθόντος είναι σαν τη σκόνη που μαζεύεται πάνω στη συνειδητότητά σου, πάνω στον καθρέφτη της ύπαρξης σου. Όταν ο καθρέφτης είναι καθαρός, απλά αντανακλά αυτό που υπάρχει.
Έτσι, δεν υπάρχει θέμα απόφασης για το τι είναι σωστό και τι είναι λάθος. Να γιατί, ποτέ δεν έχω μιλήσει στους ανθρώπους μου για ηθική, ανηθικότητα, αρετή, αμαρτία, καλό, κακό. Είναι άχρηστο. Επιμένω μόνο σε ένα θέμα: να επικεντρώνεσαι στην ύπαρξη σου, στο είναι σου. Και τότε, ό,τι κάνεις είναι σωστό, είναι αρετή.
Η ζωή δεν έχει σκοπό.
Μη σοκάρεσαι, όλη η ιδέα του σκοπού είναι λανθασμένη – προέρχεται από την απληστία. Η ζωή είναι καθαρή χαρά, είναι παιχνίδι, είναι διασκέδαση, είναι γέλιο, χωρίς απόλυτος κανένα σκοπό. Η ζωή είναι από μόνη της σκοπός, δεν έχει άλλο σκοπό. Τη στιγμή που θα το καταλάβεις, έχεις, καταλάβει τι σημαίνει διαλογισμός. Σημαίνει να ζεις τη ζωή χαρούμενα, παιχνιδιάρικα, ολοκληρωτικά, χωρίς κανέναν απώτερο ή κοντινό σκοπό, χωρίς κανέναν απολύτως σκοπό. Ακριβώς όπως τα μικρά παιδιά, που παίζουν στην παραλία και μαζεύουν κοχύλια και χρωματιστά βότσαλα – για ποιο σκοπό: Δεν υπάρχει σκοπός.
Ξεκίνα φρέσκος. Σαν μια καθαρή πλάκα γραφής, χωρίς πεποίθηση, χωρίς δόγμα, χωρίς πίστη. Τότε υπάρχει η πιθανότητα να βρεις ποια είναι η αλήθεια. Και η αλήθεια δεν είναι ούτε ινδουιστική ούτε μουσουλμανική ούτε χριστιανική. Η αλήθεια δεν βρίσκεται ούτε στη Βίβλο ούτε στο Κοράνι ούτε στην Γκίτα.
Η αλήθεια που θα βρεις - και θα σε εκπλήξει αυτό - δεν είναι γραμμένη πουθενά. Είναι αδύνατο να τη γράψεις. Δεν έχει εκφραστεί από κανέναν και δεν πρόκειται να εκφραστεί από κανέναν.
Αμφέβαλε! Και όχι με μισή καρδιά. Αμφέβαλε με όλη την ένταση σου, ώστε η αμφιβολία να γίνει σαν ένα σπαθί στο χέρι σου, που θα κόψει όλα τα σκουπίδια
που 'χουν μαζευτεί γύρω σου. .Η αμφιβολία πρέπει να "κόψει" τα σκουπίδια και ο διαλογισμός πρέπει να ξυπνήσει τον εαυτό σου.
Αυτές είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, γιατί φορτωμένος με όλα τα σκουπίδια, δεν είσαι ικανός να ξυπνήσεις. Αυτά τα σκουπίδια σου δημιουργούν ύπνο. Αυτή είναι η λειτουργία τους. Σκοπεύουν να σε κρατήσουν κοιμισμένο.
Ο δειλός σκέφτεται τις συνέπειες. Αν κάνω αυτό, τι θα συμβεί; Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Τον ενδιαφέρει περισσότερο το αποτέλεσμα.
Ο αληθινός άντρας ποτέ δεν λογαριάζει τις συνέπειες σκέφτεται μόνο τη δράση. Νιώθει πως, "Αυτό είναι που με γοητεύει και θα το κάνω." Ύστερα, οτιδήποτε συμβεί είναι ευπρόσδεκτο. 0 αληθινός άντρας δεν λυπάται ποτέ και ποτέ δεν μετανιώνει, γιατί δεν έχει κάνει κάτι εναντίον του εαυτού του.
Κανένας δεν μπορεί να σε σώσει. Η όλη ιδέα είναι λάθος. Εσύ έχεις δημιουργήσει τα δεσμά σου. Πώς μπορώ εγώ να σε απελευθερώσω;
Πέταξε εσύ τα δεσμά σου και γίνε ελεύθερος.
Αγαπάς όμως τις αλυσίδες σου και θέλεις από μένα να σε σώσω. Ζητάς έναν παραλογισμό.
Εσύ είσαι η αιτία της δυστυχίας σου, των βασάνων σου και θέλεις από μένα να σε σώσω από τα δικά σου βάσανα και τη δική σου δυστυχία. Και θα εξακολουθήσεις να σπέρνεις τους ίδιους σπόρους, παραμένοντας ο ίδιος παλιός άνθρωπος, δίνοντας τροφή στις ίδιες αιτίες.
Ποιος μπορεί να σε σώσει; Και γιατί θα 'πρεπε κάποιος να σε σώσει;
Δεν είναι δική μου ευθύνη να σε σώσω. Δεν σε έχω κάνει εγώ αυτό που είσαι. Εσύ έχεις κάνει τον εαυτό σου αυτό που είσαι.
Ο νους είναι πολύ ικανός στο να υπερβάλλει. Ευχαριστιέται στο να υπερβάλλει. Μεγεθύνει τα πράγματα με δυο τρόπους: ένας ελάχιστος μόνο πόνος και το κάνει τόσο μεγάλο θέμα• ένα ελαχιστότατο μόνο βάσανο κι αυτό γίνεται το μεγαλύτερο βάσανο σ' όλο τον κόσμο. Λίγη ευχαρίστηση μόνο και βρίσκεσαι στα υπέρτατα ύψη, σαν να μην ξέρει κανένας άλλος τι είναι η ευχαρίστηση.
Η ιδέα του Θεού σε όλες τις παλιές θρησκείες δεν είναι τίποτε άλλο παρά αποτέλεσμα φόβου, μια παρηγοριά. Κατά τα άλλα, δεν υπάρχει ούτε εγκυρότητα ούτε ενδείξεις ούτε αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη του Θεού. Οι άνθρωποι που πιστεύουν στο Θεό είναι πραγματικά άνθρωποι που δεν μπορούν να έχουν
εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Χρειάζονται ένα πατρικό πρότυπο, ένα μεγάλο μπαμπά.
Μπορείς να είσαι μόνο ο εαυτός σου και τίποτε άλλο.
Και είναι όμορφο να είσαι ο εαυτός σου.
Οτιδήποτε είναι πρωτότυπο έχει ομορφιά, φρεσκάδα, άρωμα, ζωντάνια. Οτιδήποτε είναι μίμηση είναι νεκρό, βαρετό, ψεύτικο, πλαστικό.
Μπορείς να προσποιείσαι, όμως ποιόν κοροϊδεύεις; Εκτός από τον εαυτό σου δεν κοροϊδεύεις κανέναν άλλον. Και προς τί η προσποίηση; Τί θα κερδίσεις;
Κάθε κοινωνία εξακολουθεί να προτείνει: αυτό είναι σωστό κι εκείνο λάθος. Πώς όμως θα σε εμποδίσει να κάνεις αυτό που αποκαλείται λάθος; Το πρόβλημα είναι πως οτιδήποτε αποκαλούν λάθος είναι συνήθως φυσικό — σε προσελκύει. Είναι λάθος, αλλά είναι φυσικό, έτσι η βαθιά έλξη για το φυσικό υπάρχει. Πρέπει να δημιουργήσουν τόσο πολύ φόβο, που γίνεται δυνατότερος από τη φυσική έλξη. Γι' αυτό και η δημιουργία της κόλασης είναι αναγκαία.
Η κοινωνία θα σου δώσει το κάθε τι, αν της παραδώσεις την ελευθερία σου.
Θα σου δώσει σεβασμό, θα σου δώσει μεγάλα πόστα στην ιεραρχία, στη γραφειοκρατία, θα υποχρεωθείς όμως να βάλεις στην άκρη ένα πράγμα: την ελευθερία σου, την ατομικότητά σου. Θα πρέπει να είσαι ένας αριθμός μέσα στο πλήθος.
Το πλήθος σιχαίνεται τον άνθρωπο που δεν είναι μέρος του.
Το πλήθος είναι σε ένταση όταν βλέπει έναν ξένο μέσα του, επειδή ο ξένος γίνεται ερωτηματικό.
Είμαι εναντίον της προσευχής, επειδή βασικά είναι επιχείρηση.
Είναι δωροδοκία του Θεού.
Είναι το να ελπίζεις πως μπορείς να υποστηρίξεις το εγώ του: "Είσαι μεγαλοδύναμος, είσαι ελεήμων, είσαι παντοδύναμος..." Κι όλο αυτό λέγεται επειδή εσύ θέλεις κάτι.
Η υπακοή είναι η μεγαλύτερη αμαρτία.
Άκουσε τη νοημοσύνη σου κι αν οτιδήποτε σου φαίνεται σωστό, κάνε το. Δεν υπακούς όμως, αλλά συμπορεύεσαι με τη νοημοσύνη σου.
Αν η νοημοσύνη σου βρίσκει πως κάτι είναι λάθος, τότε άσχετα από το ρίσκο και άσχετα από τα επακόλουθα, να αντισταθείς στη διαταγή.
Καμιά διαταγή δεν είναι ανώτερη από τη νοημοσύνη σου.
Γιατί σε έχουν φέρει οι θρησκείες σε αντίθεση με τα φυσικά σου ένστικτα; Για τον απλό λόγο, ότι θέλουν να σε κάνουν να νιώθεις ένοχος.
Ας την επαναλάβω αυτή τη λέξη, ενοχή.
Εστιάζουν στο πώς να σε καταστρέψουν, να σε εκμεταλλευτούν, να σε διαμορφώσουν, να σε ταπεινώσουν, να δημιουργήσουν ασέβεια σε ό,τι σε αφορά.
Όταν πια δημιουργηθεί η ενοχή, όταν αρχίσεις να αισθάνεσαι, "είμαι ένοχος, αμαρτωλός," η δουλειά τους έχει γίνει. Τότε ποιος μπορεί να σε σώσει; Τότε ο σωτήρας είναι αναγκαίος. Πρώτα όμως πρέπει να δημιουργηθεί η αρρώστια.
Ένας αυθεντικός άντρας δεν ζει με κανόνες, με παροιμίες κι εντολές. Αυτός είναι ο τρόπος του ψεύτικου άντρα.
0 αυθεντικός άντρας απλά ζει.
Είναι παράξενο που ο Θεός συνεχίζει να κάθεται στο θρόνο του, κουτσομπολεύοντας με το Άγιο Πνεύμα, παίζοντας με το μονογενή του υιό, τον Ιησού και ο διάβολος συνεχίζει να κινεί ολόκληρο τον κόσμο, συνεχίζει να δημιουργεί τον Αδόλφο Χίτλερ, το Ιωσήφ Στάλιν, τον Μάο Τσε Τουνγκ... Όλη η ιστορία μοιάζει να είναι ενενήντα εννιά κόμμα ενενήντα εννιά τοις εκατό δημιουργία του διαβόλου.
Λέει ο Ιησούς: "Αγάπα τον εχθρό σου ως αγαπάς εαυτόν." Ξεχνάει όμως εντελώς ότι κανένας δεν αγαπάει τον εαυτό του. Πώς θα μπορέσει να αγαπήσει τον εχθρό;
Και μια ακόμη πιο δύσκολη φράση. Λέει: "Αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν." Αυτό είναι ακόμη πιο δύσκολο. Μπορείς ν' αγαπάς τον εχθρό, επειδή είναι πολύ μακριά, αλλά ο πλησίον που αυτή τη στιγμή χτυπάει την πόρτα σου... Πώς μπορείς να αγαπάς τον πλησίον σου; Και ακριβώς όπως τον εαυτό σου...
Μην κάνεις εκείνο το λάθος, επειδή δεν αγαπάς τον εαυτό σου. Αν αρχίσεις να κάνεις με τον πλησίον σου αυτά που έχεις κάνει στον εαυτό σου, θα τον σκοτώσεις, επειδή έχεις σκοτώσει τον εαυτό σου!
Ζεις μια μετά θάνατον ύπαρξη.
Παρακαλώ μην κάνεις το ίδιο στον πλησίον σου και ποτέ μην κάνεις το ίδιο στον εχθρό σου. Τι σου έχει κάνει; Γιατί να φερθείς τόσο άσχημα σ εκείνον; Φυσικά είναι αναφαίρετο δικαίωμά σου να κάνεις οτιδήποτε θέλεις με τον εαυτό σου, αλλά δεν έχεις το δικαίωμα να κάνεις το ίδιο με τον πλησίον σου ή τον εχθρό σου.
Όχι, θα ήθελα να σου πω, πως δεν έχεις αγαπήσει τον εαυτό σου. Ξέχνα τον εχθρό, ξέχνα τον πλησίον. Πρώτα αγάπα τον εαυτό σου.
Σας διδάσκω να ζείτε εκπληκτικά, εκστατικά, με κάθε δυνατό τρόπο. Στο σωματικό επίπεδο, στο νοητικό επίπεδο, στο πνευματικό επίπεδο. Ζήσε στο απώτατο άκρο της δυνατότητας σου.
Στύψε από κάθε στιγμή όλες τις απολαύσεις, όλες τις ευτυχίες που είναι δυνατές, έτσι ώστε να μην το μετανιώσεις αργότερα: "Εκείνη η στιγμή έχει περάσει κι εγώ έμεινα απ' έξω."
Αν δημιουργήσεις ένα τραγούδι, αν δημιουργήσεις μουσική, αν δημιουργήσεις
έναν κήπο, είσαι πραγματικά θρησκευόμενος.
Το να πας στην εκκλησία είναι ανόητο, το να δημιουργήσεις όμως έναν κήπο είναι εκπληκτικά θρησκευτικό.
Η αγάπη είναι μια σχέση που αλλάζει, δεν είναι σταθερή. Γι' αυτό εμφανίστηκε ο γάμος. Ο γάμος είναι ο θάνατος της αγάπης.
Στην πραγματικότητα, σχεδόν κάθε άντρας υποπτεύεται τη σύζυγό του και κάθε γυναίκα υποπτεύεται το σύζυγό της. Το ίδιο το φαινόμενο του γάμου υπάρχει, επειδή δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι, γι' αυτό πρέπει να φέρεις το νόμο ανάμεσά σας. Διαφορετικά, η αγάπη θα ήταν αρκετή.
Κανένας όμως δεν εμπιστεύεται την αγάπη και υπάρχει λόγος να μην την εμπιστεύεται. Ένα αληθινό τριαντάφυλλο ανθίζει, απλώνει το άρωμά του και πεθαίνει. Μόνο το πλαστικό τριαντάφυλλο δεν γεννιέται και ούτε ποτέ του πεθαίνει.
Μια μέρα η αγάπη γεννιέται, ανθίζει, γεμίζει λουλούδια, αλλά δεν είναι κάτι αιώνιο. Μαραίνεται, εξαφανίζεται, πεθαίνει. Δεν μπορείς να την εμπιστευτείς. Πρέπει να φέρεις το νόμο για την αιώνια αγάπη ανάμεσά σας. Ο νόμος είναι ένα πλαστικό πράγμα. Να τι είναι ο γάμος: Η αγάπη που πλαστικοποιήθηκε από τον νόμο.
Κανένας δεν μπορεί να πει "είμαι άδειος," όπως κανένας δεν μπορεί να πει, "είμαι ταπεινός." Αν το πεις, σημαίνει ότι δεν είσαι. Ποιος ισχυρίζεται ότι είναι ταπεινός; Αν είσαι ταπεινός, είσαι ταπεινός, μα δεν το λες. Όχι μόνο δεν μπορείς να το πεις, αλλά δεν μπορείς ούτε καν να νιώσεις πως είσαι ταπεινός, γιατί μόλις το νιώσεις, θα γεννηθεί και πάλι το εγώ. Να είσαι άδειος, αλλά μη σκέφτεσαι πως είσαι άδειος, αλλιώς κοροϊδεύεις τον εαυτό σου.
Μη μαζεύεις πληροφορίες. Αν θέλεις να γνωρίσεις την αγάπη, αγάπησε. Αν θέλεις να γνωρίσεις το Θεό, διαλογίσου. Αν θέλεις να μπεις μέσα στο άπειρο, προσευχήσου. Μην προσπαθείς να συσσωρεύσεις τι έχουν πει οι άλλοι γι' αυτά. Το να μάθεις, δεν θα βοηθήσει. Το να ξεμάθεις, θα βοηθήσει. Παράτα οτιδήποτε ξέρεις, για να μπορέσεις να γνωρίσεις.
Τι είναι η φώτιση; Είναι το να αποκτήσεις επίγνωση του ποιος είσαι. Δεν έχει καμία σχέση με τον εξωτερικό κόσμο. Δεν έχει καμία σχέση με αυτά που έχουν πει άλλοι. Αυτά που έχουν πει οι άλλοι είναι άσχετα. Εσύ βρίσκεσαι εκεί! Γιατί εξακολουθείς να συμβουλεύεσαι τη Βίβλο και το Κοράνι και τη Γκιτά;
Τα ιερά κείμενα, αναπόφευκτα, είναι νεκρά. Τα ιερά κείμενα είναι πτώματα κι εσύ ρωτάς το νεκρό να σου μιλήσει για τη ζωή σου. Αυτό δεν είναι εφικτό.
Ο Κρίσνα δεν θα προσφέρει μεγάλη βοήθεια ούτε ο Ιησούς, εκτός αν γίνεις εσύ Κρίσνα ή Ιησούς. Η ζωή δεν μπορεί να απαντηθεί από τον πεθαμένο. Και αν νομίζεις πως θα βρεις την απάντηση, θα φορτώνεσαι ολοένα και περισσότερο με απαντήσεις και η απάντηση θα παραμένει άγνωστη.
Οτιδήποτε ακούς μέσα από το νου, δεν το ακούς, επειδή ο νους το ερμηνεύει, ο νους το χρωματίζει, ο νους το αλλάζει, βάζοντας μέσα και τον εαυτό του. Και οτιδήποτε σε πλησιάζει, τώρα είναι ήδη παλιό. Ο νους έχει κάνει το κόλπο του. Ο νους έχει δώσει τη δική του σημασία, τη δική του ερμηνεία. Ο νους έχει κάνει τα δικά του σχόλια.
Τα ναρκωτικά για μια στιγμή ή για μερικές στιγμές, βάζουν το νου στην άκρη με χημικό τρόπο.
Κοιτάζεις τον κόσμο. Τώρα τα χρώματα που βλέπεις γύρω σου είναι κάτι θαυμαστό. Ποτέ δεν είχες ξαναδεί κάτι τέτοιο. Ένα συνηθισμένο λουλούδι γίνεται ολόκληρη η ύπαρξη, μεταφέρει ολόκληρη τη λαμπρότητα του Θεϊκού. Ένα συνηθισμένο φύλλο γίνεται τόσο βαθύ, σαν να αποκαλύπτεται ολόκληρη η αλήθεια μέσα από αυτό. Το κάθε τι και τα πάντα αλλάζουν αμέσως. Το ναρκωτικό δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Το ναρκωτικό βάζει απλώς το νου σου στην άκρη, με χημικό τρόπο.
Κι αυτό όμως το συνηθίζεις, εθίζεσαι σ' αυτό. Ο νους απορροφάει ακόμα και το ναρκωτικό. Μόνο μια φορά, στην αρχή, την πρώτη φορά - ή δυο-τρεις φορές - μπορείς να κοροϊδέψεις το νου με χημικό τρόπο. Σιγά - σιγά, ο νους συντονίζεται με το ναρκωτικό και τότε ξαναπαίρνει τον έλεγχο και γίνεται και πάλι ο κύριος.
Μόνο ο διαλογισμός μπορεί να σκοτώσει το νου — τίποτε άλλο. Ο διαλογισμός είναι η αυτοκτονία του νου. Αν μπορείς να βάλεις το νου στην άκρη χωρίς κανένα χημικό, χωρίς κανένα υλικό μέσο, τότε γίνεσαι εσύ ο κύριος. Και όταν είσαι εσύ ο κύριος, τότε το κάθε τι είναι καινούργιο. Από την αρχή ως το τέλος, το κάθε τι είναι πάντοτε καινούργιο, νέο, φρέσκο. Δεν υπάρχει θάνατος σ' αυτόν τον κόσμο. Είναι η αιώνια ζωή.
Γιατί δίνεις τόσο μεγάλη αξία στη σκέψη; Έχεις εθιστεί σ' αυτήν. Είναι ναρκωτικό, είναι κάτι χημικό. Να θυμάσαι ότι η σκέψη είναι ένα χημικό, είναι ναρκωτικό. Όποτε αρχίζεις να σκέφτεσαι, βρίσκεσαι σε ένα είδος ύπνωσης, είσαι υπνωτισμένος, κοιμάσαι. Έτσι, έχεις εθιστεί, όπως ακριβώς συμβαίνει με το όπιο. Μπορείς να ξεχάσεις τον κόσμο, τις στενοχώριες, τις ανησυχίες, τις ευθύνες. Φτιάχνεις μέσα σου ένα διαφορετικό κόσμο. Ονειρεύεσαι, σκέφτεσαι.
Ο Ιησούς μπορούσε να βρει μόνο απλούς ανθρώπους: έναν ψαρά, έναν ξυλοκόπο, έναν παπουτσή — απλοί άνθρωποι. Όλοι οι μαθητές του, εκτός από τον Ιούδα, ήταν αμόρφωτοι. Μόνον ο Ιούδας ήταν αληθινά καλλιεργημένος, ένας εκλεπτυσμένος κύριος. Και πούλησε τον Ιησού για τριάντα κομμάτια ασήμι. Αυτό ο καλλιεργημένος, ο εκλεπτυσμένος Ιούδας τον πρόδωσε κι ο Ιησούς ήξερε πως αν κάποιος μπορούσε να τον προδώσει, αυτός ήταν ο Ιούδας. Γιατί; Επειδή η καρδιά μπορεί να προδοθεί μόνο από το κεφάλι. Η αγάπη μπορεί να προδοθεί μόνο από τη λογική. Τίποτε άλλο δεν μπορεί να προδώσει.
Έτσι, όλες οι αντιπαραθέσεις, όλες οι συζητήσεις είναι μάταιες. Δεν οδηγούν πουθενά. Ακόμα κι αν αισθάνεσαι πως φτάνεις σε ένα συμπέρασμα, το συμπέρασμα αυτό είναι εξαναγκασμένο, δεν φτάνεις σ'
αυτό μέσα από τη συζήτηση. Μπορείς να σωπάσεις τον άλλον, μα δεν μπορείς ποτέ να τον πείσεις. Ποτέ! Και το λέω κατηγορηματικά: Ποτέ! Αν ξέρεις μερικά κόλπα της λογικής, μπορείς να σωπάσεις τον άλλον.
Καμία αντιπαράθεση δεν μπορεί να πείσει. Και αν δεν έχει φτάσει στην πειθώ, τότε ποιο είναι το συμπέρασμα; Το συμπέρασμα είναι εξαναγκασμένο, είναι πάντοτε πρόωρο. Μοιάζει περισσότερο με έκτρωση, δεν είναι πραγματική γέννα. Είναι κάτι που το έχεις επιβάλλει εσύ. Δεν γεννιέται ένα υγιές, ένα δυνατό, ένα ζωντανό παιδί, μα ένα παιδί νεκρό.
Οι παπάδες χρησιμοποιούν τόσο ειδική φρασεολογία, χρησιμοποιούν τέτοιους τεχνικούς όρους, που δεν μπορείς να καταλάβεις για τι πράγμα μιλούν. Και όταν δεν μπορείς να καταλάβεις, νομίζεις πως είναι πολύ βαθυστόχαστοι. Όποτε δεν μπορείς να καταλάβεις κάτι, νομίζεις πως είναι πολύ βαθυστόχαστο. "Είναι πέρα από μένα."
Να θυμάσαι αυτό: Ο Βούδας μιλάει σε μια πολύ συνηθισμένη γλώσσα, η οποία μπορεί να γίνει κατανοητή από τον καθένα. Δεν είναι η γλώσσα των παπάδων. Ο Ιησούς μιλάει με μικρές παραβολές, που μπορεί να τις καταλάβει οποιοσδήποτε αμόρφωτος άνθρωπος. Δεν χρησιμοποιεί ποτέ ειδική φρασεολογία. Ο Μαχαβίρας μιλάει, δίνει τις τεχνικές του, στη γλώσσα των πιο συνηθισμένων και καθημερινών ανθρώπων.
Αν ο καθημερινός άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει, μόνο τότε μπορούν να επιβιώσουν οι παπάδες. Αν ο καθημερινός άνθρωπος καταλαβαίνει τι λένε, τότε εκείνοι χάνουν, επειδή δεν λένε τίποτα.
Ο έξυπνος έχει πάντοτε εκμεταλλευτεί τον καθημερινό άνθρωπο. Γι' αυτό ο Βούδας, ο Ιησούς και ο Μαχαβίρας δεν έγιναν ποτέ σεβαστοί από τους βραχμάνους, τους λόγιους και τους έξυπνους, επειδή ήταν επιβλαβείς. Κατέστρεφαν τις δουλειές τους.
Δεν μπορείς να εξαπατήσεις μέσα από το σώμα. Το σώμα σου είναι πιο αληθινό από το νου σου. Και όλες οι θρησκείες που έχουν επινοηθεί από τους παπάδες, σού λένε: «Να είσαι εναντίον του σώματος και υπέρ του νου.»
Τώρα έχω μάθει τι σημαίνει εκκλησία. Σημαίνει απλώς να είσαι σιωπηλός και να ακούς. Αυτό μπορεί να γίνει οπουδήποτε και είναι προτιμότερο να γίνει κάπου αλλού, επειδή στην εκκλησία πηγαίνουν πολλοί άλλοι άνθρωποι, οι οποίοι φλυαρούν και με ενοχλούν. Είναι καλύτερα κάτω από ένα δέντρο. Είναι καλύτερα κάτω από τον ουρανό.
Όσο περισσότερους σκοτώνεις, τόσο πιο σπουδαίος είσαι. Όσο πιο αγενής είσαι, τόσο πιο μεγάλος πολεμιστής είσαι.
Και πίσω στη χώρα σου θα σας υποδεχτούν σαν ήρωες, θα σας δώσουν μετάλλια. Επειδή υπήρξες σπουδαίος φονιάς, σου δόθηκε αυτό το μετάλλιο από τη χώρα σου. Και ονομάζουμε αυτές τις χώρες πολιτισμένες — και οι φονιάδες αποκτούν αναγνώριση, οι φονιάδες γίνονται σεβαστοί. Αυτό όμως συμβαίνει μόνο με τις μαζικές δολοφονίες. Οι ατομικές δολοφονίες δεν επιτρέπονται. Τότε ο δολοφόνος οδηγείται στη φυλακή.
Όταν ολόκληρη η κοινωνία τρελαίνεται, αυτό ονομάζεται πόλεμος. Το κάθε τι παραμερίζεται και επιτρέπεται η αληθινή σου φύση. Γι' αυτό, όλοι νιώθουν χαρούμενοι, όταν υπάρχει πόλεμος.
Θα έπρεπε να είναι αλλιώς, να μη νιώθει κανένας χαρούμενος, όταν γίνεται πόλεμος. Όλοι όμως νιώθουν χαρούμενοι, επειδή τώρα σας επιτρέπεται να είστε ζώα. Ο πολιτισμός σας, η ετικέτα σας, οι τρόποι σας είναι απλώς λουστραρισμένοι τρόποι για να κρύψετε από πίσω το ζώο.
Ένας παντρεμένος άντρας, με έξι παιδιά, ήρθε ο' εμένα, μόλις πριν από λίγες μέρες, και είπε: "Ποτέ στη ζωή μου δεν κοίταξα άλλη γυναίκα. Ποτέ! Τ συμβαίνει όμως; Διαλογίζομαι και για πρώτη φορά οι γυναίκες έχουν γίνει πολύ ελκυστικές. Και είμαι σαράντα οκτώ ετών, με γυναίκα και έξι παιδιά και όλα πάνε καλά. Τι να κάνω; Τώρα φοβάται. Πρέπει να το καταπίεζε συνεχώς αυτό, επί σαράντα οκτώ χρόνια. Τώρα, ξαφνικά, έχει μάθει πώς να χαλαρώνει. Όταν όμως χαλαρώνεις, χαλαρώνεις απόλυτα. Έτσι, όλα εκείνα που έχουν καταπιεστεί, χαλαρώνουν κι αυτά.
Με έναν καταπιεσμένο νου, η χαλάρωση είναι το πιο επικίνδυνο πράγμα. Έρχεσαι σ' εμένα και ρωτάς: "Πώς να χαλαρώσω;" Δεν ξέρεις τι ζητάς, επειδή η κοινωνία σου σε έχει εκπαιδεύσει να μη χαλαρώνεις, η κοινωνία σου σε έχει διδάξει πώς να ελέγχεις κι εγώ βρίσκομαι εδώ να σε διδάσκω πώς να χαλαρώνεις. Αυτό είναι απόλυτα αντικοινωνικό.
Η κοινωνία σου είναι δημιουργημένη από παθολογικούς νους σαν το δικό σου. Έχουν φτιάξει κανόνες και διατάξεις και οι παθολογικοί άνθρωποι είναι πάντοτε πολύ αποτελεσματικοί στο να φτιάχνουν κανόνες και διατάξεις.
Υπάρχει μια δυναμική, ένας εσωτερικός νόμος, ότι οι άνθρωποι που σε σέβονται, κατά βάθος νιώθουν επίσης και έλλειψη σεβασμού. Οι άνθρωποι που σε αγαπούν, σε μισούν επίσης, επειδή μέσα τους είναι χωρισμένοι. Δεν είναι ένα. Έτσι, αφού σε βοηθήσουν να φτάσεις στο θρόνο, ένα κομμάτι έχει τελειώσει, το κομμάτι της αγάπης. Τώρα τι θα συμβεί στο κομμάτι που μισεί; Αμέσως, αρχίζει να λειτουργεί το κομμάτι που μισεί.
Το σεξ είναι το πιο θεϊκό πράγμα στον κόσμο. Γιατί όμως εσύ το ονομάζεις αμαρτία; Επειδή από την αρχή -αρχή, έχεις διδαχθεί πως είναι αμαρτία. Έχεις ξεχάσει εντελώς πως έχεις έρθει από αυτό. Κι έχεις ξεχάσει εντελώς το γεγονός πως όταν η σεξουαλική ενέργεια τελειώνει μέσα σου, θα πεθάνεις. Ζωή είναι η σεξουαλική ενέργεια που πάλλεται μέσα σου.
Έτσι, όλοι οι θρησκευτικοί άνθρωποι, όλοι οι δάσκαλοι έχουν επινοήσει τρόπους για να σε βγάλουν έξω από τη λογική. Το Ζεν έχει τη δική του ιδιαίτερη τεχνική κι αυτή η τεχνική είναι γνωστή ως κόαν.
Το κόαν είναι ένας παράλογος γρίφος. Δεν μπορείς να τον λύσεις. Όσο κι αν προσπαθείς εσύ, η προσπάθεια σου είναι άσχετη. "Πιο εντατικά! Πιο εντατικά!" θα λέει συνέχεια ο δάσκαλος. "Δεν προσπαθείς αρκετά εντατικά!" Και σε κοροϊδεύει, επειδή, οτιδήποτε κι αν κάνεις, δεν είναι ποτέ αρκετό για να λύσεις το πρόβλημα.
Επειδή το πρόβλημα είναι άλυτο! Δεν εξαρτάται από το αν εργάζεσαι εντατικά ή όχι. Αν όμως το κάνεις με όλο σου τον εαυτό, ξαφνικά θα αποκτήσεις επίγνωση του παράλογου. Ποτέ πριν. Ξαφνικά, θα αρχίσεις να γελάς. Το όλο πράγμα ήταν ανοησία. Κι αν μπορείς να αρχίσεις να γελάς με τρελό γέλιο, που έρχεται όταν δεν λειτουργεί η λογική...
Το φαγητό μπορεί να σου δώσει σεξουαλική ευχαρίστηση, επειδή το σεξουαλικό κέντρο και το στόμα συνδέονται. Γι' αυτό το φιλί είναι κάτι σεξουαλικό. Αλλιώς, γιατί; Κι αν φιλάς κάποιον με πάθος, αμέσως θα αισθανθείς να ανεβαίνει σεξουαλική ενέργεια. Γιατί; Αφού το στόμα και το σεξ βρίσκονται τόσο μακριά! Δεν βρίσκονται μακριά, είναι συνδεδεμένα. Είναι οι δύο πόλοι της ίδιας ενέργειας.
Δημιουργώντας συνεχώς ένα συγκεκριμένο ήχο, μπορείς να παράγεις τόση πολλή ζέστη... Μπορείς να το δοκιμάσεις και μόνος σου. Μια νύχτα που κάνει κρύο, στάσου έξω και απλώς κάνε όμκαρ. Πάλλε το Ωμ μέσα σου, όσο πιο πολύ μπορείς, ώστε το Ωμ να ηχεί από τα δάχτυλα των ποδιών σου, μέχρι το κεφάλι σου. Ξαφνικά, θα αισθανθείς ότι το κρύο έχει εξαφανιστεί, το σώμα είναι ζεστό. Και αν το συνεχίσεις αυτό,
σύντομα, σε μια πάρα πολύ κρύα, παγωμένη νύχτα, εσύ θα αρχίσεις να ιδρώνεις.
Με αυτόν τον τρόπο έζησε γυμνός ο Μαχαβίρας. Με αυτόν τον τρόπο οι βουδιστές μοναχοί ζουν γυμνοί στο Θιβέτ, όπου η παγωνιά είναι κάτω από το μηδέν. Κάθονται όλη τη νύχτα κάτω από τον ουρανό, χιονίζει κι εκείνοι ιδρώνουν. Δημιουργούν συνεχώς ένα συγκεκριμένο ήχο.
Κοίτα τη ζωή σου, οτιδήποτε κάνεις. Αν την αφήσεις, τι θα χαθεί; Τίποτα δεν κερδίζεις μέσα από αυτήν. Ασήμαντα πράγματα, από το πρωί ως το βράδυ. Και τότε κουράζεσαι από αυτά, τότε πας για ύπνο και το πρωί είσαι και πάλι έτοιμος να κάνεις τα ίδια ανούσια πράγματα. Είναι ένας φαύλος κύκλος. Το ένα ανούσιο πράγμα οδηγεί στο άλλο ανούσιο πράγμα. Συνδέονται μεταξύ τους.
Έρχονται σ' εμένα άνθρωποι που νομίζουν ότι η αναζήτηση τους είναι θρησκευτική. Η αναζήτηση τους είναι απλώς διανοητική. Κινούνται στις σκοτεινές κοιλάδες του νου, εξακολουθούν να ακούν το νου, ελπίζουν. Είχαν στηρίξει την ελπίδα τους στο χρήμα και απέτυχαν. Είχαν στηρίξει την ελπίδα τους στο σεξ και απέτυχαν. Είχαν στηρίξει την ελπίδα τους σε πάρα πολλά και όλα απέτυχαν.
Να το θυμάσαι αυτό. Όταν φτάνεις στο εσώτατο κέντρο σου, δεν είσαι μόνος, είσαι μοναχικός. Κι αυτή η μοναχικότητα δεν είναι κενό, είναι πληρότητα. Αυτή η μοναχικότητα δεν είναι άδεια, πλημμυρίζει. Αυτή η μοναχικότητα δεν είναι άδεια, είναι το παν.
Οι φωτισμένοι είναι πάντα αλλοπρόσαλλοι. Η λογική συνέπεια είναι πάντοτε του νου. Μπορείς να βρεις έναν σκεπτόμενο με λογική συνέπεια, μα δεν μπορείς να βρεις ένα βούδα με λογική συνέπεια. Κάθε στιγμή, συμπεριφέρεται με έναν καινούργιο τρόπο, επειδή η συμπεριφορά του δεν βγαίνει από το παρελθόν, αλλά ανταποκρίνεται στην παρούσα στιγμή. Και ήταν τόσο απροσδόκητο, που ο νους δεν μπορούσε να λειτουργήσει και ξαφνικά υπήρχε σκοτάδι παντού.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, που αντιμετωπίζει αναπόφευκτα όποιος ταξιδεύει στο μονοπάτι, είναι το να κάνει μια ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στην αγάπη και την προσκόλληση. Φαίνονται ίδιες, αλλά δεν είναι. Μοιάζουν ίδιες, αλλά δεν είναι. Μάλιστα, το μίσος μοιάζει περισσότερο με την αγάπη, από ό,τι η προσκόλληση.
Η προσκόλληση είναι ακριβώς το αντίθετο. Στην πραγματικότητα, κρύβει το μίσος και εμφανίζεται σαν αγάπη. Η προσκόλληση σκοτώνει την αγάπη. Τίποτε άλλο δεν μπορεί να είναι τόσο δηλητηριώδες, όσο η προσκόλληση, όσο η κτητικότητα. Προσπάθησε λοιπόν να το καταλάβεις αυτό κι ύστερα μπορούμε να μπούμε σ’ αυτή την όμορφη ιστορία.
Το να αγαπάς, σημαίνει ότι ο άλλος έχει γίνει τόσο σημαντικός, που μπορείς να χάσεις τον εαυτό σου. Η αγάπη είναι δόσιμο χωρίς όρους, επειδή, αν υπάρχει ακόμα κι ένας όρος, τότε ο σημαντικός είσαι εσύ, όχι ο άλλος. Τότε είσαι εσύ το κέντρο, όχι ο άλλος. Και αν είσαι εσύ το κέντρο, τότε ο άλλος είναι απλώς το μέσο. Χρησιμοποιείς τον άλλο, εκμεταλλεύεσαι τον άλλο, βρίσκεις ικανοποίηση, βρίσκεις ευχαρίστηση, βρίσκεις πληρότητα μέσα από τον άλλο, μα ο στόχος είσαι εσύ.
Όλη σου η ποίηση, όλα σου τα τραγούδια για την αγάπη είναι απλώς υποκατάστατα, ώστε να μπορείς να τραγουδάς, χωρίς να μπαίνεις μέσα σ' αυτήν, ώστε να μπορείς να νιώθεις ότι αγαπάς, χωρίς να αγαπάς. Και η αγάπη είναι μια τόσο βαθιά ανάγκη, που δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτήν. Χρειάζεται είτε το αληθινό είτε κάποιο υποκατάστατο.
Το υποκατάστατο μπορεί να είναι ψεύτικο, αλλά τουλάχιστον για κάποιο διάστημα, σου δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεσαι μέσα στην αγάπη. Και ακόμα και το ψεύτικο είναι απολαυστικό. Αργά ή γρήγορα, θα αντιληφθείς πως είναι ψεύτικο. Τότε, δεν πρόκειται να αλλάξεις την ψεύτικη αγάπη σε αληθινή. Τότε, θα αλλάξεις απλώς τον εραστή ή την ερωμένη.
Ιδιαίτερα στη Δύση, όπου η αγάπη έχει σκοτωθεί εντελώς, οι άνθρωποι είναι ερωτευμένοι με αντικείμενα ή με ζώα — σκυλιά, γάτες, σπίτια, αυτοκίνητα. Είναι πιο εύκολο να αγαπήσεις ένα αντικείμενο ή ένα ζώο. Ο σκύλος είναι πιο πιστός από ό,τι μπορεί να είναι μια σύζυγος. Δεν μπορείς να βρεις πιο πιστό ζώο από το σκύλο. Μένει πάντοτε πιστός, δεν υπάρχει κίνδυνος.
Αν θέλεις να κάνεις κτήμα σου τον άλλο, τον σκοτώνεις. Και τη στιγμή που το έχεις πετύχει, χάνεται όλη η δόξα, επειδή τώρα ο άλλος δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Ο άλλος μπορεί να ανταποκριθεί μόνο μέσα σε ελευθερία, εσύ όμως δεν μπορείς να επιτρέψεις ελευθερία, επειδή δεν αγαπάς. Η αγάπη δεν είναι ποτέ κτητική. Δεν μπορεί να είναι, από την ίδια της τη φύση.
Στους παπάδες δεν άρεσε ποτέ ο Βούδας, όσο ήταν ζωντανός, δεν τους άρεσε ποτέ ο Ιησούς, όσο ήταν ζωντανός. Όσο ήταν ζωντανός, ήταν πάντοτε εναντίον του. Όταν είναι νεκρός, αμέσως έρχονται και οργανώνονται γύρω του, κάνουν ένα ναό κι αρχίζουν να σε εκμεταλλεύονται.
Όταν γεννιέται ένα παιδί, εσύ αρχίζεις να κατευθύνεις την αγάπη του: "Εγώ είμαι ο πατέρας σου, αγάπα με." Λες και η αγάπη είναι ένα λογικό συμπέρασμα: "Εγώ είμαι ο πατέρας σου, συνεπώς αγάπα με." "Εγώ είμαι η μητέρα σου, συνεπώς αγάπα με." "Αυτός είναι ο αδελφός σου, συνεπώς αγάπα τον." Και η αγάπη δεν γνωρίζει 'συνεπώς.' Η αγάπη δεν είναι συμπέρασμα.
Έτσι, πριν συμβεί το αυθόρμητο, εμείς αρχίζουμε να πιέζουμε το παιδί. Και το παιδί πρέπει να υποχωρήσει, επειδή είναι αβοήθητο. Έτσι, αρχίζει να πουλάει την αγάπη του και γεννιέται η πολιτική. Γίνεται πολιτικός, χαμογελάει, στο βάθος όμως είναι θυμωμένο. Δείχνει αγάπη του και στο βάθος δεν υπάρχει αγάπη.
Υπάρχει μια φράση του Ιησού, από τις πιο μυστηριώδεις, αδύνατον να την εναρμονίσεις με το νου του Ιησού και πολύ επικίνδυνη. Και η διατύπωση είναι επίσης επικίνδυνη. Ο Ιησούς λέει στους μαθητές του: "Αν δεν μισήσεις τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, δεν μπορείς να έρθεις μαζί μου."
Ένας άνθρωπος σαν τον Ιησού, που λέει ότι η αγάπη είναι το μονοπάτι, που λέει ότι ο Θεός είναι αγάπη, που ανυψώνει την αγάπη στην υψηλότερη δυνατή κορυφή και την κάνει ισοδύναμη με το διαλογισμό, λέει: "Αν δεν μισήσεις τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, δεν μπορείς να έρθεις μαζί μου." Έχει δίκιο, επειδή αν δεν γίνει ο Ιησούς ο πατέρας σου και η μητέρα σου...
Δεν μπορείς να έρθεις σε ένα δάσκαλο, αν δεν έχεις αφήσει εντελώς τον πατέρα σου και τη μητέρα σου. Αυτοί είναι το παρελθόν σου, περασμένοι συσχετισμοί, περασμένες σχέσεις.
Αν γνωρίζεις την αγάπη, δεν υπάρχει κανένας φόβος. Αν δεν γνωρίζεις την αγάπη, τότε ο φόβος γίνεται το κέντρο της ζωής σου. Πώς να προστατέψεις τον εαυτό σου; Έτσι, φτιάχνεις κάστρα, φτιάχνεις τραπεζικούς λογαριασμούς.
Αυτά είναι απλώς προστασίες εναντίον του θανάτου. Και όταν φοβάσαι το θάνατο, φοβάσαι να ζήσεις, επειδή το να ζεις είναι πάντοτε επικίνδυνο. Να ζεις σημαίνει να κινείσαι σε άγνωστα μονοπάτια. Και υπάρχει κίνδυνος. Σε κάθε γωνιά μπορεί να περιμένει ο θάνατος.
Ο άνθρωπος που φοβάται το θάνατο, σιγά - σιγά συρρικνώνεται κι αρχίζει επίσης να φοβάται και τη ζωή. Δεν μπορεί να πετάξει με το αεροπλάνο, δεν μπορεί να μπει στο τρένο, επειδή μπορεί να συμβεί ατύχημα, δεν μπορεί να γίνει φίλος με έναν άγνωστο, επειδή ποιος ξέρει; Δεν μπορεί να ερωτευτεί με καμία γυναίκα, επειδή ποιος ξέρει αν τον εξαπατήσει ή όχι; Δεν μπορεί να πιστέψει.
Οι δάσκαλοι δεν απαντούν ποτέ σε αυτό που ρωτάς. Απαντούν σε αυτό που εννοείς, όταν ρωτάς. Δεν απαντούν ποτέ στην ερώτηση σου, επειδή αυτή είναι άσχετη. Πάντοτε απαντούν σε αυτό που είναι κρυμμένο πίσω από την ερώτηση σου — επειδή εσύ πάντα τα κρύβεις αυτά τα πράγματα.
Σ’ αυτή την κοινωνία ακόμα κι αν δεν είσαι τρελός, κάνε τον τρελό, επειδή η τρέλα είναι το νόμισμα που ισχύει, αυτή είναι η νομισματική μονάδα. Μην είσαι παρείσακτος μέσα στο τρελοκομείο, αλλιώς οι τρελοί θα μαζευτούν όλοι μαζί και θα σε σκοτώσουν. Αν πεις ότι εσύ δεν είσαι τρελός, αυτό σημαίνει ότι προσπαθείς να τους πεις: "εσείς είστε τρελοί." Κι αυτό δεν μπορούν να το αντέξουν.
Αυτό συμβαίνει μ' εμένα κάθε μέρα: αν έρθει ένας φιλόσοφος, αν έρθει ένας ψυχίατρος, ένας άνθρωπος που έχει σπουδάσει ψυχολογία, φιλοσοφία και θρησκεία σε κάποιο πανεπιστήμιο, είναι δύσκολο, σχεδόν ανέφικτο να έχει οποιαδήποτε επικοινωνία μαζί μου. Μπορείς να συζητάς, μα δεν μπορείς να συναντηθείς. Θα κινείσαι παράλληλα. Μπορεί να φαίνονται κοντά, επειδή χρησιμοποιείς τις ίδιες λέξεις, μα αυτό είναι απλώς εξωτερικό.
Αν το πρωί αγαπάς έναν άνθρωπο υπερβολικά, το βράδυ πρέπει να τον μισήσεις, αλλιώς θα πέσεις κάτω από το σχοινί. Είναι περπάτημα πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Αν αγαπάς έναν άνθρωπο υπερβολικά, έχεις γείρει υπερβολικά προς τα αριστερά. Τώρα θα πέσεις. Για να ισορροπήσεις, πρέπει να γείρεις προς τα δεξιά.
Οι εραστές πάντοτε καυγαδίζουν. Αυτό είναι ένα είδος ισορροπίας, δεν είναι τίποτα σοβαρό, είναι φυσικό. Εκτός αν πέσεις κάτω από το σχοινί, αυτό είναι άλλο θέμα.
Κάθαρση σημαίνει ότι πρέπει να αφήσεις όλους τους προγραμματισμούς, όλες τις ιδεολογίες, όλες τις έννοιες, όλες τις φιλοσοφίες, όλα όσα σε δίδαξαν οι άλλοι. Πρέπει να γίνεις καθαρός πίνακας, μια Ταbulα Rasa, εντελώς καθαρός. Μόνο όταν είσαι εντελώς καθαρός, όταν τίποτα δεν είναι γραμμένο πάνω σου, μπορεί να γράψει κάτι ο Θεός. Μόνο όταν είσαι εντελώς σιωπηλός κι έχουν εξαφανιστεί όλες οι λέξεις που σου έδωσε η κοινωνία, μπορεί να σου μιλήσει ο Θεός. Η αλήθεια μπορεί να σου ψιθυρίσει στο αυτί τα μυστήρια της μόνο όταν είσαι απόλυτα άδειος. Το κενό είναι καθαρότητα.
Συνήθως ο άνθρωπος μιλά από ανάγκη, επειδή δεν μπορεί να αντισταθεί στον πειρασμό της ομιλίας. Και οι βούδες μιλούν! Όχι από ανάγκη αλλά από άφθονη δύναμη. Είναι σιωπηλοί, δεν υπάρχει πει-ρασμός, έμμονη ιδέα να μιλούν. Μπορούν να παραμείνουν σιωπηλοί πάντα. Παρόλα αυτά όμως μιλούν. Αν μιλήσουν, μιλούν από δύναμή!
Ο κόσμος έχει μικρύνει πολύ και μόλις βρεις τον άλλο άνθρωπο... Δεν είναι καθόλου ζήτημα ομορφιάς και ασχήμιας. Μάλιστα, δεν υπάρχει κανένας που να είναι άσχημος και κανένας που να είναι όμορφος. Ο άσχημος άνθρωπος μπορεί να ταιριάζει με κάποιον. Τότε ο άσχημος άνθρωπος είναι όμορφος για εκείνο τον άνθρωπο. Η ομορφιά είναι σκιά της αρμονίας. Δεν είναι πως ερωτεύεσαι όμορφους ανθρώπους. Η διαδικασία είναι ακριβώς το αντίθετο: Όταν ερωτεύεσαι έναν άνθρωπο, ο άνθρωπος αυτός φαίνεται όμορφος. Η αγάπη φέρνει την ιδέα της ομορφιάς, όχι το αντίστροφο.
Αυτος ο άσχημος γάμος! που είναι ενάντια στη φύση του ανθρώπου. Και υπάρχει λόγος που σε όλο τον κόσμο οι ιερείς επινόησαν αυτόν τον άσχημο γάμο, που υπάρχει πάνω στη γη επί πέντε χιλιάδες χρόνια. Ο λόγος ήταν πως αν οι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι, πηγαίνουν στις εκκλησίες και στους ναούς. Αν είναι δυστυχισμένοι οι άνθρωποι, είναι έτοιμοι να απαρνηθούν τη ζωή. Αν είναι δυστυχισμένοι οι άνθρωποι, βρίσκονται στα χέρια των ιερέων.
Ο μόνος τρόπος να αποβάλεις οποιονδήποτε φόβο είναι να κινηθείς προς το πράγμα ακριβώς που φοβάσαι. Όταν έρχεται κάποιος σ' εμένα και λέει: "Φοβάμαι το σκοτάδι," τότε πάντα του προτείνω: "Πήγαινε και κάθισε μόνος σου, μέσα στη σκοτεινή νύχτα, έξω από την πόλη, κάτω από ένα δέντρο. Τρέμε, ίδρωνε, νιώσε ανήσυχος, αλλά μείνε εκεί!"
Πόση ώρα μπορείς να τρέμεις; Σιγά-σιγά τα πράγματα θα ησυχάσουν. Η καρδιά θα αρχίσει να χτυπά κανονικά... και ξαφνικά θα δεις ότι ούτε το σκοτάδι είναι τόσο τρομακτικό. Και σιγά-σιγά, θα αποκτήσεις επίγνωση της ομορφιάς του σκοταδιού, που μόνο το σκοτάδι μπορεί να την έχει: το βάθος, τη σιωπή, τη βελούδινη αίσθηση, την ακινησία, τη μουσική της σκοτεινής νύχτας, τα έντομα, την αρμονία. Και σιγά-σιγά, καθώς εξαφανίζεται ο φόβος, θα σου κάνει εντύπωση που το σκοτάδι δεν είναι και τόσο σκοτεινό. Έχει τη δική του φωτεινότητα.
Ο νους χρειάζεται μέλλον — κάθε είδους μέλλον. Πρέπει να γίνεις πλούσιος, πρέπει να γίνεις δυνατός, πρέπει να γίνεις όμορφος, πρέπει να γίνεις σοφός, πρέπει να γίνεις φωτισμένος. Όσο υπάρχει το να γίνεις, τόσο επιμένει ο νους. Και η επιμονή του νου είναι όλη σου η δυστυχία. Σε κρατάει σε ένταση. Σε κρατάει σε ανησυχία, σε αγωνία, σε ένα διαρκή φόβο ότι θα χάσεις το στόχο. Σε κρατάει άπληστο — ένας διαρκής πόθος για να φτάσεις στο στόχο. Και δεν έχει καμιά σημασία ποιος είναι ο στόχος -χρήμα ή Θεός, επιτυχία ή σαμάντι- δεν έχει καμία σημασία.
Ο Λάο Τσε λέει: "Αναζήτησε και θα χάσεις." Γιατί; "Αναζήτησε και θα χάσεις." Επειδή αυτό που αναζητάς βρίσκεται μέσα σου. Μπορεί να βρεθεί μόνο όταν σταματήσει κάθε αναζήτηση.
Ποιο ήταν το έγκλημα του Ιησού; Το έγκλημα του ήταν ότι ήταν ευδαίμων ανάμεσα σε ανθρώπους οι οποίοι δεν γνώριζαν τι σημαίνει ευδαιμονία. Το έγκλημα του ήταν ότι ήταν αληθινός ανάμεσα σε ανθρώπους που ζούσαν μέσα στο ψέμα. Το έγκλημα του ήταν ότι είχε μάτια, ανάμεσα σε ανθρώπους που ήταν τυφλοί. Και οι τυφλοί προσβλήθηκαν. Πάντοτε οι τυφλοί προσβάλλονται.
Προσβλήθηκαν από τον Πυθαγόρα, προσβάλλονται από μένα! Πάντοτε προσβάλλονται. Και ο απλός λόγος είναι ότι όποτε ένας άνθρωπος σαν τον Ιησού ή σαν τον Πυθαγόρα περπατάει ανάμεσα σε ανθρώπους, το ύψος του τους κάνει να νιώθουν πυγμαίοι. Το βάθος του τους κάνει να νιώθουν τόσο ρηχοί, που δεν μπορούν να τον συγχωρήσουν. Πρέπει να καταστρέψουν αυτόν τον άνθρωπο. Νιώθουν ότι αυτός ο άνθρωπος τους προσβάλλει, τους πονάει, επειδή "αν μπορεί αυτός να φτάσει σε τέτοια μακαριότητα, γιατί δεν μπορώ εγώ; Αν μπορεί αυτός να ζήσει στο βασίλειο του Θεού, γιατί δεν μπορώ εγώ;" Και εμφανίζεται μεγάλη ζήλια.
Η ιδέα του καλύτερου ανθρώπου είναι παλιά, δεν είναι επαναστατική. Αλλά η ιδέα του καινούργιου ανθρώπου είναι νέα και επικίνδυνη, γιατί απαιτεί θάρρος. Βασική της προϋπόθεση είναι πως πρέπει να πεθάνεις ως προς το παλιό και να γεννηθείς εκ νέου — πρόκειται για αναγέννηση.
Ο καινούργιος άνθρωπος δεν είναι κατ' ανάγκη καλύτερος άνθρωπος. Θα είναι πιο ζωντανός, θα είναι πιο χαρούμενος, θα είναι σε πιο μεγάλη εγρήγορση, αλλά ποιος ξέρει αν θα είναι «καλύτερος», ή όχι; Σε ό, τι αφορά τους πολιτικούς, σίγουρα δεν θα είναι καλύτερος, γιατί δεν θα είναι καλύτερος στρατιώτης—δεν θα είναι καθόλου πρόθυμος να γίνει στρατιώτης. Δεν θα είναι ανταγωνιστικός, και θα καταρρεύσει όλη η ανταγωνιστική οικονομία. Δεν θα τον ενδιαφέρει να μαζεύει άχρηστα πράγματα, κι όμως όλη η οικονομία εξαρτάται από αυτό. Όλες οι διαφημιστικές εταιρείες φέρνουν απλώς στο νου σας την ιδέα της συσσώρευσης ολοένα και περισσότερων άχρηστων πραγμάτων.
Στο παρελθόν, οι άνθρωποι πίστευαν ότι το προλεταριάτο ήταν η πιο εκμεταλλευμένη τάξη. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Κατόπιν, είδαμε ότι δεν ήταν το προλεταριάτο, αλλά ο κόσμος των γυναικών εκείνος, που τον είχαν εκμεταλλευτεί περισσότερο. Τώρα όμως ανακαλύπτουμε πως ούτε και αυτό δεν είναι αλήθεια. Η περισσότερο εκμεταλλευμένη τάξη -και η πιο ανίσχυρη- είναι η τάξη των μικρών παιδιών. Το παιδί εξαρτάται τόσο πολύ από τους γονείς. Είναι αναγκασμένο να τους ακούει• δεν μπορεί να πει όχι. Βαθιά μέσα, μέσα στα κόκαλα του, μέσα στο αίμα του, μέσα στο μεδούλι του, λέει όχι. Στην επιφάνεια όμως, είναι αναγκασμένο να λέει συνεχώς ναι απλώς και μόνο για να επιβιώσει. Δέχεται λοιπόν τα όρια.
Κι όταν έχεις δεχτεί ορισμένα όρια επί είκοσι, είκοσι πέντε χρόνια -πρόκειται για το ένα τρίτο της ζωής σου και το πιο σημαντικό- ποτέ ξανά δεν θα είσαι τόσο ευφυής, ποτέ ξανά τόσο ζωντανός, ποτέ ξανά τόσο ευάλωτος, ποτέ ξανά τόσο αθώος, ποτέ ξανά τόσο απρογραμμάτιστος.
Τα είκοσι πέντε εκείνα χρόνια, το πρώτο τρίτο της ζωής, τα κατευθύνουν άνθρωποι που είναι φοβισμένοι, που τρέμουν, που είναι δούλοι. Δεν λέω ότι βλάπτουν τα παιδιά τους εν γνώσει τους, σκόπιμα. Είναι καλοί άνθρωποι, οι προθέσεις τους είναι καλές, αλλά η αντίληψη τους είναι μικρή, σχεδόν ανύπαρκτη. Διαφορετικά, όλοι οι γονείς θα βοηθούσαν το παιδί να προχωρήσει πέρα από το γνωστό.
Η λογική είναι πολλή μικρή, η ζωή είναι πελώρια. Η λογική
έχει χρηστική αξία, είναι εφεύρεση του ανθρώπου. Η ζωή δεν
είναι χρηστική., δεν είναι εφεύρεση του ανθρώπου- αντίθετα,
ο άνθρωπος είναι εφεύρεση της ζωής. Η λογική είναι μονοδιάστατη, η
ζωή είναι πολυδιάστατη. Επί χιλιάδες χρόνια όμως, ο άνθρωπος διαπαιδα¬
γωγείται έτσι ώστε να πιστεύει ότι η λογική και η ζωή είναι συνώνυμα.
Αυτό κατάστρεψε όλη τη χαρά της καρδιάς του ανθρώπου. Κατάστρεψε
το πολυτιμότερο πράγμα που έχει η ύπαρξη: Δηλητηρίασε την ικανότητα
του ανθρώπου να αγαπά, γιατί η λογική στρέφεται κατά της αγάπης,
η λογική στρέφεται κατά της μακαριότητας, η λογική στρέφεται κατά
της διαλογιστικότητας, η λογική στρέφεται κατά της θεϊκότητας. Αλλά
η λογική είναι καλή στο πάρε-δώσε της αγοράς — είναι υπολογιστική,
μαθηματική. Η λογική είναι καλή σε σχέση με τα πράγματα, αλλά δεν
είναι καλή σε σχέση με τα πρόσωπα
Νομίζεις ότι ο κόσμος είχε κάποτε λιγότερα προβλήματα από όσα έχει σήμερα; Πάντοτε υπήρχαν τα προβλήματα. Και νομίζεις ότι οι νέες ανθρώπινες λύσεις θα λύσουν τα πάντα; Απλώς θα δημιουργήσουν καινούργια προβλήματα. Ο άνθρωπος δίνει πάντοτε λύσεις εξελικτικά και η κάθε λύση δημιουργεί ένα καινούργιο πρόβλημα. Κάνεις κάτι κι αμέσως κάτι άλλο πάει στραβά.
"Χαρείτε! Ο Θεός έχει πεθάνει και τώρα ο άνθρωπος είναι τελείως ελεύθερος. (Φ. Νίτσε). Και η “μεταγλώττιση” της φράσης.. "Χαρείτε που πέθανε ο Θεός! Τώρα δεν υπάρχει κανείς να κυριαρχεί επάνω σας. Δεν υπάρχει κανένας πιο ψηλά από σάς δεν είναι ανάγκη να φοβάστε κανένα Θεό. Μπορείτε να τον ξεχάσετε τελείως το Θεό”
Ο Μαχαβίρα είπε: Δες τη ματαιότητα που έχει η όλη επιχειρηματολογία των θεϊστών. Δες το γελοίο της όλης ιδέας της αυτοκατάκρισης του ανθρώπου — για το σεξ, για το θυμό, για την απληστία του.
Τί να κάνει ο άνθρωπος; Αν τον έχει δημιουργήσει με αυτόν τον τρόπο ο Θεός, τότε υπεύθυνος είναι ο Θεός, όχι ο άνθρωπος. Και γιατί δημιούργησε τέτοιο είδος ανθρώπου και τέτοιο είδος κόσμου; Αν πρέπει να υποφέρει κάποιος, τότε πρέπει να υποφέρει ο Θεός, όχι ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος είναι απλώς ένα πλάσμα. Είναι όπως όταν φτιάχνεις ένα παιχνίδι. Αν τώρα κάτι δεν πάει καλά στο παιχνίδι, ποιος είναι υπεύθυνος; Δεν μπορείς να κατακρίνεις το παιχνίδι. Φτιάχνεις μηχανές. Αν κάτι δεν πάει καλά, τότε υπεύθυνος είσαι εσύ, όχι η μηχανή.
Δεν μπορείς να κατακρίνεις τις ατομικές βόμβες που έπεσαν στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα, ή την ατομική ενέργεια• μπορείς να κατακρίνεις μόνο τους πολιτικούς που χρησιμοποίησαν εκεί τις ατομικές βόμβες. Μπορείς να κατακρίνεις τους επιστήμονες που δημιούργησαν εκείνες τις ατομικές βόμβες.
Η πρώτη και σημαντικότερη ιδιότητα του ανθρώπου είναι η αυτoυπευθυνότητα. Το να νιώθει ότι "Είμαι υπεύθυνος για ό, τι είμαι. Είναι δική μου η επιλογή αυτή. Μου έχουν δοθεί όλες οι εκδοχές. Γεννήθηκα με όλες τις πιθανότητες ανοιχτές. Τίποτα δεν ήταν προκαθορισμένο. Ό, τι κι αν είμαι, καλός ή κακός, η ευθύνη είναι δική μου. Δεν υπάρχει μοίρα, δεν υπάρχει Θεός."
Στης ΗΠΑ ο Θεός δεν είναι τίποτε παραπάνω από κάτι τυπικό, η θρησκεία δεν είναι τίποτε άλλο από μια κυριακάτικη υπόθεση, η εκκλησία δεν είναι κάτι παραπάνω από λέσχη.
Μερικοί άνθρωποι πάνε στο Ροταριανό όμιλο, μερικοί άνθρωποι πάνε στη λέσχη των Λάϊονς, μερικοί άνθρωποι πάνε στη λέσχη των καθολικών, και μερικοί στην προτεσταντική λέσχη. Είναι λέσχες αυτές, όπου ο κόσμος συζητάει για ωραία τίποτα και κουτσομπολεύει την κοινωνία — όμορφοι τόποι συνάντησης, τίποτε κακό δεν έχουν, αλλά είναι πολύ χλιαροί, δεν υπάρχει τίποτα βαθύτερο. Επειδή δεν υπάρχει καμιά βαθιά πεποίθηση στην Αμερική, η Αμερική δεν θα γίνει ποτέ προπύργιο του αθεϊσμού.
Η αμφισβήτηση είναι φυσική, έμφυτη ιδιότητα του είναι σου είναι δοσμένη από το Θεό. Χρησιμοποίησε την, γιατί περιέχει τρομακτική δύναμη. Είναι όργανο για την ανακάλυψη της αλήθειας.
Η αμφισβήτηση είναι μέθοδος για την ανακάλυψη της αλήθειας. Η αμφισβήτηση δεν είναι εχθρός της αλήθειας, είναι ο μόνος της φίλος.
Όλες οι θρησκείες, σε όλες τις εποχές, στηρίζονται πάνω στο φόβο. Εκμεταλλεύονται το ένστικτο του φόβου που υπάρχει στον άνθρωπο, φοβίζουν τον άνθρωπο. Από εκεί προέρχεται κι η λέξη «θεοφοβούμενος» που υπάρχει σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου και της δίνουν την έννοια του θρήσκου. Είναι τελείως ανόητο αυτό. Ο θρήσκος άνθρωπος δεν είναι θεοφοβούμενος, είναι εραστής του Θεού. Ο θεοφοβούμενος άνθρωπος είναι ψευδοθρησκευόμενος. Είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει αναζητήσει από μόνος του τη θρησκεία, αλλά που έχει εξαναγκαστεί από τους άλλους να θρησκεύεται.
Οι πολιτικοί δεν μπορούν να πουν την αλήθεια, ακόμα κι αν τη γνωρίζουν. Κατ' αρχήν δεν τη γνωρίζουν, γιατί δεν είναι και πολύ ευφυείς, διαφορετικά δεν θα ήταν πολιτικοί. Δεύτερο, ακόμα κι αν έχουν κάποια επίγνωση, τί πραγματικά συμβαίνει μέσα στην ψυχή της χώρας, δεν μπορούν να το πουν αυτό.
Αληθινά τέλεια σχέση είναι εκείνη στην οποία κάθε μέλος αφήνει να παραμένουν άγνωστες μεγάλες περιοχές του άλλου.
Οι γνώσεις είναι ρηχές, η άγνοια έχει βάθος. Οι γνώσεις είναι επιφανειακές, η μη γνώση σε οδηγεί στην άβυσσο, στα απύθμενα βάθη.
Το σκοτάδι βρίσκεται πολύ πιο πέρα από το χρόνο από ό, τι το φως. Είναι πολύ πιο αιώνιο. Και ο άνθρωπος που απαλλάσσεται από το φόβο μπορεί να νιώσει την ομορφιά του σκοταδιού. Η αίσθηση του είναι βελούδινη,
το βάθος του είναι πελώριο και σε αφήνει τόσο μόνο, απόλυτα μόνο... Εξαφανίζεται ολόκληρος ο κόσμος, απομένει μόνο η συνειδητότητά σου. Και δεν υπάρχει κάποιο αντικείμενο που πρέπει να γνωρίσεις, μόνο το σκοτάδι υπάρχει. Τίποτα που να χρειάζεται να το γνωρίσεις... αρχίζεις να λιώνεις και να χώνεσαι μέσα του.
Κανείς δεν έχει σκεφτεί το σκοτάδι ως έναν από τους σπουδαιότερους διαλογισμούς, μα έτσι είναι.
Αν κατορθώσει τελικά ο γιατρός να εξαλείψει κάθε αρρώστια από τον κόσμο, τότε θα πρέπει να αυτοκτονήσει ο ίδιος. Από τη μια μεριά προσπαθεί να θεραπεύει, προσπαθεί να βρίσκει όλο και περισσότερες και καλύτερες μεθόδους, τεχνικές, φάρμακα για να θεραπεύει τις αρρώστιες, από την άλλη μεριά, στο βάθος μέσα του,
ελπίζει να μην τα καταφέρει.
Ο Κομφούκιος ήταν πολύ σοφός, όταν έλεγε ότι ο γιατρός δεν πρέπει να πληρώνεται για να γιατρεύει την αρρώστια, αλλά να πληρώνεται για να μην επιτρέπει να συμβεί. Είναι τελείως διαφορετική αυτή η προσέγγιση. Πρέπει να πληρώνεις το γιατρό σου γιατί δεν αρρώστησες ολόκληρο το χρόνο γιατί σε φρόντισε. Αν αρρώστησες, δεν πρέπει να τον πληρώσεις για την ακρίβεια, εκείνος θα πρέπει να πληρώσει εσένα.
Αν δεν συμβεί αυτό, το επάγγελμα του γιατρού θα διατηρήσει την εσωτερική του αντίφαση. Ζει και βασιλεύει από τις αρρώστιες σου. Προσεύχεται να αρρωσταίνουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι. Όταν υπάρχει κάποια επιδημία, οι γιατροί μιλούν για "εποχιακά" πράγματα. Και φυσικά τότε είναι ακριβώς η δίκη τους εποχή.
Αν είσαι απαλλαγμένος από το φόβο, αν ζεις μέσα στην ελευθερία, ο ιερέας γίνεται τελείως άχρηστος. Ποιος θα πάει να τον δει; Για ποιο λόγω; Πηγαίνεις να τον δεις, επειδή θέλεις να σε παρηγορήσει κάποιος. Θέλεις κάποιος να σου δώσει ελπίδες, ενθάρρυνση, να σε κάνει να νιώσεις με κάποιον τρόπο ασφαλής μέσα σε μια πολύ ανασφαλή ζωή.
Αν υπήρχαν ιερείς στον κόσμο των πουλιών, δεν θα πετούσε ποτέ κανένα πουλί, θα έμεναν όλα τους φυλακισμένα στη φωλιά τους. Κανένα πουλί δεν θα έβρισκε ποτέ το θάρρος με εξαίρεση λίγα τρελά πουλιά — κάποιο Βούδα, κάποιο Ζαρατούστρα, κάποιο Λάο Τσε. Μα δεν θα αποτελούσαν τον κανόνα, θα ήταν απλώς οι εξαιρέσεις. Κι ο ιερέας είναι πάντα εναντίον τους, να το θυμάσαι αυτό.
Ο ιερέας ήταν εναντίον του Ιησού, ο ιερέας ήταν εναντίον του Βούδα, ο ιερέας ήταν εναντίον του Ζαρατούστρα, ο ιερέας ήταν εναντίον του Λάο Τσε.
Ποιο ήταν το κακό που είχαν; Γιατί ήταν εναντίον τους ο ιερέας; Ο ιερέας ήταν εναντίον τους, γιατί έκοβαν εκείνοι τις ίδιες τις ρίζες του επαγγέλματος του. Έλεγαν στους ανθρώπους να απαλλαγούν από το φόβο.
Γι' αυτό ακριβώς ο ιερέας και εμμένει στην ιδέα ότι "Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου." Δεν μπορεί να σου πει "Να φοβάσαι εμένα." Δεν είναι εύκολο αυτό, γιατί βλέπεις όλα του τα ανθρώπινα ελαττώματα, τις ανθρώπινες αδυναμίες του. Βλέπεις πως είναι το ίδιο αδύναμος όσο κι εσύ, βλέπεις πως είναι το ίδιο άπληστος όσο κι εσύ, βλέπεις πως είναι το ίδιο θυμωμένος όπως κι εσύ, ότι ζηλεύει όπως κι εσύ.
Επιβάλλει συνεχώς πάνω σου το φόβο του Θεού, το φόβο της κόλασης, το φόβο μια μεγάλης τιμωρίας: αν δεν τον ακούς και ταυτόχρονα σου υποβάλλει συνεχώς την ιδέα ότι όποιος τον ακούει και τον ακολουθεί θα λάβει ανταμοιβή. Από τη μια δημιουργεί το φόβο, από την άλλη δημι¬ουργεί την απληστία σου: απληστία για τον ουρανό, για τον παράδεισο, για τις όμορφες γυναίκες που υπάρχουν εκεί.
Εδώ είναι εναντίον των γυναικών -η γυναίκα είναι η πύλη που οδηγεί στην κόλαση- μα στον παράδεισο όλες οι θρησκείες προσφέρουν όμορ¬φες γυναίκες, πάντοτε όμορφες, που έχουν κολλήσει στα δεκάξι τους χρόνια. Το σώμα τους δεν ιδρώνει—δεν έχουν ανάγκη αποσμητικών! Το σώμα τους είναι φτιαγμένο από χρυσάφι. Όλες οι θρησκείες παρέχουν όλων των ειδών τις απολαύσεις -αυτές ακριβώς που επικρίνουν πάνω στη γη- παράξενη αυτή η λογική!
Αν κοιτάξεις, θα δεις ότι υπάρχει σε όλες τις θρησκείες αυτή η περίεργη λογική: προσφέρεται το ίδιο πράγμα. Ο ιερέας ξέρει πάρα πολύ καλά ότι οι δύο δυνάμεις που διαιρούν τον άνθρωπο είναι: ο φόβος και η απληστία. Κι αν μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις και τα δύο, μπορείς να υποδουλώσεις την ανθρωπότητα. Κι ως σήμερα, έχουν κρατήσει απόλυτα υποδουλωμένη την ανθρωπότητα.
Η τώρα ζωή είναι μια ζούγκλα από λέξεις και δεν θα μπορέσεις να βγεις από τη ζούγκλα. Η πολυμάθεια είναι τόσο μεγάλη ζούγκλα — για την ακρίβεια, είναι η μόνη ζούγκλα που απόμεινε στον κόσμο.
Η ομοφυλοφιλία είναι αρχαία θρησκευτική παράδοση . Βάζοντας χωριστά τις μοναχές και χωριστά τους μοναχούς, δημιουργείς ομοφυλοφιλία. Είναι φυσικό είναι επόμενο να συμβεί.
Θρησκεία σημαίνει ότι ζεις μέσα από τη συνειδητότητά σου. Ηθική σημαίνει ότι ζεις σύμφωνα με τα ανώτατα πρότυπα που σου έχει επιβάλλει η κοινωνία όχι σύμφωνα με το δικό σου φως
Ο Αντάμ και η Έυα έπαιζαν στα ζάρια τον Παράδεισο. Είπαν, "Είμαστε έτοιμοι να χάσουμε τον Παράδεισο, αλλά δεν μπορούμε να χάσουμε την ελευθερία μας." Σεβάστηκαν την ελευθερία πιο πολύ από τον ίδιο τον Παράδεισο με τις απολαύσεις του. Δεν ήταν ηδονιστές, ήταν αναζητητές της αλήθειας.
«Ο γιατρός μου επέμενε να έρθω να σας δω,» είπε η ασθενής στον ψυχίατρο.
«Δεν καταλαβαίνω όμως για ποιο λόγω. Είμαι ευτυχισμένη με το γάμο μου, έχω αρκετούς φίλους, αισθάνομαι ασφαλής με τη δουλειά μου και δεν έχω έγνοιες.»
«Μμμ!» είπε ο γιατρός, ψάχνοντας το σημειωματάριο του. «Και πόσο καιρό σας συμβαίνει αυτό;»
Ήδη στον κόσμο της Δύσης ο άνθρωπος δεν μπορεί να μην έχει προβλήματα, αν δεν έχει είναι ασθενής!!
Συνέβη όταν ένας από τους μεγάλους Ρώσους λογοτέχνες, ο Μαξίμ Γκόρκυ, επισκέφθηκε την Αμερική. Τού έδειξαν όλων των ειδών τα πράγματα που είχαν επινοήσει οι Αμερικανοί για να διασκεδάζουν. Ο άνθρωπος που τον ξεναγούσε, θεωρούσε ότι τον είχε κάνει πολύ ευτυχισμένο. Όσο περισσότερα όμως τού έδειχναν, τόσο πιο στενοχωρημένος φαινόταν. Ο ξεναγός τον ρώτησε: «Τι συμβαίνει; Δεν καταλαβαίνετε;»
Και ο Γκόργκυ είπε: «Μπορώ να καταλάβω, γι' αυτό στενοχωριέμαι. Σε αυτή χώρα πρέπει να λείπει η χαρά. Διαφορετικά, δεν υπάρχει ανάγκη για τόσο πολλές διασκεδάσεις.»
Η παιδεία μας, ο πολιτισμός, η θρησκεία, όλα τους στηρίζονται σε αυτή τη βασική ιδέα, ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι φιλόδοξος. Μόνο ο φιλόδοξος άνθρωπος θα είναι σε θέση να πετύχει την ολοκλήρωση, την ικανοποίηση. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ και δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ, όμως η άγνοια είναι τόσο βαθιά, που εξακολουθούμε να πιστεύουμε αυτή την ανοησία.
Η ευτυχία βρίσκεται εκεί που είσαι — όπου κι αν βρίσκεσαι, η ευτυχία βρίσκεται εκεί. Σε περιβάλλει, είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Είναι σαν τον αέρα, σαν τον ουρανό. Η ευτυχία δεν είναι κάτι που χρειάζεται να το αναζητήσεις. Είναι το ίδιο το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το σύμπαν. Η χαρά είναι το ίδιο το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το σύμπαν. Πρέπει όμως να κοιτάξεις ευθεία μπροστά σου. Αν κοιτάζεις στο πλάι, τότε τη χάνεις.
Για την ώρα, υποστηρίζεις τους ίδιους σου τους εχθρούς. Πηγαίνεις και ψηφίζεις τους ίδιους σου τους εχθρούς. Είναι σαν να σου έχουν δώσει την ελευθερία να επιλέξεις σε ποια φυλακή θέλεις να πας — στη ρεπουμπλικανική ή στη δημοκρατική. Κι εσύ ψηφίζεις ευχαριστημένος. «Εγώ πιστεύω στη ρεπουμπλικανική φυλακή.» — «Εγώ πιστεύω στη δημοκρατική φυλακή.» Και τα δύο όμως είναι φυλακές. Και από τη στιγμή που υποστηρίζεις τη φυλακή, τότε δεν σου επιτρέπεται να έχεις καμία γεύση ελευθερίας.
Παντού στον κόσμο, σε Ανατολή και Δύση, αυτοί οι Λεγόμενοι πολιτικοί είναι κατά βάθος όλοι τους αδύναμοι άνθρωποι, που υποφέρουν από σύμπλεγμα κατωτερότητας και φοβούνται ότι αν δεν γίνουν ισχυροί πολιτικοί, τότε κάποιος πρόκειται να τους εκμεταλλευτεί, οπότε γιατί να μην εκμεταλλεύονται εκείνοι, αντί να αφήνουν τους άλλους να τους εκμεταλλεύονται;
Το παιδί ήθελε να κοιτάξει μέσα στο ρολόι, να δει τι είναι αυτό που κάνει τικ. Είχε επιστημονική περιέργεια. Και το ρολόι δεν είναι τόσο πολύτιμο, όσο η περιέργεια του, ο ερευνητικός του νους. Το ρολόι δεν έχει καμία αξία. Ακόμη κι αν καταστραφεί, δεν χάθηκε τίποτα. Από τη στιγμή όμως που καταστρέφεται ο ερευνητικός νους, έχουν χαθεί πολλά! Τότε, δεν θα ερευνήσει ποτέ για την αλήθεια.
Το χρήμα είναι ένα σύμβολο. Η πολιτική δύναμη είναι ένα σύμβολο. Το κοινωνικό κύρος είναι ένα σύμβολο. Αυτά δεν είναι πραγματικότητες. Αυτά είναι ανθρώπινες προβολές. Αυτά είναι απλώς όνειρα, που τα προβάλλει ένας στενάχωρος, μίζερος και δυστυχισμένος νους.
Η δυστυχία σε κάνει να τραβάς την προσοχή των ανθρώπων. Όποτε είσαι δυστυχισμένος, σε προσέχουν, σε συμπαθούν, σ' αγαπούν. Οι πάντες σε φροντίζουν. Ποιος θέλει να πληγώσει έναν δυστυχισμένο άνθρωπο; Ποιος ζηλεύει έναν δυστυχισμένο άνθρωπο; Ποιος θέλει να είναι ανταγωνιστικός με έναν δυστυχισμένο άνθρωπο; Αυτό θα ήταν πολύ πρόστυχο.
Τον δυστυχισμένο άνθρωπο τον φροντίζουν, τον αγαπούν, τον προσέχουν. Υπάρχει μεγάλη επένδυση στη στενοχώρια και τη δυστυχία.
Μη δείχνεις τόσο πολλή συμπάθεια στους ανθρώπους που είναι στενοχωρημένοι και δυστυχισμένοι. Αν κάποιος είναι δυστυχισμένος, βοήθησε τον, αλλά μην του δείχνεις συμπάθεια.
Μην του δίνεις την ιδέα ότι η δυστυχία είναι κάτι που αξίζει να την έχει.
Θα παρατηρήσεις μερικά πράγματα. Το να είσαι στενοχωρημένος, δυστυχισμένος και μίζερος, σε βολεύει. Η κοινωνία σ' αγαπάει, οι άνθρωποι σε σέβονται. Μέχρι και άγιος μπορείς να γίνεις! Γι’ αυτό και οι άγιοι σου είναι όλοι τους στενοχωρημένοι και μίζεροι. Η μιζέρια είναι γραμμένη φαρδιά πλατιά στο πρόσωπο τους, στα μάτια τους.
Επειδή είναι μίζεροι, εναντιώνονται σε κάθε χαρά. Επικρίνουν τη χαρά ως ηδονισμό. Επικρίνουν κάθε δυνατότητα χαράς ως αμαρτία. Είναι μίζεροι και θα προτιμούσαν να βλέπουν όλο τον κόσμο στενοχωρημένο, δυστυχισμένο και μίζερο. Για την ακρίβεια, μόνο μέσα σε ένα μίζερο κόσμο μπορούν να θεωρούνται άγιοι! Σε έναν ευτυχισμένο κόσμο, θα νοσηλευόταν στο ψυχιατρείο. Είναι άρρωστοι άνθρωποι, νευρωτικοί, παθολογικές περιπτώσεις!
Αν όμως είσαι στενοχωρημένος, κανένας δεν πρόκειται να σε ρωτήσει γιατί είσαι στενοχωρημένος. Το να είσαι στενοχωρημένος και δυστυχισμένος μοιάζει κάτι φυσικό — οι πάντες αυτό είναι.
Ασυνείδητα, αυτή η ιδέα εδραιώνεται μέσα σου, ότι η στενοχώρια και η δυστυχία είναι φυσικά πράγματα κι ότι η ευτυχία είναι κάτι αφύσικο. Η ευδαιμονία πρέπει να αποδειχθεί.
Η στενοχώρια, η δυστυχία και η μιζέρια δεν χρειάζονται καμία απόδειξη. Αυτό, σιγά-σιγά βυθίζεται μέσα σου – μέσα στο αίμα σου, μέσα στα κόκαλα σου, μέσα στο μεδούλι σου – αν και φυσικά εναντιώνεται στον ίδιο σου τον εαυτό, στην ίδια σου τη φύση.
Ακόμη κι αν πρόκειται για δυστυχία, το Εγώ δεν θέλει μια συνηθισμένη δυστυχία, θέλει μια εξαιρετική δυστυχία! Είτε με τον ένα είτε με τον άλλο τρόπο, θέλει κανείς να είναι ο πρώτος. Γι' αυτό και κάνουμε βουνό τα μικροπράγματα.
Έρχεσαι σ' εμένα αναζητώντας γνώση. Εσύ θέλεις έτοιμες συνταγές, ώστε να μπορέσεις να προσκολληθείς πάνω τους, εγώ όμως δεν σου δίνω καμία. Για την ακρίβεια, αν έχεις έτοιμες συνταγές, πέταξε τις! Σιγά-σιγά, καταστρέφω τη βεβαιότητα σου. Σιγά-σιγά, σε κάνω όλο και πιο διστακτικό. Σιγά-σιγά, σε κάνω όλο και πιο ανασφαλή. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που χρειάζεται να γίνει. Αυτό είναι το μόνο πράγμα που χρειάζεται να κάνει ένας δάσκαλος — το να σε αφήσει μέσα σε πλήρη ελευθερία. Μέσα σε πλήρη ελευθερία, με όλες τις δυνατότητες ανοιχτές, χωρίς να είναι τίποτα προκαθορισμένο, θα πρέπει να έχεις επίγνωση.
Η αποβλακωμένη ευφυΐα είναι αυτό που ονομάζεται διανόηση. Οι λεγόμενοι διανοούμενοι δεν είναι πραγματικά ευφυείς, απλώς σκέφτονται συνεχώς. Η διανόηση είναι ένα πτώμα. Μπορείς να το στολίσεις µε µεγάλα µαργαριτάρια, µε διαμάντια, µε σμαράγδια, ένα πτώμα όμως εξακολουθεί να είναι πτώμα.
Οι άνθρωποι έχουν 'καλλιεργημένη' εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη έχει γίνει πίστη, όχι βίωμα. Έχουν διδαχθεί να πιστεύουν, δεν έχουν διδαχθεί να γνωρίζουν μέσα από τα βιώματα τους. Εκεί έχει χάσει η ανθρωπότητα.
Τη ζωή μπορείς να τη ζήσεις μόνο επικίνδυνα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τη ζήσεις. Μόνο μέσα από τον κίνδυνο, η ζωή μεγαλώνει και ωριμάζει. Χρειάζεται να είναι κανείς περιπετειώδης, πάντοτε έτοιμος να ρισκάρει το γνωστό για το άγνωστο.
Και από τη στιγμή που έχεις γευτεί τις χαρές τής περιπέτειας και τής ελευθερίας, δεν μετανιώνεις ποτέ — επειδή τότε ξέρεις τι σημαίνει να ζεις στο μέγιστο. Τότε, ξέρεις τι σημαίνει να καις τη δάδα τής ζωής σου και από τις δυο μεριές μαζί. Κι ακόμη και μία στιγμή τέτοιας έντασης είναι πιο ικανοποιητική από μια ολόκληρη αιωνιότητα ασήμαντης ζωής.
Ο νους επεμβαίνει και προσπαθεί να κατέχει τον άνθρωπο και τότε η αγάπη καταστρέφεται. Ο νους είναι πολύ άπληστος. Ο νους είναι η ίδια η απληστία.
Ο νους είναι πολύ δηλητηριώδης. Έτσι, εκείνος που θέλει να μπει μέσα στον κόσμο της αγάπης, πρέπει να εγκαταλείψει το νου και να ζήσει χωρίς τις παρεμβάσεις του.
Ο νους είναι καλός για την αγορά. Εκεί είναι αναγκαίος. Στην αγάπη όμως, δεν είναι καθόλου αναγκαίος. Είναι αναγκαίος για τα μαθηματικά, για το διαλογισμό όμως δεν είναι καθόλου αναγκαίος.
Ο νους έχει χρησιμότητα, όμως η χρησιμότητα αφορά μόνο τον εξωτερικό κόσμο. Στον εσωτερικό κόσμο, δεν έχει καμία χρησιμότητα.
Μπορεί να έχεις παρατηρήσει πως όταν φοβάσαι, όταν αισθάνεσαι αγωνία, όταν κάτι σε στενοχωράει, ο νους δουλεύει υπερβολικά πολύ και είναι τρομερά επικεντρωμένος στο θέμα που σε απασχολεί. Όταν δεν έχεις αγωνίες και στενοχώριες, ο νους δεν δουλεύει και τόσο πολύ.
Αν υπάρχει αγάπη, τα σύνορα θα εξαφανιστούν. Αν υπάρχει αγάπη, τότε ποιος θα είναι χριστιανός και ποιος θα είναι Εβραίος; Αν υπάρχει αγάπη, οι θρησκείες θα εξαφανιστούν.
Αν υπάρχει αγάπη, τότε ποιος πρόκειται να πηγαίνει στο ναό; Για ποιο λόγω; Επειδή λείπει η αγάπη, αναζητάς το Θεό. Ο Θεός δεν είναι τίποτε άλλο παρά το υποκατάστατο τής αγάπης που σου λείπει.
Διαλογισμός είναι απλώς το θάρρος να είσαι σιωπηλός και μόνος σιγά-σιγά, αρχίζεις να αισθάνεσαι μια καινούρια ποιότητα τον εαυτού σου, μια καινούρια ζωντάνια, μια καινούρια ομορφιά, μια καινούρια ευφυΐα, που δεν είναι δανεισμένη από κανέναν, αλλά που μεγαλώνει και αναπτύσσεται μέσα σου, που έχει ρίζες μέσα σου. Κι αν δεν είσαι δειλός, θα ανθίσει και θα δώσει καρπούς.
Όταν το παιδί είναι άρρωστο, φρόντισε το σώμα του, αλλά ποτέ μην του δίνεις υπερβολική προσοχή. Αυτό είναι επικίνδυνο, επειδή έτσι συνδέει την αρρώστια με την προσοχή — πράγμα που είναι αναπόφευκτο να συμβεί, αν αυτό επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά.
Γεννήθηκες, ήρθες στον κόσμο με ζωή, με συνειδητότητα, με τρομερή ευαισθησία.
Κοίταξε απλώς ένα μικρό παιδί. Κοίταξε τα μάτια του, τη φρεσκάδα του. Δυστυχώς όλα αυτά θα έχουν καλυφθεί από την ψεύτικη προσωπικότητα.
Από την παιδική σου ηλικία, ακούς ότι «το τριαντάφυλλο είναι όμορφο». Έτσι, όταν βλέπεις ένα τριαντάφυλλο, επαναλαμβάνεις απλώς σαν κομπιούτερ ότι «το τριαντάφυλλο είναι όμορφο». Το νιώθεις αυτό πραγματικά; Αν δεν το νιώθεις, μην το λες.
Όταν κοιτάζεις το φεγγάρι, μη λες πως είναι όμορφο αν αυτό δεν το νιώθεις μέσα σου. Θα εκπλαγείς με το ότι το ενενήντα εννέα τοις εκατό τού υλικού που κουβαλάς μέσα στο νου σου, είναι όλο δανεισμένο.
Και μέσα σ' αυτό το ενενήντα εννέα τοις εκατό τού υλικού, που είναι άχρηστα σκουπίδια, χάνεται το ένα τοις εκατό τής εσωτερικής αίσθησης — πνίγεται. Παράτα εκείνη τη γνώση. Ανακάλυψε τη δική σου εσωτερική αίσθηση.
Ο διαλογισμός δεν είναι τίποτε άλλο από την ανακάλυψη τής εσωτερικής άίσθησης.
Ο μεγαλύτερος φόβος στον κόσμο είναι για τη γνώμη των άλλων. Και τη στιγμή που παύεις να φοβάσαι το πλήθος, δεν είσαι πια πρόβατο, γίνεσαι λιοντάρι, μέσα στην καρδιά σου εμφανίζεται ένας μεγάλος βρυχηθμός — ο βρυχηθμός τής ελευθερίας.
Ο Βούδας το έχει ονομάσει αυτό 'βρυχηθμό τού λιονταριού." Όταν ένας άνθρωπος φτάνει σε μια κατάσταση απόλυτης σιωπής, βρυχάται σαν λιοντάρι. Για πρώτη φορά, γνωρίζει τι είναι ελευθερία, επειδή τώρα δεν υπάρχει κανένας φόβος για τη γνώμη των άλλων. Το τι λένε οι άνθρωποι, δεν μετράει καθόλου. Είτε σε λένε άγιο είτε σε λένε αμαρτωλό, δεν έχει καμία σημασία. Ο μοναδικός κριτής σου είναι ο θεός. Και ο Θεός δεν είναι κάποιος άνθρωπος. Θεός σημαίνει ολόκληρο το σύμπαν.
Το να ζεις επικίνδυνα σημαίνει ότι ζεις. Αν δεν ζεις επικίνδυνα, δεν ζεις. Η ζωή ανθίζει μόνο μέσα στον κίνδυνο. Η ζωή δεν ανθίζει ποτέ μέσα στην ασφάλεια. Ανθίζει μόνο μέσα στην ανασφάλεια.
Να ερωτεύεσαι, αλλά μην αφήνεις τον έρωτα σου να υποβιβάζεται σε γάμο. Να εργάζεσαι, αλλά μην αφήνεις τη δουλειά σου να γίνει όλη σου η ζωή. Η ζωή σου, το κέντρο τής ζωής σου, πρέπει να παραμείνει το παιχνίδι.
Η εργασία πρέπει να είναι απλώς ένα μέσο για παιχνίδι. Να εργάζεσαι, αλλά να έχεις χρόνο, να έχεις ευκαιρία να παίζεις. Μην αφήνεις τη ζωή σου να περιορίζεται μέσα σε μια εργασιακή ρουτίνα — επειδή ο σκοπός τής ζωής είναι το παιχνίδι!
Παιχνίδι σημαίνει να κάνεις κάτι για την ίδια τη χαρά που παίρνεις κάνοντας το. Αν σου δίνουν χαρά περισσότερα πράγματα, τότε θα έχεις μεγαλύτερη ζωντάνια. Ασφαλώς, η ζωή σου θα διακυβεύεται πάντοτε, θα βρίσκεται πάντοτε σε κίνδυνο. Έτσι όμως πρέπει να είναι η ζωή.
Το ρίσκο είναι κομμάτι τής ζωής. Για την ακρίβεια, το ρίσκο είναι το καλύτερο κομμάτι τής ζωής, το πιο όμορφο κομμάτι τής ζωής. Κάθε στιγμή είναι ένα ρίσκο. Μπορεί να μην το έχεις συνειδητοποιήσει... Όταν εισπνέεις και εκπνέεις, παίρνεις ένα ρίσκο: Ποιος ξέρει αν η εισπνοή επιστρέψει ή όχι; Δεν υπάρχει καμία εγγύηση γι' αυτό, καμία βεβαιότητα.
Εμείς φτιάχνουμε πολλών ειδών φυλακές: σχέσεις, πεποιθήσεις, θρησκείες - όλα τους είναι φυλακές. Αισθάνεται κανείς άνετα, επειδή εκεί δεν φυσάνε άγριοι άνεμοι.
Το εγώ είναι το αυγό και θα πρέπει να βγεις έξω απ' αυτό. Να είσαι εκστατικός! Βγες έξω από κάθε προστασία και κάθε κέλυφος και κάθε ασφάλεια. Τότε, θα φτάσεις στον ευρύτερο κόσμο, στον απέραντο, στο άπειρο. Μόνο τότε ζεις και ζεις με αφθονία.
Όπως υπάρχουν αλκοολικοί, έτσι υπάρχουν και εργασιομανείς. Κρατούν συνεχώς τον εαυτό τους απασχολημένο με κάποια εργασία. Δεν μπορούν να σταματήσουν να εργάζονται. Οι αργίες είναι τρομακτικές. Δεν μπορούν να καθίσουν σιωπηλά. Μπορεί να αρχίσουν να ξαναδιαβάζουν την εφημερίδα που μόλις διάβασαν. Θέλουν να παραμένουν συνεχώς απασχολημένοι, επειδή αυτή η απασχόληση γίνεται κουρτίνα ανάμεσα στον εαυτό τους και το θάνατο.
Οι επιτυχίες ήταν και αποτυχίες επίσης. Οι αποτυχίες ασφαλώς ήταν αποτυχίες και οι απολαύσεις δεν ήταν παρά εναύσματα για να υποφέρεις πόνο.
Και οι δύο αυτοί τρόποι ζωής έχουν αποτύχει. Η Ανατολή έχει αποτύχει επειδή επιχείρησε το διαλογισμό χωρίς την αγάπη. Η Δύση έχει αποτύχει επειδή επιχείρησε την αγάπη χωρίς το διαλογισμό. Όλη μου η προσπάθεια είναι να σου δώσω μια σύνθεση, το όλο — που σημαίνει διαλογισμό συν αγάπη.
Πρέπει κανείς να είναι σε θέση να είναι ευτυχισμένος όταν είναι μόνος του και να είναι επίσης σε θέση να είναι ευτυχισμένος και μαζί με τους ανθρώπους.
Πρέπει να είναι κανείς ευτυχισμένος μέσα του και να είναι επίσης ευτυχισμένος και μέσα στις σχέσεις.
Το να εκθέτεις συνεχώς τον εαυτό σου, θα σου φανεί στην αρχή πολύ τρομακτικό, σύντομα όμως θα αρχίσεις να δυναμώνεις, επειδή από τη στιγμή που εκτίθεται η αλήθεια, γίνεται πιο δυνατή και το ψεύτικο πεθαίνει, Και με το να γίνει η αλήθεια πιο δυνατή, εσύ ριζώνεις και κεντράρεσαι. Αρχίζεις να γίνεσαι άτομο. Η προσωπικότητα εξαφανίζεται και εμφανίζεται η ατομικότητα.
Η προσωπικότητα είναι κάτι ψεύτικο, κάτι ανυπόστατο, η ατομικότητα είναι ουσιώδης.
