Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ : Η Αναίρεση Παλιών Συμβάσεων (4 ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ) Μέρος 7ο

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΗΤΑΝ ΑΝΕΚΑΘΕΝ ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕ­ΝΟ.

Σε κάθε γωνιά του κόσμου, διαφορετικοί λαοί, φυλές, έθνη πολεμούν για την ελευθερία τους. Τι εί­ναι, όμως, η ελευθερία; Στην Αμερική, ισχυριζόμα­στε ότι ζούμε σε μια ελεύθερη χώρα — είμαστε, όμως, πραγματικά ελεύθεροι; Είμαστε ελεύθεροι να είμαστε ο εαυτός μας; Η απάντηση είναι όχι. Η αλη­θινή ελευθερία έχει να κάνει με το ανθρώπινο πνεύ­μα — ισοδυναμεί με το να είναι κανείς ο εαυτός του.

Ποιος μας εμποδίζει να είμαστε ελεύθεροι; Κα­τηγορούμε την κυβέρνηση, τον καιρό, τους γονείς μας, τη θρησκεία, τον Θεό. Ποιος, όμως, είναι ο πραγματικός ένοχος; Μα ο εαυτός μας — εμείς εμπο­δίζουμε τον εαυτό μας. Τι σημαίνει να είναι κανείς ελεύθερος; Συχνά, όταν παντρευόμαστε, λέμε ότι χάσαμε την ελευθερία μας, όταν, όμως, παίρνουμε διαζύγιο, πάλι δεν είμαστε ελεύθεροι. Τι μας εμπο­δίζει; Γιατί δεν μπορούμε να είμαστε ο εαυτός μας;

Έχουμε αναμνήσεις από πολύ παλιά, από μια εποχή που υπήρξαμε ελεύθεροι και που απολαμβά­ναμε την ελευθερία μας, αλλά έχουμε πια ξεχάσει τι σημαίνει στ' αλήθεια ελευθερία.

Ας πάρουμε ένα παιδί δύο, τριών ή και τεσσάρων ετών — να ένας ελεύθερος άνθρωπος. Γιατί είναι ελεύθερος αυτός ο άνθρωπος; Επειδή εξακολουθεί να κάνει αυτό που επιθυμεί. Το παιδί είναι ένα άγριο πλάσμα — ένα λουλούδι, ένα δέντρο ή ένα ζώο που δεν έχει ακόμα εξημερωθεί!

Κι αν παρατηρήσου­με ανθρώπους ηλικίας δύο χρόνων, θα προσέξουμε ότι τις περισσότερες φορές αυτοί οι άνθρωποι διασκεδά­ζουν κι έχουν ένα φωτεινό χαμόγελο ζωγραφισμένο στα χείλη. Εξερευνούν τον κόσμο. Δεν φοβούνται να παίξουν. Φοβούνται όταν πονούν, όταν πεινάνε, όταν κάποιες ανάγκες τους μένουν ανικανοποίητες, αλλά δεν ανησυχούν για το παρελθόν, δεν ενδιαφέ­ρονται για το μέλλον — ζουν μονάχα στην παρούσα στιγμή.

Τα πολύ μικρά παιδιά δεν διστάζουν να εκφρά­σουν τα συναισθήματά τους. Διαπνέονται από τόση αγάπη, ώστε όταν την αντιληφθούν γύρω τους, αφή­νονται απόλυτα σε αυτήν. Δεν φοβούνται ούτε για μια στιγμή να αγαπήσουν. Αυτή είναι η περιγραφή ενός φυσιολογικού ανθρώπινου όντος. Όταν είμα­στε παιδιά, δεν φοβόμαστε το μέλλον ούτε ντρεπό­μαστε για το παρελθόν. Η φυσιολογική ανθρώπινη τάση είναι η ευχαρίστηση, το παιχνίδι, η εξερεύνη­ση, η ευτυχία και η αγάπη.

Τι έχει συμβεί, λοιπόν, στον ενήλικα άνθρωπο; Για­τί αλλάζουμε τόσο; Γιατί δεν είμαστε πια "άγριοι"; Από την οπτική γωνία του Θύματος, μπορούμε να πούμε ότι μας συνέβη κάτι δυσάρεστο, ενώ από την οπτική γωνία του πολεμιστή, θα λέγαμε ότι αυτό που μας συνέβη ήταν απόλυτα λογικό. Αυτό που μας συ­νέβη είναι ότι κάναμε κλειδοκράτορες της ζωής μας τη Νομοθεσία, τον Κριτή και το Θύμα. Δεν είμαστε πια ελεύθεροι, επειδή ο Κριτής, το Θύμα και οι πεποι­θήσεις μας δεν μας επιτρέπουν να είμαστε αληθινοί. στα χείλη. Εξερευνούν τον κόσμο. Δεν φοβούνται να παίξουν. Φοβούνται όταν πονούν, όταν πεινάνε, όταν κάποιες ανάγκες τους μένουν ανικανοποίητες, αλλά δεν ανησυχούν για το παρελθόν, δεν ενδιαφέ­ρονται για το μέλλον — ζουν μονάχα στην παρούσα στιγμή.

Από τη στιγμή που το μυαλό μας προγραμματίστηκε με όλα αυτά τα άχρηστα δεδομένα, πάψαμε να είμα­στε ευτυχείς.

Η αλυσίδα εκπαίδευσης από άνθρωπο σε άνθρω­πο, από γενιά σε γενιά είναι απόλυτα φυσιολογική στην ανθρώπινη κοινωνία. Δεν υπάρχει λόγος να κατηγορείτε τους γονείς σας επειδή σας δίδαξαν να είστε σαν αυτούς. Τι άλλο μπορούσαν να σας διδά­ξουν παρά αυτό που οι ίδιοι γνώριζαν; Έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν και αν καταχράστηκαν την εξουσία τους πάνω σας, έφταιγε η δική τους εξημέ­ρωση, οι δικοί τους φόβοι, οι δικές τους ακλόνητες πεποιθήσεις. Δεν είχαν κανέναν έλεγχο του προ­γραμματισμού που είχαν δεχτεί, οπότε δεν ήταν δυ­νατό να συμπεριφερθούν διαφορετικά.

Δεν υπάρχει λόγος να κατηγορείτε τους γονείς σας ή οποιονδήποτε σας κατεύθυνε, άθελά σας, σε αυτή τη ζωή, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού σας. Έχει έρθει, όμως, η στιγμή, να σταματήσει αυ­τό. Έφτασε η στιγμή να απελευθερωθείτε από την τυραννία του Κριτή, με το να αλλάξετε τις βάσεις των συμφωνιών σας. Έφτασε η στιγμή να αποποιη­θείτε το ρόλο του Θύματος.

Ο αληθινός εαυτός σας εξακολουθεί να είναι ένα μικρό παιδί που ποτέ δεν μεγάλωσε. Μερικές φορές το μικρό αυτό παιδί αναδύεται, όταν εσείς διασκεδάζετε ή παίζετε, όταν είστε χαρούμενοι, όταν ζωγραφίζετε ή γράφετε ποιήματα ή παίζετε πιάνο — όταν βρίσκετε κάποιο τρόπο δημιουργικής έκφρα­σης. Να ποιες είναι οι πιο ευτυχισμένες στιγμές της ζωής σας: τότε που βγαίνει στην επιφάνεια ο αληθι­νός σας εαυτός, τότε που δεν νοιάζεστε για το πα­ρελθόν και δεν ανησυχείτε για το μέλλον. Τότε που νιώθετε σαν μικρό παιδί.

Υπάρχει, όμως, κάτι που διακόπτει αυτή την ευ­τυχία — το λέμε ευθύνες. Ο Κριτής υπενθυμίζει αυ­στηρά: "Για μισό λεπτό, είσαι υπεύθυνος άνθρωπος, έχεις καθήκοντα να διεκπεραιώσεις, πρέπει να πας στο σχολείο, πρέπει να πας στη δουλειά". Ξαφνικά, θυμόμαστε τις τόσες ευθύνες μας και το χαμόγελο σβήνει από το πρόσωπο μας. Αν παρακολουθήσετε παιδιά που παριστάνουν τους μεγάλους, βλέπετε τα προσωπάκια τους να σοβαρεύουν. "Εγώ θα κάνω το δικηγόρο", λέει ένας μικρός και η έκφρασή του αμέ­σως αλλάζει — παίρνει την αγέλαστη έκφραση του ενηλίκου. Πράγματι, αυτή την όψη περιφέρουμε στην καθημερινή μας ζωή. Είμαστε ακόμη παιδιά, αλλά έχουμε χάσει την ελευθερία μας.

Η ελευθερία που αναζητάμε είναι η ελευθερία να είμαστε ο εαυτός μας, να εκφράζουμε αυτά που νιώ­θουμε. Αν, όμως, ρίξουμε μια ματιά στη ζωή μας, θα διαπιστώσουμε ότι τον περισσότερο καιρό κάνουμε πράγματα για να ικανοποιήσουμε τους άλλους και για να γίνουμε αποδεκτοί από αυτούς, παρά για να ευχαριστήσουμε τον εαυτό μας. Ορίστε τι απέγινε η ελευθερία μας. Αν πάρουμε χίλιους ανθρώπους από οποιαδήποτε κοινότητα του κόσμου, θα ανακαλύ­ψουμε ότι οι εννιακόσιοι ενενήντα εννιά είναι απο­λύτως εξημερωμένοι.

Δυστυχώς, οι πιο πολλοί από μας αγνοούμε το γε­γονός ότι δεν είμαστε ελεύθεροι. Κάτι μέσα μας μάς το ψιθυρίζει, αλλά δεν καταλαβαίνουμε από πού προέρχεται αυτή η εσωτερική φωνή και γιατί δεν εί­μαστε ελεύθεροι.

Το πρόβλημα με τους περισσότερους ανθρώπους είναι ότι ζουν όλη τη ζωή τους χωρίς ποτέ να ανακα­λύψουν ότι ο Κριτής και το Θύμα καταδυναστεύουν το νου τους, πνίγοντας την ελευθερία τους. Το πρώτο βήμα προς την προσωπική ελευθερία είναι η επίγνω­ση. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι είμαστε ανελεύθεροι για να γίνουμε ελεύθεροι. Πρέπει να γνωρίζουμε ποιο είναι το πρόβλημα πριν επιχειρήσουμε να το λύσουμε.

Η επίγνωση είναι πάντοτε το πρώτο βήμα, γιατί όταν έχει κανείς άγνοια δεν μπορεί να επιφέρει κα­μιά αλλαγή στο περιβάλλον του. Αν δεν συνειδητο­ποιήσετε ότι ο νους σας είναι γεμάτος τραύματα και συναισθηματικό δηλητήριο, δεν μπορείτε να αρχίσετε το καθάρισμα και τη θεραπεία των πληγών και συνε­χίζετε να υποφέρετε.

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποφέρετε. Με την επίγνωση, μπορείτε να επαναστατήσετε και να πείτε, «Ως εδώ ήταν!» Μπορείτε να αναζητήσετε τρόπους με τους οποίους να βελτιώσετε ή και να με­ταμορφώσετε το προσωπικό σας όνειρο. Το όνειρο του πλανήτη είναι απλώς ένα όνειρο — δεν είναι πραγματικότητα. Αν μπείτε μέσα σε αυτό το όνειρο κι αρχίσετε να αμφισβητείτε τα πιστεύω σας, θα ανακαλύψετε ότι τα περισσότερα από τα πιστεύω εκείνα που τραυμάτισαν το νου σας δεν είναι καν αληθινά. Θα διαπιστώσετε ότι όλα αυτά τα χρόνια υποφέρατε τελείως άδικα. Γιατί; Επειδή οι πεποιθή­σεις που εμφυτεύτηκαν στο μυαλό σας βασίζονται σε ψέματα.

Γι' αυτό έχει τόση σημασία να μάθετε να ελέγχετε το όνειρο σας. Γι' αυτό οι Τολτέκοι έγιναν ειδήμονες του ονείρου. Η ζωή σας αποτελεί την ενσάρκωση του ονείρου σας — είναι ένα έργο τέχνης— και μπο­ρείτε να αλλάξετε ανά πάσα στιγμή αυτή τη ζωή, εφόσον δεν σας ικανοποιεί το όνειρο. Οι ειδήμονες του ονείρου δημιουργούν ένα αριστοτέχνημα ζωής: ελέγχουν το όνειρο με το να κάνουν επιλογές. Το κάθε τι έχει μια συνέπεια κι ένας ειδήμων του ονεί­ρου έχει επίγνωση των συνεπειών.

Το να είσαι Τολτέκος είναι τρόπος ζωής. Είναι ένας τρόπος ζωής στον οποίο δεν υπάρχουν αρχηγοί και οπαδοί, όπου πρεσβεύει κανείς τη δική του αλή­θεια και σύμφωνα με αυτήν ζει. Ο Τολτέκος γίνεται σοφός, έπειτα επιστρέφει στην άγρια κατάσταση και τότε ξαναβρίσκει την ελευθερία του.

Υπάρχουν τρεις ικανότητες που βοηθούν έναν άνθρωπο να γίνει Τολτέκος.

Η πρώτη είναι η Ικανό­τητα της Επίγνωσης, το να γνωρίζει, δηλαδή, κανείς ποιος πραγματικά είναι και ποιο είναι το πεδίο των δυνατοτήτων του.

Η δεύτερη είναι η Ικανότητα της Μεταμόρφωσης, το να αλλάζει και να απαλλάσσε­ται κανείς από την εξημέρωση.

Η τρίτη είναι η Ικα­νότητα της Πρόθεσης. Η πρόθεση, σύμφωνα με τους Τολτέκους, είναι το μέρος εκείνο της ζωής που κάνει δυνατή τη μεταβολή της ενέργειας. Είναι το ζωντανό εκείνο πλάσμα που εμπεριέχει όλη την ενέργεια — αυτό που ονομάζουμε "Θεό". Η πρόθεση είναι η ίδια η ζωή, είναι αγάπη χωρίς όρους.

Η Ικανότητα της Πρόθεσης, λοιπόν, είναι η Ικανότητα της Αγάπης. 

Ο δρόμος προς την ελευθερία, όπως τον εννοούν οι Τολτέκοι, είναι ένα μονοπάτι που οδηγεί στην πλήρη αποδέσμευση από την εξημέρωση. Παρομοιά­ζουν τον Κριτή, το Θύμα και το σύστημα πεποιθή­σεων μ' ένα παράσιτο που εισβάλλει στο ανθρώπινο μυαλό. Σύμφωνα με τους Τολτέκους, όλοι οι άνθρωποι που έχουν εξημερωθεί είναι άρρωστοι άνθρωποι. Ασθενούν, επειδή ένα παράσιτο έχει εισχωρήσει στον εγκέφαλο τους κι ελέγχει το νου τους. Το παρά­σιτο αυτό τρέφεται με τα αρνητικά συναισθήματα που πηγάζουν από το φόβο.

Πώς περιγράφεται ένα παράσιτο στο λεξικό: σαν ένας ζωντανός οργανισμός που τρέφεται από άλ­λους ζωντανούς οργανισμούς, ρουφώντας την ενέργειά τους δίχως να προσφέρει τίποτε χρήσιμο σε αντάλλαγμα, αλλά αντίθετα βλάπτοντάς τους. Ο Κρι­τής, το Θύμα και το σύστημα πεποιθήσεων ταιριά­ζουν θαυμάσια σε αυτή την περιγραφή. Τα τρία μαζί απαρτίζουν έναν οργανισμό φτιαγμένο από ψυχική ή συναισθηματική ενέργεια, που είναι με τη σειρά της απόλυτα ζωντανή. Φυσικά, δεν πρόκειται για υλική ενέργεια, όμως ούτε και τα συναισθήματά μας είναι υλική ενέργεια. Ούτε τα όνειρά μας είναι φτιαγμένα από ύλη, αλλά ξέρουμε ότι υπάρχουν.

Μια από τις λειτουργίες του εγκεφάλου είναι να μετατρέπει την υλική ενέργεια σε συναισθηματική. Ο εγκέφαλος μας είναι το εργοστάσιο των συναι­σθημάτων. Κι όπως έχουμε ήδη πει, η βασική λει­τουργία του νου είναι να ονειρεύεται. Οι Τολτέκοι πιστεύουν ότι το παράσιτο —ο Κριτής, το Θύμα και το σύστημα πεποιθήσεων— κυβερνά το μυαλό μας κι ελέγχει έτσι το προσωπικό μας όνειρο. Το παράσιτο ονειρεύεται μέσω του νου μας και ζει τη ζωή του μέ­σα από το σώμα μας. Τρέφεται με συναισθήματα που πηγάζουν από το φόβο και ανθίζει στον πόνο και τα βάσανα.

Η ελευθερία που αναζητάμε είναι να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το νου και το σώμα μας για να ζήσουμε τη δική μας ζωή, αντί γι' αυτή που πρε­σβεύουν οι πεποιθήσεις μας. Όταν ανακαλύψουμε ότι ο νους ελέγχεται από τον Κριτή και το Θύμα κι ότι ο αληθινός εαυτός μας είναι στριμωγμένος στη γωνία, έχουμε μονάχα δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να συνεχίσουμε να ζούμε όπως πριν, να παραδοθού­με στον Κριτή και το Θύμα, να εξακολουθήσουμε να βιώνουμε το όνειρο του πλανήτη. Η δεύτερη επιλογή είναι να κάνουμε ό,τι κάναμε όταν ήμαστε παιδιά και οι γονείς μας προσπαθούσαν να μας εξημερώ­σουν: να επαναστατήσουμε και να φωνάξουμε «Όχι» Μπορούμε να κηρύξουμε τον πόλεμο ενάντια στο παράσιτο, έναν πόλεμο ενάντια στον Κριτή και το Θύμα, έναν πόλεμο για την ανεξαρτησία μας, για το δικαίωμα να έχουμε εμείς την αποκλειστική χρήση του νου και του εγκεφάλου μας.

Γι' αυτό σε όλες τις παραδόσεις των σαμάνων, από την Αμερική μέχρι τον Καναδά και την Αργεντι­νή, οι άνθρωποι ονομάζονται πολεμιστές: επειδή δί­νουν μια διαρκή μάχη ενάντια στο παράσιτο του μυαλού. Αυτή είναι η πραγματική σημασία ενός πο­λεμιστή. Ο πολεμιστής είναι κάποιος που επαναστατεί ενάντια στην εισβολή του παράσιτου. Ο πολεμιστής ξεσηκώνεται και κηρύσσει τον πόλεμο. Το να είναι, όμως, κανείς πολεμιστής, δεν σημαίνει ότι κερδίζει πάντα τον πόλεμο: άλλοτε νικάμε, άλλοτε χάνουμε, αλλά δινόμαστε πάντα με όλη μας την ψυχή στη μάχη κι έχουμε τουλάχιστον μερικές ελπίδες να ελευθε­ρωθούμε. Η επιλογή αυτού του δρόμου μας προσφέ­ρει, αν μη τι άλλο, την αξιοπρέπεια της επανάστασης και εξασφαλίζει ότι δεν θα είμαστε πια το αβοήθητο θύμα των ιδιότροπων συναισθημάτων μας ή των δη­λητηριωδών αισθημάτων του περίγυρου. Ακόμα κι αν υποκύψουμε στον εχθρό —το παράσιτο— δεν θα είμαστε από εκείνους τους ηττημένους που δεν επι­χειρούν να φέρουν αντίσταση.

Εξάλλου, το να είμαστε πολεμιστές μας προσφέ­ρει μια ευκαιρία να υπερβούμε το όνειρο του πλανή­τη και να μετατρέψουμε το προσωπικό μας όνειρο σε ένα όνειρο που θα ονομάζεται παράδεισος. Όπως ακριβώς και η κόλαση, ο παράδεισος είναι ένας τό­πος που υφίσταται μόνο μέσα στο μυαλό μας. Είναι ένας τόπος χαράς, ένας τόπος όπου νιώθουμε ευτυ­χισμένοι κι ελεύθεροι να αγαπήσουμε και να είμα­στε αυθεντικοί. Ο παράδεισος είναι ένα μέρος προσιτό και ενόσω ζούμε — δεν χρειάζεται να περιμένουμε ώσπου να πεθάνουμε για να βρεθούμε εκεί. Ο Θεός είναι πάντοτε παρών και η βασιλεία των ουρανών βρίσκεται παντού, πρώτα, όμως, χρειαζόμαστε τα μάτια για να δούμε και τα αυτιά για να ακούσουμε αυτή την αλήθεια. Πρώτα πρέπει να απελευθερω­θούμε από τη δυναστεία του παράσιτου.

Το παράσιτο θα μπορούσε να συγκριθεί με ένα τέρας που έχει χίλια κεφάλια. Το κάθε του κεφάλι είναι κι ένας από τους φόβους μας. Αν θέλουμε να απελευθερωθούμε, θα πρέπει να εξολοθρεύσουμε το παράσιτο. Μία λύση είναι να εξαπολύσουμε επί­θεση σε κάθε ένα από τα κεφάλια χωριστά — να αντιμετωπίσουμε, δηλαδή έναν-έναν τους φόβους μας. Πρόκειται για μια αργή διαδικασία που, όμως, αποδίδει καρπούς. Κάθε φορά που ερχόμαστε αντι­μέτωποι με έναν από τους φόβους μας, γινόμαστε λι­γάκι πιο ελεύθεροι.

Μια δεύτερη προσέγγιση είναι να πάψουμε να θρέφουμε το παράσιτο. Αν δεν του προσφέρουμε τροφή, το παράσιτο θα πεθάνει από ασιτία. Για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να θέσουμε υπό έλεγχο τα συναισθήματά μας και να πάψουμε να τροφοδο­τούμε όσα προέρχονται από φόβο. Αυτό εύκολα το λέμε, αλλά πολύ δύσκολα μπορούμε να το κάνουμε. Είναι δύσκολο έργο, γιατί ο Κριτής και το Θύμα κυ­βερνούν το νου μας.

Η τρίτη λύση ονομάζεται μύηση τον θανάτου. Η μύηση του θανάτου συναντάται σε πολλές αρχαίες παραδόσεις και σχολές εσωτερισμού σε όλο τον κό­σμο. Τη βρίσκουμε στην Αίγυπτο, την Ινδία, την Ελ­λάδα και την Αμερική. Πρόκειται για έναν συμβολικό θάνατο, ο οποίος σκοτώνει το παράσιτο, δίχως να πειράζει το φυσικό μας σώμα. Όταν "πεθαίνουμε" συμβολικά, το παράσιτο θανατώνεται. Ο στόχος μας επιτυγχάνεται έτσι πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι με τις δύο πρώτες λύσεις, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολος στην επίτευξη του. Χρειαζόμαστε πολύ κουράγιο για να έρθουμε αντιμέτωποι με τον άγγελο του Άδη. Απαιτείται μεγάλη ψυχική δύναμη

Επόμενη σημείωση : οι τρεις λύσεις.

ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ

Don Miguel Ruiz

Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ

πηγη